Kast varsa ceza ağır ve tam olur. Oysa ihmal halinde ceza ya hiç olmaz ya da az bir ceza verilir. 

Bu, hakkın, adaletin ve insafın gereğidir. 

Yazılarımızda bu kaideye dikkat etmiyorsak biz de hata ediyoruz demektir. Dostların samimî ikazına ihtiyacımız var. 

Ama aynı durum, münekkit/okuyucu ya da okumayıcı/eleştirici için de geçerli. 

Gerçekten, Yeni Asya’nın yazılarını, manşetlerini ya da karikatürlerini eleştiren bazı dostlarımız, bu ayrımı hakkıyla nazara almadıklarından hata ediyorlar. 

Basit bir örnek verelim: 

Bir askerin, savaşta, dost olduğundan emin olmadığı yabancı birinin kendisine karşı küçük de olsa riskli bir hareketini çok dikkatli ve sert değerlendirmesi normaldir ve gereklidir.

Buna karşılık bir maçta bir sporcu yanlışlıkla takım arkadaşının ayağına basıp kırsa ayağı kırılanın ona yumuşak ve affedici bakması normaldir. 

Yani hedefinin iyi olduğuna, hedefinin sizinki ile aynı olduğuna inandığınız bir dostun yolunda ve yönteminde bazı küçük hatalar gördüğünüzde o hatayı büyütmezsiniz. 

Bu konuya ışık tutacak bir başka güzel örnek de Bediüzzaman’ın Eskişehir Muhakemesi müdafaalarında.

Önce tam metin: 

“Kararnamede, kelimeler üzerinde oynanılıyor. Bir kelimenin, kastî olmadığı halde, bir manasında tariz çıkarıyorlar. Halbuki, Risale-i Nur’da hedef bütün bütün ayrı olduğundan; kelimatındaki kasta makrûn olmayan tarizler değil, belki tasrihler de bulunsa, şayan-ı af ve müsamahadır. Bu noktayı izah eden bu misal, mikyastır:

“Meselâ, ben bir maksadımı hedef ederek yoluma koşup gidiyorum. İhtiyarsız yolumda koşarken, büyük bir adama çarpıp, o adam yere düşse; desem, ‘Efendim, affet! Ben, maksadıma gidiyordum. Bilmeyerek çarpıldım.’ Elbette affeder ve gücenmez. Eğer kastî olarak bir parmağı o adama taciz sûretinde kulağına iliştirsem, hakaret telâkkî edecek ve benden gücenecek.

“Risale-i Nur’un hedefi îman ve ahiret olduğundan, harekât-ı ilmiye ve fikriyesinde ehl-i dünyanın siyasetine çarpsa ve şiddetli kelimat bulunsa, şayan-ı af ve müsamahadır. Maksadımız size ilişmek değildir; hedefimizde yürüyoruz.”

Aynı kural, her halde Yeni Asya için de geçerlidir. Fikrî ve ilmî hareketlerinde yani manşet, yazı ve değerlendirmelerinde ehl-i dünyanın ve ehl-i siyasetin siyasetine temas etse ve onları tenkit manası anlaşılsa dahi gücenmemeleri gerekir. Gücenmeye de hakları yoktur. 

Hele bu ehl-i siyaset dindar ise gücenmeye hiç hakkı yoktur. Maksadımız onlara ilişmek değil, biz hedefimize yürüyoruz.