Oldukça hassas olan ve su damlalarından bile kolayca zarar görebilen hard disklere bozulma sonrası çok kısa sürede işlem yapılmadığı takdirde verilerin kurtarılma ihtimalinin oldukça düşük olduğunu belirten Veri Kurtarma Hizmetleri Genel Müdürü Serap Günal, cihazları sıvı teması ile hasar gören kullanıcıların yapmaması gereken davranışları belirterek doğru uygulamaları paylaşıyor.

Zaman Önemlidir

Hard diskin sudan zarar görmesi durumlarında zaman faktörü, maalesef kullanıcıların yanında olmuyor. Hard diski birkaç gün kendi halinde bırakmak bile verileri geri alma şansını oldukça düşürdüğünden dolayı veri kurtarma ihtimalinin yüksek tutulması için mümkün olduğunca hızlı hareket edilmesi gerekiyor. Ayrıca tam bir müdahaleye başlamadan önce diskin cihazdan dikkatle çıkartılması da veri kurtarmada önemli bir faktör.

Diskin içini açmayın

Sıvı teması sonucu bozulmuş disklerle ilgili bir diğer önemli kural ise disklerin açılmaması gerektiği. Kullanıcıların özellikle disk kapağını kesinlikle diskten ayırmamış olması profesyonel veri kurtarma süreçlerinde kritik rol oynuyor. Aksi takdirde havayla temas eden disk plakaları, verilere erişmeyi engelliyor. Profesyonel veri kurtarma laboratuvarlarında, diskin daha fazla bozulmasını önleyecek özeliklere sahip cleanroom adı verilen tozdan arındırılmış odalar bulunuyor ve disklerin içi burada açılarak normal bir ortamın olumsuz etkileri ortadan kaldırıyor.

Diski kurutmayın

“Islanmış bir diski kurutmayın.” biraz çelişkili gözükse de, kullanıcıların kendi kendilerine diskleri kurutmamasının ardında iki önemli neden yatıyor. Birincisi, çamurlu veya köpüklü suya maruz kalmış bir diski yıkamak, saç kurutma makinesiyle kurutmaya çalışmak, güneşin altında bırakmak gibi ısı içeren herhangi bir kurutma tekniği, hard disk plakasında hasar vererek veri kurtarmayı imkânsız kılabiliyor. İkincisi ise sel, bir bardak su ya da bir damla su hangisi olursa olsun ıslak bir hard diskin bilinçsizce kurutulması, iç bölüme sızmış sıvı kalıntılarının plakaların üzerinde kuruması halinde yüzeyin aşınmasına ve pürüzsüzlüğünün kaybolmasına sebep olabiliyor. Bu durum diski ilk baştaki ıslak halinden bile daha kötü bir hale sokarak veri kurtarma ihtimalini düşürüyor. Bu nedenle uzun süre sıvı temasına maruz kalmış disklerin aynı sıvıdan örnekleme alınarak, sıvı içinde veri kurtarma laboratuvarına ulaştırılması gerekiyor.

Ne yapmalısınız?

Hard disklerden veri kurtarmaya ihtiyaç duyan kullanıcıların disklerindeki sorunun tespit edilip çözülmesi için profesyonel yardım almalarının şart olduğunu belirten Günal, söz konusu disklerin bir kâğıt havluya sarılı bir şekilde, kapalı ve diskin hareket etmesini önleyecek darlıkta bir paket içerisinde, en kısa sürede uzman ellere teslim edilmesi gerektiğini dile getiriyor. Veri kurtarma sürecindeki adımların belirlenmesine yardımcı olması için cihaza temas eden sıvı örneğinin ayrıca gönderilmesi de büyük önem taşıyor.