Kalbimiz göğüs ön duvarımızın hemen arkasında, orta kısımda iki akciğerimizin arasında yer alan, temel işlevi kanı pompalamak olan, kas dokusundan oluşmuş hayatî bir organımızdır ve olmazsa olmazlardandır.

Kalbimizin bu işlevi yerine getirebilmesi için oksijenlenmesi/ kanlanması yani beslenmesi gerekir. Bunu da ana atar damarımız olan Aort’tan ayrılan ve Koroner adı verilen damarlar yardımı ile yapar. Kalbi besleyen damarlarımızın açık ve akımın maksimum olması gerekir. Koroner Kalp Hastalığı denildiğinde ilk akla gelen kalbi besleyen bu damarların belli oranlarda tıkanması ya da yetersiz kalması demektir. 

Anjiyo dediğimizde ise bu damarların görüntülenmesini, yapısını, işlevini ve fonksiyonunu ortaya koyan ya da sağlayan metotlar akla gelir. Klâsik ya da Kesitsel Tomografik diye iki kısımda incelenebilir. Amaç şekil-I deki resimde de görüldüğü gibi, kalbi besleyen damarların durumunu ortaya koymaktır. Bizim bu yazıda üzerinde duracağımız metot Kesitsel Tomografik yöntemin klâsik anjiyo yöntemine göre artılarını- eksilerini tartışmak olacaktır.

Koroner arterler

Ülkemizde her yıl yaklaşık 300 bin kişi kalp damar hastalıkları dolayısıyla vefat ediyor ve her 3 kişiden biri de bu hastalıklara yakalanma riski taşıyor. İleri yaşlarda görülen kalp damar hastalıkları, çevresel faktörler ve değişen yaşama alışkanlıkları dolayısıyla artık 30’lu yaşlardan itibaren bütün yaş gruplarında sıklıkla görülebilir hale gelmiştir.

Bu noktada hızlı ve doğru teşhis çok önem kazanıyor. 20. yüzyılın son çeyreğinde ortaya çıkan ve gün geçtikçe baş döndürücü tarzda gelişim gösteren medikal teknolojinin bir ürünü olan Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografi cihazının önemini öncelikle kavramamız gerekli. Şekil-II. Tanıdaki başarısının yüzdesini tedavi seçiminde pozitif oranda etkilerini göreceğiz. Son yıllarda görüntüleme tekniklerinde atılan dev adımlar hastalıkların erken tteşhisinde büyük çığır açmış durumda. Bu nedenle kalp damar hastalıklarına dayalı ölümlerin engellenmesinde teşhis yöntemlerinin büyük yol kat ettiği bilinmekte. Tomografik Anjiyografi çok kesitli görüntüleme metodu sayesinde tanısal işlemlere yeni bir boyut kazandırdı. 2x128 Kesitli “Çift Kaynaklı Bilgisayarlı Tomografi” teknolojisi ile zirveye ulaştı.

Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografi

Klâsik anlamda yıllardan beri kullanılan Eforlu EKG, Talyum Sintigrafisi testi ve Stres Ekokardiyografisi gibi yöntemler uzun dönem periyotta teşhis yöntemine yardımcı olarak algılandı ve kullanıldı. Klâsik anjiyo olarak ta bilinen ve ameliyathane şartlarında yapılan yöntem, hem teşhis hem tedavi amaçlı idi. Fakat komplikasyon olarak nitelenen yan etkilerinin oluşu bu yöntemi seçmede hekimin zorunlu kalması durumunda gerçekleşiyordu. En azından sizin bir kalp rahatsızlığınızın olması, göğüs ağrısı ile birlikte teşhis yöntemlerinden birinde kalbinizi besleyen damarlardan birisi ya da ikisinin kısmı tıkalı olması durumunda yada EKG de negatif bulgular olması üzerine seçiliyordu. İşlemin İnvazif (CERRAHİ, KANLI BİR YÖNTEM) yani kanlı olması, yan etkilerinin olabilmesi, iş gücü kaybı ve uzun sürede işlemin tamamlanıyor olması handikapları olarak bilinir.

Bilgisayarlı Tomografik Anjiyografi denen yöntem ise, klâsik yönteme oranla daha pozitif ve etkin tanısal amaçla kullanılır hale geldi. Klâsik yönteme oranla yan etkisi yok denecek kadar azdır. Tek handikapı, tanısal bir işlem olmasının yanında tedavi edici özelliğinin olmamasıdır. Yani teşhis koyabilirsiniz, ama aynı seansta operasyon şansınız olmaz. Hiçbir kalp rahatsızlığı olmayan, hiçbir bulgu vermeyen kalp damar hastalıklarının teşhisinde ilk sıraya oturdu. Üstelik 6 saniyeden kısa bir süre içerisinde herhangi bir ağrı veya kanamaya sebep olmaksızın. İşlem bitiminde kişinin günlük yaşantısı ve aktivitesinden alıkoymadan işlem uygulanıyor olması en büyük rahatlığı.

Klâsik anjiyo denen metotta hem invazif (kanlı), hem de işlemin yan etkilerinin oluşu bu yeni metodun daha etkin şekilde kullanılmasını tetikledi. İşlem sırasında damardan yapılan kontrast muhtevalı maddenin (görüntü alabilmek için şart) yan etkisi dışında ek bir komplikasyona rastlanmaması klasik anjiyo göre üstünlüğü olarak bilinir.

                           —Devamı var—