“Fikir hürriyet ve akademi” başlıklı dünkü yazımızda bilhassa din eğitimi alanında ve dinî nitelikli akademik faaliyetlerde sivilliğin önemine vurgu yapmıştık.
Bugün, önceki Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez’in başkanlıktan ayrıldıktan sonra bir grup iş adamı ve entelektüelle birlikte kurduğu sivillik açısından örnek olabilecek bir kurumsal yapıdan bahsedeceğiz.
Böylece sivilliğin önemini teyit eden delillerden birini ortaya koymaya çalışacağız.
İDE vakfı ya da İDE Akademi olarak da bilinen İslam Düşünce Enstitüsü adlı vakıf, Muhterem Mehmet Görmez’in koordinasyonunda sivillik ve gönüllülük esasına dayalı olarak eğitim ve araştırma hizmeti veriyor.
Vakfın Yüksek İstişare Kurulunda eski Diyanet İşleri Başkanlarından Prof. Dr. Ali Bardakoğlu ve Prof. Dr. Mustafa Said Yazıcıoğlu’nun da bulunması yazımızın ana konusu olan sivillik meselesi açısından önemli bir ipucu.
Vakfın amaçları şunlar:
a) İslâm’ın ana kaynaklarını esas alarak insanı, toplumu ve evreni bütün olarak gören bir bakış açısıyla disiplinlerarası yöntem ve bilimsel metotlar kullanıp İslâm toplumlarına ve insanlığa bilgi, düşünce ve değer üretmek.
b) İslâm düşüncesinin bütünlüğünü ve tutarlılığını, İslâmî ilimlerin yenilenmesini ve işlevselliğini dikkate alan bir usûl ile geleneksel mirasın etkin bir şekilde okunması, makâsıdın müstakil bir ilim olarak dinin tüm gaye ve maksatlarını kapsayacak şekilde yeniden yorumlanması, usûl ve metodolojiye dair yeni düşünce ve bilgi üretmek amacıyla İlmî referans değeri yüksek çalışmalar ve araştırmalar yap(tır)mak. ‘Ahlâk’ ve ‘değer’ konusunu bütün bunlara öncelemek.
c) Üretilen bilgi ve düşünce mirasını başta İslâm dünyası olmak üzere ilgili kamuoyuyla ve ilmî merkezlerle paylaşmak; bu gayeye matuf yayınlar yapmak.
d) Başta usûl ve makâsıd olmak üzere dünyadaki ilmî çalışmaları yakından takip ederek karşılıklı ilişki ağını oluşturmak. İslâm dünyasındaki yetkin kişilerle/kuruluşlarla ortak zeminde sorunlara çözüm üretmek.
e) Genç yeteneklerin; ilmî birikimlerine katkıda bulunacak ihtisas programları ile anlama, yorumlama ve yüksek bilgi üretme becerilerini geliştirmeye yönelik ilmî etkinlikler düzenlemek; bu gayeler doğrultusunda çalışma yapan kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapmak.
Vakıf bu amaçların bir gereği olarak seminerler ve eğitimler düzenleyip sertifikalandırıyor. Görüldüğü üzere bu amaçlar aslında ilahiyat fakültelerinin ortak ve genel amacı. Ve bilhassa dinî alanda akademinin olabildiğince sivilleşmesi gereğini gösteriyor.