Kalbi ölümden kurtarmak için ne yapmalı? Bu suallerin cevabından önce, kalbin mahiyetine biraz daha derinlemesine bakalım:
Çok hassas ve kâinattaki olaylarla irtibatlı yaratılan kalp, sever ve bağlanır. Dolayısıyla karşılık görmek ister. Bulamayınca yaralanır. Ayrılıktan üzülür ve en derin köşelerinde ayrılık darbesini yer. Gaflete düşen kalp, ümidi keser ve sahibini elemlere boğar. Siyah bir gözlüğü takan adam, yani, iman nuruyla bakmayan her şeyi siyah, çirkin gördüğü gibi; basiret gözü nifakla perdelenen kalp de küfürle peçelenirse, bütün eşya çirkin ve kötü görünür. Bu, bütün insanlara, belki kâinata karşı kin ve düşmanlığa yol açar. 1 İnsan, sayısız güzellikler üstünde fanilik damgasını görür, kalbî ilgiyi, bağı keser. Aksi halde, sevgililer sayısınca manevî yaralar açılır. 2
Sonsuza dek sevdikleriyle beraber kalmak istiyor; ayrılmak istemiyor.
Şu karmakarışık, alt-üst olan âlemde ve rüzgâr deveranında hiçbir şey kararında kalmadığından zavallı insan kalbi her vakit yaralanıyor. Elleri yapıştığı şeylerle, o şeyler ellerini parçalıyor, belki koparıyor. Daima ıztırap içinde kalır, yahut (acıları unutmak için) gaflet ile sarhoşluğa dalar, 3 madde bağımlılığına yakalanır.
O halde kalbimizi ölümden kurtarmak için temizlememiz lâzım. Bedenlerin, maddî şeylerin su vs. ile temizlemesi yapılmazsa hastalanıp öldükleri gibi, kalb manen temizlenmezse o da ölür!
“Kalbim temizdir” demekle temiz olmuyor! Bunun için bir takım düşünce ve faaliyetler gerekir.
Kur’ân’da mealen, “Nefislerinizi temize çıkarmayın.” 4 derken nefsin içinde olan kalbinizi de temize çıkarmayın denmek istenmiyor mu?
Kalb temizliği nasıl ve ne ile olur? Maddî kirlerden temizlenmek için su, sabun ve sair temizlik maddeleri kullanılır. “Kalp temizliği takva ile 5 yani, “kâinatın sahibine gerçek iman” 6 ile O’nu sevmek” 7 Rahim, Kerim’iyetini bilerek ve şuurla “kapısını niyazla çalmak” 8 ve “Kur’ân nurlarıyla aydınlanmak ile mümkündür. 9
Allah’ı bulan kalp, her şeyi bulur. 10
Veya, bedenimizin, kafamızın dışını yıkayıp kirlerden arındırdığımız gibi, içini de yıkamalıyız. Bilgisayar harddiskini temizlediğimiz gibi, kalbimizi, beynimizi boş kelâmlardan, batıl, yanlış düşüncelerden de silmeli, çöp ve müzahrefatları biriktirmeden atmalı; günahları tevbe silgisi ile silmeliyiz.
Dipnotlar:
1- Bediüzzaman, İşârâtü’l-İ’câz, s. 96. 2-Bediüzzaman, Lem’alar, s. 140, 21. 3- Bediüzzaman, Sözler, s. 321-322. kötü madde bağımlılığına yakalanır. 4- Necm Sûresi: 32. 5- Bediüzzaman, İşârâtü’l-İ’câz, s. 45. 6-Bediüzzaman, Mesnevî-i Nuriye, s. 100. 7- Bediüzzaman, Mektubat, s. 218. 8- Bediüzzaman, Sözler, s. 244. 21. 9-Bediüzzaman, Mektubat, s. 188. 10- Bediüzzaman, Mektubat, s. 444.