Geçtiğimiz yıl Rekabet Kurumu’nun fiyatların haksız bir şekilde belirlendiği ve fiyatların tespiti konusunda anlaşma içerisinde olduğu gerekçesiyle Aral Games ile Vatan, Teknosa gibi pek çok teknoloji marketine kesilen milyon liralık cezalar gündeme oturmuştu. Şimdi Rekabet Kurumunun ilgili raporundaki çok çarpıcı yazışmaların ayrıntıları ortaya çıktı.  

Teknoloji Sektöründe En Büyük Ceza OranlarıHatırlanacağı üzere Aral Oyun’un Doğan Müzik Kitap Mağazacılık, Vatan Bilgisayar, Teknosa, Kliksa ve Gold Teknoloji Marketleri ile perakende fiyatların tespiti konusunda anlaşma içinde olduğuna, bu suretle adı geçen teşebbüslerin 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesini ihlal ettiklerine, dolayısıyla aynı Kanun'un 16. maddesi uyarınca idari para cezası uygulanmasına karar verilmişti.  

Ayrıca Bkz.Diriliş Ertuğrul temalı kılıç sallama oyunu denemesi ile tanışınDiğer taraftan tüketici elektroniği pazarında LG Electronics'in, MS İstanbul ve Teknosa ile perakende fiyatların tespiti konusunda anlaşma içinde olduğuna, aynı kanun maddelerine göre şirketlere idari para cezası verilmesi kararlaştırılmıştı.

Kesilen para cezaları ise şu şekildeydi:

Doğan Müzik Kitap Mağazacılık Pazarlama A.Ş : 2.307.544,54 TL

Gold Teknoloji Marketleri San. ve Tic. A.Ş. : 1.489.549,58 TL Kliksa İç ve Dış Ticaret A.Ş. : 1.192.116,00 TL

Vatan Bilgisayar San. ve Tic. A.Ş. : 10.363.565,71 TL

Aral Oyun Konsol ve Aksesuar Tic. A.Ş. : 863.538,50 TL Teknosa İç ve Dış Ticaret A.Ş. : 7.651.563,82 TL

Türk Philips Ticaret A.Ş. : 1.255.290,42 TL

M.S. İstanbul İç ve Dış Ticaret Ltd.Şti. : 5.776.015,29 TL Teknosa İç ve Dış Ticaret A.Ş. : 9.181.876,58 TL

LG Electronics Tic. A.Ş. : 6.221.201,00 TL

Vestel Ticaret A.Ş. : 8.024.370,30 TL

İndirim mi Bindirim mi?

Rekabet Kurumu’nun yayınladığı raporda yer alan konuşmalara baktığımızda Aral Games ile teknoloji marketleri arasında çok ciddi bir fiyat belirleme anlaşmasının olduğu ve adeta tüketiciye yarayacak hiç bir indirime razı olunmadığını görüyoruz. Temel amacı rekabet oluşturarak tüketiciye en iyisini sunmak olan elektronik mağazaları ne yazık ki kazıklama merkezine dönüşmüş. Bunda da elbette kar endişesi başrolü oynuyor.  Ayrıca Bkz.Yerli Ahoy Games’den yeni bir oyunNormal olarak bir dağıtıcı belirli bir fiyat seviyesinden ürünü anlaşmalı olduğu mağazalara dağıttıktan sonra, bu mağazanın kar marjını da göz önüne alarak müşterilere rakiplerinden daha uygun fiyata satış yapması son derece normal ve adil. Müşteri de indirimin oranına göre mağaza tercihini yapar ve böylece herkes kazanmış olur. Görünen o ki buna bile tahammül edilememiş. Teknoloji marketlerinin en ufak bir indirimde hemen Aral üzerinden rakiplerine müdahalede bulunduğu görülüyor. Aynı konu elektronik cihazlara yapılan indirimlerde de geçerli. Aşağıda haksız rekabet oluşturan yazışmalardan çeşitli yıllara ait örnekler bulabilirsiniz. Tüm konuşmalar kaynak linki içerisinde bulunuyor:

Örnek 1: GOLD ile ARAL arasındaki 12.10.2011 tarihli e-posta yazışmasında aşağıdaki ifadeler yer almaktadır:

