Son yazımızda “siyasete dair bir hüküm veren bunu tamim etmek istiyorsa gerekçelerini de ortaya koymalı. Hükmü duyan/okuyan da gerekçelerini de dinlemeli ya da okumalı ki o hüküm hakkında aklı doğru çalışsın, vicdanı sağlam muhakeme yapsın” diyerek siyasete dair çeşitli hükümlerin gerekçelerini araştırmaya girişmiştik.
Devam edelim.
Hüküm: “A’nın lider olduğu partiye oy verelim.”
Hükmün gerekçeleri şunlar olabilir:
*Lideri karizmatik. Kitleleri sürüklüyor.
=Yanlış gerekçe. Zira “sürükleyen sürüklenir”. Üstelik tek adam yanlış yerlere de sürükleyebilir…
*Lideri başarılı bir ekip yöneticisi.
=Yanlış gerekçe. Zira lider ölebilir, çekilebilir… o zaman da ekip dağılır.
Hüküm: “Geçen seçimde en çok oyu alan B partisine oy verelim.”
Gerekçelerine bakalım:
*Bu seçimde de nasıl olsa aynı oyu alır.
=Yanlış gerekçe. Zira siyasetteki herhangi bir sonuç için sizin oyunuz yetmez. Âlemi de siz çekip çevirmiyorsunuz.
*Anketler, o parti için “yine birinci parti” diyor.
=Yanlış gerekçe. Zira “yayınlanan anketler” yönlendirmek için yapılıyor. Ve maalesef çoğunluk böyle yönlendiriliyor.
Hüküm: “Oy vereceğimiz C partisi oy vermeyeceğimiz parti ile seçim ittifakı yapacakmış, artık bu durumda ona oy vermeyelim.”
Gerekçeyi değerlendirelim:
*Oy vermeyeceğimiz parti bu ittifak sayesinde gücünü daha da artıracak.
=Gerekçe yanlış. Zira oy vereceğimiz parti de bu sayede varlığını ve gücünü arttıracak. Hangisinin daha çok arttıracağını ise önceden kestiremeyiz. Bunu ancak siyasî manevralar gösterecek.
Hüküm: “Oy vereceğimiz C partisi oy vermeyeceğimiz parti ile koalisyon kurabilirmiş, o halde ona oy vermeyelim.”
Gerekçeyi değerlendirelim:
*Oy vermeyeceğimiz partinin iktidarına destek olmuş oluruz.
=Yanlış gerekçe. Zira herkes gibi biz de oy verirken o partinin iktidara gelmesini isteriz. Bunu da ancak oy vererek yapabiliriz. Üstelik koalisyon da bir iktidar biçimidir. Koalisyon ortağı olmak bir partiye zarar vermez. Aksine bir sonraki seçimde tek başına iktidar olmak için kendisini gösterme fırsatı verir.
Hüküm: “D Partisinin ekibi güçlü, programı ve hedefleri de iyi, biz de ona oy verelim.”
Gerekçeleri şunlar olabilir:
*Bu güçlü ekibin icraatları memleketin faydasına olacaktır.
=Doğru gerekçe. Zira amme menfaatine uygun.
*Bu ekibin önceki iktidarındaki icraatları başka iktidarlardan daha iyiydi.
=Doğru gerekçe. Zira delil hüküm için yeterince sağlam.
Örnekleri çoğaltabiliriz.
Hayatı ve olayları prensipler ışığında okumaya devam etmeliyiz.