Eğitim, insan davranışlarında istenilen değişikliği meydana getiren veya insan/kişiye yeni davranışlar -yaşantısı ile- kazandıran süreç, Eğitim sosyolojisi ise; Sosyoloji biliminin eğitime uygulanmasıdır. Eğitim ile sosyal kurumlar, sosyal gruplar, sosyal süreçler arasındaki karşılıklı ilişkileri ve etkileşimi inceleyen bir bilim dalıdır. 

Peki, ‘Eğitim Sosyolojisi’nin ilgilendiği/ilgilendirdiği gruplara faydaları nelerdir. Bunları tek tek sıralamaya çalışırsak neler görebiliriz acaba?

Öğretmene faydaları:

1. Öğrencilere yeni bir şeyler öğretme, faydalı olma gururunu yaşatır.

2. Cemiyetin farklı kesimlerinden gelen öğrencileri tanıma ve onların kültür, sınıf, dinî ve ırkî köklerini ortak bir millî anlayış ve değer etrafında eğitim verme ve birleştirme yeteneği kazandırır. 

3. Okul ve okuldaki grup ve fertleri tanıma fırsatı kazandırır.

4. Olayları daha geniş görme ve değerlendirme yeterliği kazandırır.

5. Araştırma yapma ve yorumlama yeterliği/yeteneği kazandırır.

6. Kendi kültürünün dışındaki kültürel özellikleri tanıma fırsatı vererek milliyetçilik/bölgecilik yapmayı engeller.

7. Eğitim politikaları tesbit eden ve karar alan eğitimcilere/idarecilere toplumsal yapıyı tanıma imkânları sunarak farklı özellikleri dikkate almada yardımcı olur. 

8. Kendi rolünü belirleme ve tanımasına yardımcı olur.

Bütün bunları sanki özetleyen, 16 Mart 2019, Cumartesi Yeni Asya’da yayınlanan haber:

“Alman öğretmen Jan Kammann, farklı ülke ve kültürlerden olan öğrencilerini daha iyi anlamak için bir yıl izin aldı ve öğrencilerinin geldiği Avrupa, Asya, Latin Amerika ve Afrika ülkelerine seyahat etti.

Jan Kammann, altı yıldır Hamburg’daki Gymnasium Hamm ortaokulunda İngilizce ve coğrafya dersleri veriyor. Kültürler arası bir müfredata ve yenilikçi öğretim yöntemlerine sahip bir okul türü olan bu “Avrupa okulunun” öğrencileriyse dünyanın farklı yerlerinden geliyor.

Birçok farklı ülkeden öğrencisi bulunan Kammann, onların kültürlerini yakından tanıyabilmek öğrencilerinin geldiği ülkeleri ziyaret etmeye başladı. Kammann’ın öğrencileri ise görülecek yerler, ünlü yemekler ve önemli ifadeleri ihtiva eden ev yapımı bir seyahat rehberi hazırlayarak öğretmenlerine yardımcı oldu. Kammann, “Sizin hakkınızda bilinmesi gereken en önemli şey nedir?” diye sorduğumuzda gülüyor ve biraz düşünüyor: “Açık görüşlü biriyim. İnsanları tanımak ve durumlarını anlamaktan oldukça keyif alıyorum.”

Sınıfta entegrasyon

Almanya’nın Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinde bir eğitim birliğine başkanlık eden Stefan Behlau, Kammann’ın yaklaşımının “ilginç olduğunu ve zenginlik kazandırdığını” söylüyor. Behlau, “Yeterli personelimiz ve zamanımız olsaydı, okula entegrasyon konusu siyasî bir mesele olmaktan çıkacaktı” diyor ve ekliyor: “Önemli olan, yalnızca kültürel ve dilsel entegrasyonla değil, aynı zamanda sosyal entegrasyonla da ilgilenerek öğrencileri baştan sona anlamaya çalışmaktır.”

Kammann, gezisinden bu yana öğrencilerine Almanca öğrenmedeki başarıları ve yeni bir kültüre adapte olmaları konusunda daha fazla saygı duyduğunu söylüyor.”