GOLD: Aşağı da PES 2012 fiyatını görüyorsunuzdur umarım sizin saha da gezen ekibiniz var ya … bizim etiketlerimizi kontrol edip çok titiz bir şekilde resim çeken bu insert için müdahalenizi merakla bekliyorum bu tutumlarda ki samimiyetinizi görmek istiyorum bizi tehdit ettiğiniz gibi mal mı vermeyeceksiniz yada sizin ve yurt dışının net belirleyici kurallarından biri muhakkak geçerli olacaktır bundan şüphem yok art niyet aramama da gerek yoktur diye düşünmüyorum düşünmek istiyorum…

ARAL: Bizimde sabah insertten haberimiz oldu. Bu haberi görmek için saha ekibine ihtiyacımız yok. Sizin gibi çalışmış olduğumuz firmalardan bilgilerini alıyoruz. Sahada resim çekmek merch ekibimizin iş tanımlarından bir tanesidir, sizin mağazanıza özel çalışma değildir. Tüm noktalarımızda aynı çalışmayı yapıp, raporlarını yurt dışı firmalarına sunmaktayız. Mailinden anladığım kadarıyla düşük fiyatla çıkarsan ürün vermem sözüme çok fazla takılmışsın. Bu bizim tüm noktalarımıza fiyat bozmamaları için yapmış olduğumuz satış taktiğidir ve en azından bu taktik sayesinde ürün çıkış tarihinde fiyat bozulmamıştır. Hiçbir noktamıza şimdiye kadar düşük fiyatla çıkmış olduğu insert için daha sonra başka ürün vermeme gibi bir durumumuz olmamıştır, çalışmamızı bitirmemişizdir. Sadece o insert tarihi boyunca ekstra ürün gönderilmeme kararı alınmıştır. … Biz de sabahki insertü hayretle karşıladık, sizlerde takdir edersinizki böyle bir fiyat bizim alış fiyatımızın bile çok altındadır. Böyle bir inserte destek vermemiz veya onaylamamız mümkün değildir.

GOLD: …Bugüne kadar benim attığım bimeks insertleri veya diğer maillere hiç dönüş olmamıştı sanırım sen bu maile çok takılmışsın. Ürünün fiyatı çıktığı gün VATAN ve BİMEKS firmaların kendi bünyelerinde yaptıkları kampanyalar ile bozulmuştur ve sen yine biz destek vermiyoruz tüm ürünlere yapıyorlar deyip işin içinden çıkmıştın. Sana soruyorum tekel olduğun bir üründe tek yetkili dağıtıcısın ve oyun yeni çıkıyor fiyatın bozulmaması en büyük politikan olmasına rağmen kendi bünyesi içinde yapılmış bir kampanyaya göz yumman normal mi sonrada biz bozacağız dediğimiz de satış politikanız olan tehdit unsurunu kullanıyorsunuz… 

Örnek 2: DR ile ARAL arasında gerçekleşen 14.11.2011 tarih ve “Adana Media Markt Call of Duty:Modern Warfare 3 Satış fiyatı Hakkında” başlıklı e-posta yazışmalarında aşağıdaki ifadeler yer almaktadır:DR: Adana Media Markt Call of Duty fiyatları: Satış fiyatı Call of Duty ModernWarfare 3PC -129TL, Satış fiyatı: Call of Duty Modern Warfare 3 PS3 159 TL.ARAL: Adana mağazasıyla görüştük. Yanlışlıkla o fiyattan çıkmışlar ama düzeltmişler sistemlerinde.DR: Ataköy Plus Over Game fiyatları da düzelttirebilir misiniz?PS3-190 TLPC-150TL satıyorlar.ARAL: Oyunların fiyatları normal üzerinde fiyat etiketi var. Sadece Over Game kart olanlara %5 indirim yapıyorlar. Adana Media Markt’da sistemde fiyatları düzelttirdik. Sadece fiyat etiketi üzerinde kalmış onu da bugün düzelttiriyoruz.DR: Bizde d&r kartı olana % indirim yapalım bence. 

Örnek 3: DR ile ARAL arasındaki 15.03.2013 tarihli e-posta yazışmasında aşağıdaki ifadeler yer almaktadır:DR: Ekteki rakip fiyatı düzelttirebilir misiniz, ya da aynı fiyata inelim bizdeARAL: Ürünün fiyatını mağazada kontrol ettirdik. Satış fiyatı 179,99 TL. 

