Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM), 2016 sonunda Türkiye’deki gelişmeleri aktaran komisyon raporunda, demokrasi, özellikle insan hakları ve hukukun üstünlüğü alanlarındaki gerilemeyi gerekçe göstererek Türkiye’nin yeniden “siyasî denetime alınması”nı önermişti. 

Daha evvel AKP’nin kapatılmasına karşı çıkan Avrupa Konseyi’nin anayasal konulardaki uzman kurulu Venedik Komisyonu, son anayasa değişikliğinin yöntem ve muhteva bakımından Avrupa standartlarında hazırlanmadığına dikkat çekerek, “önerilen sistemin otoriter ve kişisel bir rejime dönüşme tehlikesi taşıdığı”nı vurgulamıştı. “Cumhur-başkanlığı hükûmet sistemi”ni “Türkiye’nin demokratik anayasal geleneğinden geriye doğru atılmış tehlikeli bir adım” olarak tanımlamıştı. 

İnsan haklarını ve hukuku berhava eden OHAL uygulamalarına, KHK dayatmalarına, muhalefet, medya, basın özgürlüğü ve toplantı özgürlüklerine yönelik kısıtlamaların olduğuna; OHAL altında anayasal referandum için demokratik bir ortamın bulunmadığına dikkat çekmişti.

Dahası, Avrupa standartlarında anayasal referandum için, “ya OHAL uygulaması sona erene kadar referandumun ertelenmesi, ya da özgürlükler üzerindeki sınırlamaların kaldırılması” önerisi ve uyarısında bulunmuştu. (gazeteler, 10.3.17)

KRİZİN AB’YE TEŞMİLİYLE…

Ne var ki, AB ülkeleriyle tırmandırılan kriz, AB ile ilişkileri daha da çıkmaza soktu. Dünyada en fazla ticaret hacmimizin olduğu ülkelerin başında gelen, uzun yıllar Türkiye’nin ihracatında yaklaşık yüzde 10 payla ilk sırada yer alan, 3.2 milyon insanımızın yaşadığı Almanya ve 465 bin vatandaşın ikamet ettiği Hollanda ile tetiklenen kriz ve gerginlik bütün AB’ye teşmil ediliyor. 

AB’nin sağduyu çevrelerinden gelen bütün ikazlara rağmen, en son Cumhurbaşkanı’nın meydanlarda halka karşı, “AB üyelik süreci’ imiş, ‘Geri Kabul Anlaşması’ imiş, bitti o işler” çıkışıyla kriz ve gerginlik, tehditkâr söylemlerle  “AB karşıtlığı”na ve “AB’den çıkma restleri”ne vardırılıyor. “Haçlı - Hilâl savaşı!” tepkisiyle AB ile ilişkiler İslâm-Hıristiyanlık karşıtlığı ve çatışmasına çekiliyor.

Ve bu durum, Türkiye’nin “AB projesi” hedefine bariyer oluşturuyor. Bundandır ki, AB cânibinden itidâle ve akl-ı selime çağrıların ardı arkası kesilmiyor. 

Öncelikle AB’nin Genişlemeden Sorumlu üyesi Johannes Hahn, “Türkiye, AB’den giderek uzaklaşıyor, referanduma sunulan ‘başkanlık’ sistemi ‘AB’ye sırt çevirmektir’ yorumuyla  “Türkiye’nin durumu yeniden değerlendirilecektir” diyor.   

“İSLÂMOFOBİK POPÜLİZM PROVOKASYONLARI”

Ve Avrupa Komisyonu eski Başkan Yardımcısı Günter Verheugen’in “Türkiye’nin demokratik sürecini akamete uğratacak fırsatçı (oportünist) çıkışlardan kaçınılması, ırkçı ve İslâmofobik popülizme oynayan provokasyonlara gelmemesi” çağrısından sonra, Almanya’nın yeni seçilen Cumhurbaşkanı Steinmeier’in ilk konuşmasında “hukukun üstünlüğü ve basın özgürlüğüne saygı” mesajı büyük önem kazanıyor.  (Habertürk, 22.3.17)

Ankara, Türkiye’yi AB’den koparmak isteyen mahfillerin provokasyonlarına gelmeli; tehlikeli tahriklerden ve tuzaklardan sakınmalı. AB’nin demokrasi ve hukukun üstünlüğünü esas alan, insanî değerleri ve hakkaniyeti önceleyen gerçek temsilcilerinin ciddî sağduyu ikazlarını dinlemeli.  

Sırf referandumda birkaç oy daha alma hesâbına hamaset ve hakaretlerle muallel çıkışlarla Türkiye’nin yıllardır takip ettiği “AB hedefi”ni çökertme vahim vartasına düşmemeli…