Zalim, “saklandığımızı” telkin edip, gözümüzün içine baka baka aldatıyor. Zaten bu, nefsin; nefsin muallimi olan şeytanın aslî vazifesi değil mi? Vazifelerini yapıyorlar, zahir! 

Peki, ifsat etmek onların vazifesi ise, itaat etmek de bizim vazifemiz değil mi? Haramdan elimizi eteğimizi çekip; gözümüzü kulağımızı, dikenli yola yönelen ayağımızı; ruhumuzda baş kaldıran aykırı duygularımızı had altına almamız gerekmez mi?  Gel gör ki, onlar çalıyor, biz oynuyoruz gafletle, garabetle...

Ne acı bir durum!   

Hayat, insanın maddî yapısının ayakta kalmasını; hayâ ise, hayatın manevî dokusunun idamesini temin ediyor; bir bakıma, şahsiyete paratoner oluyor. Cenâb-ı Hak Kur’ân-ı Kerîm’inde, “Ey Âdemoğulları, size çirkin yerlerinizi örtecek giysi, süslenecek elbise indirdik. Hayırlı olan, takva elbisesidir.”1 buyuruyor.  Âyette geçen takva sözü, yani “libasü’t-takva”, hemen bütün müfessirlerce “insanın yaratılıştan sahip olduğu, onun ruhunu bezeyip ahlâkını koruyan hayâ”2 şeklinde yorumlanmıştır. Bu, ayrıca, “salih amel, yüzdeki hoş çehre, tevazu ve Allah’tan sakınmayı şiar edinme” olarak da ifade edilmektedir.  

İbni Mes’ud (ra) anlatıyor: Resûlullah (asm): “Allah’tan hakkıyla hayâ edin!” buyurdular. Biz: “Ey Allah’ın Resûlü, elhamdülillah, biz Allah’tan hayâ ediyoruz” dedik. Ancak O, şu açıklamayı yaptı: “Söylemek istediğim bu (sizin anladığınız) hayâ değil. Allah’tan hakkıyla hayâ etmek; başı ve onun taşıdıklarını, batnı ve onun ihtiva ettiklerini muhafaza etmen, ölümü ve toprakta çürümeyi hatırlamandır. Kim âhireti dilerse dünya hayatının ziynetini terk etmeli, âhireti bu hayata tercih etmelidir. Kim bu söylenenleri yerine getirirse, Allah’tan hakkıyla hayâ etmiş olur.”3

Meşhurdur hadise: Mısır Sultanı’nın hanımı Züleyha, Hz. Yusuf’u hileyle odasına aldığı ve o menhus ihtirasını uygulamayı, Yusuf’a sahip olmayı düşündüğü zaman odasında bulunan tanrısının üzerine bir örtü örtmüş; tâ o hayâsız hâli görmesin diye. Bunu gören Yusuf (as), Züleyha’ya, “Sen, taştan yapılma bir heykelden hayâ ediyor, üstünü örtüyorsun da, ben, âlemlerin rabbi olan Allah’tan (cc) hayâ etmeyeyim mi?” demiş.

Hayâ, kadın erkek istisnası olmaksızın her Müslüman’ın vazgeçilmez ziyneti olmakla beraber, bu, hanımlarda daha çok vazgeçilmez, daha çok aranır bir değerdir. 

İbni Ömer’in (ra) rivayet ettiği bir hadis-i şerifte Peygamber Efendimiz (asm), “Hayâ on parçadır. Dokuzu kadınlarda, biri erkeklerdedir”4 buyurmaktadır. Bunun içindir ki, “Kur’ân, merhameten, kadınların hürmetini muhafaza için, hayâ perdesini takmasını emreder; tâ hevesât-ı rezîlenin ayağı altında o şefkat madenleri zillet çekmesinler, âlet-i hevesât, ehemmiyetsiz bir meta hükmüne geçmesinler”5 diye. 

Ey Müslüman! Okuduğun, dinlediğin, gördüğün, öğrendiğinden yiyip içtiğine kadar her şeyin Allah’ın rızasına uygun olmasına dikkat et. Ya da, Peygamberî deyişle: “Utanmadıktan sonra istediğini yap.”6        

Dipnotlar:

1- A’raf Sûresi, 26.
2- Mustafa Destici, TDV İslâm Ans., 16: 454.
3- İbrahim Canan, Kütüb-i Sitte Tercüme ve Şerhi, 6: 333 Tirmizî, Kıyâmet 25).
4- Camiü’s-Sağîr, 3: 939 (Deylemî’nin Müsnedü’l-Firdevs’i).
5- Said Nursî, Sözler, 374.
6- Buharî, Enbiya: 54; İbni Mâce, Zühd:17.