Örnek 4: DR ile ARAL arasındaki 04.10.2013 tarihli yazışmalarda aşağıdaki ifadeler yer almaktadır:DR: … merhaba Gold insertünde PES 2014 Ps3 159 TL bizdeki fiyatı 179,90 TL. Bu fiyatlar bizim tarafta problem oluyor ve müşteri şikayeti almamıza neden oluyor. Konuyla ilgili müdahalenizi rica ediyor ya da bizde fiyatları indirmek istiyoruz. … Bu ürün yine inserte çıkmış bu durumda bizde fiyatlan 159 TL ye düşeceğiz. Bilginize.ARAL: İlgileniyorum … Gold'la görüşecek acil fiyatı yükseltmek için sizi bilgilendireceğim.” 

Örnek 5: BİMEKS ile ARAL arasındaki 22.05.2014 tarihli e-posta yazışmalarında aşağıdaki ifadeler yer almaktadır: BİMEKS: … Ayrıca durup dururken pazarda fiyat bozulması gibi aksiyonları da pazarlama planlıyorsa, biz direkt olarak onlarla bu pazarlıkları yürütelim.ARAL:… Piyasadaki fiyat bozmayla ilgili senin yapmış olduğun kampanyalarda (tüm ürünlerde %20 ve %30) pazarlamamız ne rol aldıysa diğer firmalarda da o kadar rol almıştır. … Biz tüm firmalara eşit mesafedeyiz ki bunun için yıllardır herkes ile sorunsuz çalışıyoruz.BİMEKS: Aşağıdaki resimlerde her firmaya ne kadar eşit olduğunuz ortada… mesela basit bir hesapla 179,9 TL den satılan pes i, tam bir hafta sizin bile haberiniz olmadan (Ya da sadece …Bey in haberi yokmuş) DR tam desteksiz ve zararına olacak şekilde %55 indirimle satıyor. Sonra yine haberiniz olmadan, (telefonda direkt pazarlamadan destek almışlar dediğiniçin bu şekilde yazıyorum.) Teknosa bir adım ileri gidiyor ve tüm Aral oyunlarında %45 e varan indirimler diye insert çıkıp, üç tane oyunu da fiyatını bozup, duruyor. (…..). Ve biz o kampanyada yine de gazete ilanına herhangi bir Top oyununun fiyatının bozulduğunu duyurmamak için ayrıca özen gösterdik. (…..TİCARİ SIR…..) 

Örnek 6: GOLD ile ARAL arasındaki 29.09.2014 tarihli yazışmada aşağıdaki ifadeler yer almaktadır:ARAL: Xbox ve Xbox one fifa 15 lerin fiyatını web sayfanızda düzeltebilir misiniz?GOLD: Başta hepsiburada olmak üzere agresif fiyatlar var. Biz düzeltiyoruz şimdi.Lütfen onlara da müdahale eder misiniz?ARAL: Müdahale ediliyor.GOLD: Vur kafasına şamarı düşsünler… 

Örnek 7: 17.10.2014 tarihinde ARAL ile KLİKSA arasında geçen yazışmada aşağıdaki ifadeler yer almaktadır: ARAL: Merhaba …, Oyun fiyatlarında web tarafında biliyorsun %10’dan agresif fiyatlar çıkılmıyor. Sizin de özellikle yeni ürün fiyatlarında bu oranı geçmemeye özen göstermenizi rica ederim. Özellikle Fifa 15 için bu düzeltmeyi yapabilir misiniz? 

Örnek 8: 12-14.01.2015 tarihleri arasında ARAL ile VATAN arasında geçen yazışmada aşağıdaki ifadeler yer almaktadır: VATAN: …merhaba, Rekabette yine fiyat var. Hem de çok fazla, Görselleraşağıdaki gibidir. Dönüş yapar mısın çok acil.… merhaba,Aşağıda fiyat farklarının hiç biri değişmemiş. Forza 5 ve Diablo 3 düzeltilmiş. Ama aşağıda görselleri bulunan ürünlerde görünen fiyat farkları hala devam etmektedir. Konuyla acilen ilgilenir misin?(Görsellerde yer alan oyunlarda KLİKSA ve VATAN oyun fiyatları vardır. Buna göre; Napoleon VATAN=20 TL,KLİKSA: 10 TL, DNF  VATAN= 50 TL, KLİKSA= 20 TL vb. fiyatlar mevcuttur.)ARAL: Mail attım…, bugün tekrar hatırlatırım.VATAN: …merhaba, Fiyatlarda hala bir değişiklik yok. 3 gündür bu fiyatlara satış yapılıyor…ARAL:…merhaba, Telefon ile görüşüyorum, mail atıyorum. Revize olacağını belirtiyorlar. Bugün tekrar hatırlatma yaparım 

