Soru 1: 2008 çıkan yeni sosyal güvenlik yasasının verdiği süreyi, çok yoğun çalışma hayatım olduğundan 2008’de çıkan sosyal güvenlik yasasının verdiği süreyi bilmiyordum. 4 yıl ödemediğim prim borcum silindi. Yeniden bir af getiremezler mi? Sosyal güvenlik bakanı ve mecliste böyle bir çalışma var mıdır?
Salih ADANIR
Cevap 1: 2008’de yürürlüğe giren söz konusu kanunla 5 yıldan fazla prim borcu olanların sigortalılıkları durduruldu ve prim borçları silindi. 23 Nisan 2015’de yürürlüğe giren 6645 sayılı yasa ile de, 1 Mayıs 2015 tarihi itibariyle 12 ay ve daha fazla süre prim borcu olan Bağ-Kurlulardan, prim borçlarını 31 Temmuz 2015’e kadar ödemeyenlerin sigortalılıkları durduruldu ve prim borçları silindi. Prim borcunuz 4 yıl olduğuna göre 2015’teki yasa kapsamında silinmiştir. Ancak, hangi yasa kapsamında silinirse silinsin, kaybedilen sigortalılık süresi, talep tarihi itibariyle belirlenecek olan prime esas kazanç tutarı üstünden hesaplanan prim borcunun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenmesi halinde, tekrar kazanılmaktadır. SGK’ya yazılı olarak başvurup, durdurulan sigortalılık sürenize ilişkin prim borcunuzu güncel değeri üstünden ödemeniz halinde, kaybettiğiniz sigortalılık sürenizi tekrar kazanabilirsiniz.
*
Emekli olacağınız tarih doğum tarihinize göre değişir
Soru 2: 1 Nisan 2003’de SSK’lı oldum. Kesintisiz devam ediyorum. Bayanım. En erken ne zaman emeklilik hakkımı elde ederim?
Derya ÖZLÜ
Cevap 2: Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. İki şekilde emekli olabilirsiniz. 1) Toplam 7000 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte. 2) 4500 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Nisan 2028’de 58 yaşınızı da dolduruyorsanız bu tarihte, doldurmuyorsanız 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
*
40 gün borçlanmayla bir yıl erken emekli olabilirsiniz
Soru 3: 1969 doğumluyum.1991 yılının Haziran ayında sigortalı çalışmaya başladım. Acaba ne zaman emekli olabilirim?
Zübeyir ŞANLI
Cevap 3: Toplam 5600 gün prim ödemeniz şartıyla, 2022 yılında 53 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Muhtemelen başlangıç tarihinden önce askerlik yaptınız. Askerlik sürenizin 40 gününü borçlanmanız halinde, toplam 5525 gün prim ödemeniz şartıyla, 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
*
Doğum borçlanmasının faydası nedir?
Soru 4: 10 Eylül 1988 doğumluyum. 2008’de sigortalı oldum. 1678 gün primim var. Hâlâ çalışıyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Ve bir çocuğum var. Doğum borçlanması nedir, yapsam faydası olur mu?
Sevgi SEZGİN
Cevap 4: 30 Nisan 2008’den sonra sigortalı olanlar ile bu tarihten önce sigortalı olanlar farklı uygulamalara tabi. Sorunuzu 30 Nisan 2008’den önce sigortalı olduğunuz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. 5322 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 10 Eylül 2046’da emekli olabilirsiniz. Sigorta başlangıcından sonraki doğumlar için doğum borçlanması yapılabiliyor. Doğum tarihinden sonrasındaki iki yıl içinde prim ödenmeyen günler borçlanılabiliyor, iki yılda hiç prim ödenmemişse, bir doğum borçlanmasıyla 720 gün prim kazanılmakta. Doğumunuz şartları taşıyorsa borçlanarak priminizi 720 gün arttırabilirsiniz.
Not: Her hafta Cumartesi günleri bu köşede olacağız. Sosyal güvenlikle ilgili karşılaştığınız sorularınızı [email protected] e-posta adresine yazın. Sizin için cevaplayalım.