Bilim adamları, çocuklukları kırsal bölgelerde toprakla ve çiftlik hayvanlarıyla iç içe geçenlerin, ilerleyen yaşlardaki stres kaynaklı fizyolojik etkilere karşı bağışıklığının kentlerde büyüyenlere göre daha güçlü olduğunu belirledi.
Almanya’nın Ulm Üniversitesi ve ABD’nin Colorado Üniversitesinden bilim adamları yaptıkları araştırma, şehirlerde beton yığınları arasında toprağın, bitkilerin ve hayvanların oluşturduğu bakteriyel ortamdan uzak büyüyen çocukların astım ve alerji gibi fizyolojik rahatsızlıkların yanı sıra stres bağlantılı ruhsal rahatsızlıklara daha açık olduğunu ortaya koydu. Araştırmacılar, “hijyen hipotezi” olarak adlandırılan, steril ortamlarda yaşayan kişilerin bakteriyel bağışıklığının diğerlerinden daha zayıf olacağına dair varsayımın akıl sağlığını ilgilendiren fizyolojik tepkiler için de geçerli olup olmadığını anlamak üzere Almanya’da 20 ila 40 yaşlarındaki sağlıklı 40 erkek birey üzerinde deneyler gerçekleştirdi. Yarısı köylerde, çiftlik hayvanlarıyla iç içe, yarısı ise şehirlerde evcil hayvanları olmadan büyümüş olan deneklerden topluluk önünde konuşma yapmaları ve zor bir matematik problemini zaman sınırları içinde çözmeleri istendi. Denekler söz konusu görevleri icra ederken testten 5 dakika önce ve 5, 15, 60, 90 ve 120 dakika sonra kan ve tükürük örnekleri alındı.
Bağışıklık sistemi daha güçlü
Köyde büyümüş olan şahısların kanlarında strese yol açan faaliyet karşısında “periferik mononükleer kan hücreleri” denilen bağışıklık bileşenlerinin şehirde büyümüş olanlara göre daha fazla üretildiği tesbit edildi. Köyde büyümüş olan şahıslarda ayrıca “interleukin 6” adı verilen ateşlenmeyi tetikleyen bileşenin daha yavaş yükseldiği ve dolayısıyla “interleukin 10” adı verilen ateşlenmeyi önleyen bileşinin daha az üretildiği anlaşıldı.
Daha az stresli
Araştırmacılar şehirde büyüyen deneklerde stres faktörüne karşı çok daha abartılı bir ateşlenme tepkisinin uyandığını ve bunun 2 saate kadar sürdüğünü kaydetti. Öte yandan deneklere ne kadar stres altında hissettikleri sorulduğunda şehirde büyümüş olanların bu belirgin fizyolojik tepkiye rağmen köyde büyümüş olanlara göre daha az stres altında hissettiklerini ifade etti.
Araştırmanın ortak yazarlarından, Colorado Üniversitesi öğretim üyesi Christopher Lowry, “(Kentte büyümüş olanlarda görülen) Bu abartılı ateşlenme tepkisi, onların farkında dahi olmadığı bir uyuyan dev gibi. Gelişme çağında tabiat ve hayvanlara kurulan yakın ilişkinin ileriki yaşlarda astım ve alerji rahatsızlıklarının ortaya çıkma riskinin azalttığı biliniyor. Biz ise çalışmamızda ilk kez benzeri yakınlıkların akıl sağlığı açısından da önemli olduğunu ileri sürerek tartışmayı bir adım ileri götürüyoruz.” dedi.
AA