Dış politika ve diplomasi anladığımız bir konu değil. Ama bu yazı da zaten onlar hakkında değil.
Son günlerde Londra’da yapılan NATO zirvesi vesilesiyle bazı şeyleri yeniden anladık.
Anladık ki devlet işleri ciddiyet ve dikkat gerektiriyor.
Çadır devleti diye bilinen devletlerin bile kendine göre bir asaleti ve mehabeti var. Bu asalet ve heybeti yerle bir eden nezaketsiz ve ciddiyetsiz yöneticiler, hem kendi ülkelerini dünyaya rezil ediyorlar ve hem de diplomatik ilişkileri ve medeniyetin ayarını bozuyorlar.
Malûm, ABD lideri son dönemde işin başını çekiyor. Ülkesini şirketi gibi yönetmeye kalkıyor, kırıp döküyor. Başka ülkelerin liderlerini de kendisine benzetmeye çalışıyor ve kısmen de başarıyor.
Bir benzeri de şu:
Türkiye Cumhurbaşkanı NATO zirvesindeki ayaküstü görüşmede Fransa Cumhurbaşkanının omzuna elini koymuş. O da altta kalmamış ve ani bir hareketle Erdoğan’ın koluna bastırıp elini geri atmış.
Bizim yerli (!) gazvericiler (pardon gazeteciler) bu haberi “işte posta böyle konulur” gibi garip cümlelerle duyurdular.
Ama bu yapılanın en azından diplomatik nezakete aykırı olduğunu aklı başında herkes bilir ve söyler.
Zira beden dili önemlidir. Bir babanın, başkalarının yanında yetişkin evlâdının omzuna el koyması bile bir anlam içerir.
Böyle bir vücut kontaktına ihtiyaç da yokken yapılması ve nezaketsiz bir karşılık alınması ise ayrıca sıkıntı sebebidir.
NTV’nin Anadolu Ajansı’na dayandırdığı “Bulgaristan Başbakanı Borisov’dan Putin’e ‘TürkAkım Projesi’ yanıtı” başlıklı haber de bu yönden dikkate alınması gereken ilginç bazı bilgiler içeriyor.
Şöyle: “Rusya Devlet Başkanı Putin’in, Bulgaristan’ın TürkAkım Projesi’nin kendi topraklarındaki uzantısının inşa çalışmalarını kasıtlı olarak yavaşlattığı iddiasına yanıt veren Bulgaristan Başbakanı Borisov, ‘Biz, TürkAkım Projesi’nin güzergâh inşaatını yavaşlatmıyoruz, tersine azimle çalışıyoruz. Belki Rusya, Bulgaristan’ın siyasî anlamda gerek NATO gerekse AB’nin sadık üyesi olmasından hoşlanmıyor olabilir’ dedi.”
1990 öncesinde Varşova Paktı’nın üyesi iken, Doğu Blokunun dağılmasından sonra hem NATO’ya ve hem de AB’ye üye haline gelen bir ülkenin başbakanının nezaketli ciddiyeti dikkat çekici.
Daha da ilginci, Bulgaristan’ın liderinin sadâkat kavramına yüklediği diplomatik anlam.
Biz nereye, eller nereye?