Örnek 9: TEKNOSA’da bulunan 08-09.10.2012 tarihli, TEKNOSA ve LG yetkilileri arasındaki yazışmada aşağıdaki ifadeler yer almaktadır: TEKNOSA Şube (TEKNOSA’ya): M. Bey, Bir müşterimiz … kodlu LG 55LM615S DVB-S 3D FHD LED LCD TV'den 3 adet satın almak istemektedir. Urunun Media Markt fiyatı bizden 200.00 TL ucuzdur. Etiket fotoğrafını ekte gönderiyorum. Müşterimiz mağazamızda acil dönüş beklemektedir. Konuyu bilgilerinize sunarım. … kodlu LG 55LM615S DVB-S 3DFHD LED LCD TV 2.999 TL, ürünün mm fiyatı 2.799 TL'dir.TEKNOSA (TEKNOSA Merkeze): Merhaba verebilir miyiz?(TEKNOSA yukarıdaki yazışmayı LG’ye iletmektedir.)LG: Desteğe ekliyorum. Bu fiyat devam etmeyecek. 

Örnek 10: TEKNOSA’da bulunan 15.10.2012 tarihli, TEKNOSA ve LG yetkilileri arasındaki yazışmada aşağıdaki ifadeler yer almaktadır: TEKNOSA Şube (TEKNOSA’ya): Aşağıda bilgileri verilen özel fiyat talebi onayınıza sunulmuştur.‘Gönderen Mağaza: SAMSUN BULVAR EXXTRA Urun Kodu: … LG 42LM640 DVB-S FHD 3D LED LCD TV + 4 GözlükAçıklama: Mağaza: Merhaba, ilgili urün mağazamıza 200 mt mesafede olan vatan computer mağazasında 1799 TL’dir. Ürünü en düşük fiyat garantisi ile sunmamız nedeniyle müşterimiz ürünü bizden almak istemektedir. Ürünün fiyatına ait resimler mevcuttur. Slip çekildi. Yardımlarınızı rica ederim. İyi çalışmalar.’TEKNOSA (LG’ye): Saat 4 'e kadar dönüş bekliyorum. Bende düşmek durumundayım.LG: Abi lütfen hemen bir fotoğraf rica ediyorum.TEKNOSA (TEKNOSA Şubeye): Etiket fotosu alabilir miyiz? Çok önemliTEKNOSA Şube (TEKNOSA’ya): Ektedir. Kolay gelsin.TEKNOSA (LG’ye): Buyur SAMSUN????LG: Ok. Hemen ilgileniyorum.” 

Örnek 11: TEKNOSA’da bulunan 08.11.2012 tarihli, TEKNOSA ve LG yetkilileri arasındaki yazışmada aşağıdaki ifadeler yer almaktadır: TEKNOSA: (Konu kısmında) Bahçelievler MM fiyatlan ile ilgili ne yapıyoruz?LG: Doğum günü var yarın mağazanın biliyorsun. Bizden sadece 899'a 42PA4500 çıkacakTEKNOSA: Barış insert bugün dağıldı. 949 a plazma çıkmış. 100 TL indirim kartlı yani 849 a geliyor. 1599 a 42lm615 var oda 100 TL indirim kartlı 1499 TL (Ekte MS broşürü var)LG: 42LM615 adetleri 15 adet, mal vermiyoruz. Ben burada cevap verecek birşey görmüyorum. MM aracılığı ile herhangi mağazaya gelecek tüm fiyat taleplerine onay veririz. Adamlar doğum günü yapıyorlar ürün bile bulamamışlar bizden görüyorsun.TEKNOSA: Bende 100tl teknosacard hediyeli insert çıkayım o zaman fiyatları bozmadan olur mu?LG: Ben fiyat bozmamışlar demedim ki. Olabilecek en zararsın ürünlerde 15 stokla doğum günü yapmaya çalışıyorlar dedim. Daha ne kadar yönetelim ki bu işi. Yazık günah değil mi sadece bizim devam edeceğimiz 42LM615 fiyatına şu 50 TL farklı 15 adet için müdahale edersek? Dediğim gibi çevre mağazalardaki tüm taleplere istersen 50 TL altına gir destekliyim yarın.TEKNOSA: durumunu anlıyorum zor ama kıvırmasan?”