Eskiden beri ilgilendiğimiz bu konu hakkında Noterler Birliği Başkanı Sayın Dursun Cin ile görüştükten sonra 2 Ekim 2018 tarihli yazımızda şu müjdeyi vermiştik:
“Noterlerde yapılan araç satışlarında bedelin güvenli yolla el değiştirmesini sağlamak için, tapu dairelerinde uygulanan ‘taputakas’ sistemine benzer bir sistemin kurulması amacıyla hazırlıklar başlamış durumda.”
Başkanın verdiği bilgiye göre sistem 3 Şubat 2020 itibariyle devreye giriyor.
Bu amaçla Ticaret Bakanlığı ile Türkiye Noterler Birliği arasında bir protokol imzalanmış.
Yazılım hazırlanmış, altyapı tamamlanmış.
Artık tapudaki gayrimenkul satışında ve ipotek işleminde olduğu gibi noterdeki araç satışı işleminde de “nakitsiz peşin satış” yapılabilecek.
Güvenli Ödeme Sistemi denilen sistem şöyle:
Alıcı, motor-şasi numarası ve plâka numarası belli olan araç için parayı kendi hesabından Türkiye Noterler Birliği’nin yöneteceği emanet hesabına aktaracak. Noter, emanet hesabındaki bu parayı görüp satıcıya teyit edecek. Satıcı rakamı teyit ettirdiğinde aracın satışını verecek yani noterin huzurunda imzayı atacak. Ardından noter de bedeli alıcının hesabına aktaracak.
Böylece sıklıkla yapılan “önce noterden araç devri sonra bankadan para” uygulaması sebebiyle satıcının yaşadığı riskten de “önce bankadan para sonra noterde araç devri” uygulaması sebebiyle alıcının yaşadığı riskten de uzak kalınacak.
Bu iki riski yaşamak istemeyenlerin “ver parayı al aracı” diyerek parayı önce nakit olarak bankadan notere ve sonra da noterden bankaya taşıma riskinden de kurtulmuş olacağız.
Bu yolla hem kayıt dışı ekonomiye biraz daha engel olunmuş olacak hem de nakitsiz işlemle işlem güvenliği sağlanmış olacak.
Elbette noter aracın fiilî teslimini ve kalitesini garanti altına almış olmayacak. O sadece aracın ruhsatının yani trafik kaydının devri işlemi ile paranın devri işlemini garanti edecek.
Hayırlı olsun.
Şimdi Türkiye Noterler Birliğine bir görev daha düşüyor: Noterlik dairelerinin dış ve iç görünüşünü düzeltmek.
İnsanlar notere “devlete güvenerek” gidiyor. Böyle olması da normal.
Peki, ama görünüş, olması gerekene uygun mu?
Çevreden yapacağınız basit bir sondaj noterlik dairelerinin imajının hayli bozuk olduğunu gösterir.
Bizce de bu kadar derbeder bir başka “resmî daire” her halde yoktur.
Bir “banka şubesi” kadar dahi güvenilir bir imaja ve tektipliğe sahip olamayan bir işyerine noter denilebilir mi? Derhal çare bulmak lâzım.