Dünyadaki hayat tarzımız ne olmalı; nasıl huzûrlu ve mutlu oluruz; tabiat kuvvetlerinden nasıl faydalanırız; rûhumuz ve rûhlar âlemi; melek ve cin, yâni rûhânilerle nasıl irtibat kurabiliriz; ölüm ve ötesi hayat nasıldır, hangi kanunlar geçerlidir gibi hususlar da bu çerçevede ele alınır. Ledün ilmi ve sahasına giren meselelerin sırrını/gizemini kavrayabilmek için şu hususlarla lirlikte mütalâa etmek gerekir:

*Allah, Mukaddir isminin gereği her şeyi taktir etmiş, bir ölçü getirmiş, her şeye bir prensip, kanun koymuş, bir sınır getirmiştir. Bu kanunlar kâinatın bir ucunden diğer ucuna geçerlidir ve aynıdır. Ehadiyet damgasını taşır.

*Kâinat denen tabiattaki bütün hâdiseler bu kanunlar çerçevesinde, hikmet ve sebepler dâiresinde cereyan eder.

*İnsan küçük bir kâinat, kâinat büyük bir insandır. Kâinatta ne kadar biyo-elektro-manyetik enerji boyutları, element ve unsurlar varsa; insanda da mevcuttur.

*Allah’ın koyduğu kanunlar araştırıldığı, incelendiği, öğrenildiği ve onlara uyulduğu nisbette tekâmül edilir, mutlu ve huzûr yakalanır. 

*Kâinat tek bir vücuttur, bir canlıdır. Tıpkı insan gibi. Hayatı var, ruhu var, hisseder, tepki verir. 

*Tabiat kanunlarının iç boyutu, batını, hâdiselerin metafizik bağlantıları gaybtır. 

*İlmî ledün, ehass-ı havassın/seçkinlerin, en yüksek mertebeye çıkmış mâneviyat ehlinin, “hakkal-yakîn” mertebesine çıkanlardan dilediğine hibe edilen ilimdir.   

Bâtın ilmine vakıf olan, daha doğrusu ledün ilmini anlayacak kabiliyete, alacak seviyeye ulaşan, yâni rûhunu tekâmül teknesinde yoğuranlar için,  “Kur’ân baştan başa gaybî haberler (Ledün ilmî) nevindendir”. 1

Dipnotlar: 1- Sözler, s. 369.