Yani zamanın genişlemesi, kısa bir zaman dilimine pek çok olayın sığdırılması veya bir dakikanın saatler, hatta günler, seneler kadar sürmüş gibi yaşanmasıdır.

Duyu ve temel duygularımızla kavrayamadığımız bu olgu, acaba mümkün olabilir? Zamanın akış hızı, kâinatın çeşitli yerlerinde, çeşitli varlıklar arasında farklıdır. Hızlı film, yavaş film gibi... Atomdan galaksilere, mıknatıstan kristallere kadar her şeyde, farklı zaman birimleri çekme/itme gücü kanunu geçerli. Meselâ Jüpiter 10 saat kendi, 12 yıl da güneş etrafında döner. Yani onun bir yılı, dünya hesabıyla 4 bin 380 gün. Satürn’ün bir yılı 30 yıldır. Veya aynı zaman zarfında karıncanın, kaplumbağanın ve tazının aldığı yol, katettiği mesafe gibi... Kaplumbağada zaman dar iken, tazı için oldukça genişlemiş, az zamanda pek çok mesafe katetmektedir. 

“Zaman genişlemesi” meselesine kozmik değerler açısından yaklaşabiliriz.

Şöyle ki:

Kozmik ışınların ömürleri fizik ve matematik değerler olarak tesbit edilir. Saniyelik ömrü olan varlıkların yanında, ömrü saniyenin bir milyar kere milyarda biri kadar kısa olanlar da vardır. (Bizim bakışımızla ömrü kısa, ama onun için uzundur. Çünkü o zaman zarfında o, gezegenler arası birçok gezintiler yapmış, pek çok film karesi sahnelenmiştir. 

Işığın hızı saniyede 300 bin kilometredir. Biz bir saniyede “Hey, hey!” diyene kadar o, ekvator güzergâhını takip ederek dünyayı yedi sefer dolaşır. Eğer onu şuurlu farz ederseniz, farkına vararak kısa bir zaman içerisinde pek çok manzaralar görmüş, olaylar yaşamış ve uzun bir ömür geçirmiş olur. (İnsan da, Nur ismine yapışarak, kendi sür’atini ışık seviyesine çıkarabilir!)

Atom çekirdeklerindeki nötron ve anti-nötron denen, elektrondan daha küçük olan iki madde, çekirdek içerisinde bazen var, bazen yok olabiliyor,  kâinatın başka boyutuna intikal ediyor. Maddeden çıkıp kayboluyor ve tekrar maddeye dönebiliyor... Maddenin sınırına giren ve onu aşan, tekrar geriye dönen varlıklar tesbit edilmiştir.