"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Radyodan ilk kez Kur'ân okutuldu

16 Mart 2019, Cumartesi 02:29
8 Temmuz 1950 tarihinde ilk olarak Türkiye radyolarından ilk kez Kur’Ân-ı KerÎm okunmaya başladı. Bu da DP’nin dine yaptığı hizmetlerinden birisidir.

- DEMOKRAT MİSYON PARTİLERİ (4) -

DİZİ - 4: MEHMET ALİ KAYA

***

Demokrat Parti’nin Genel İcraatları

Demokrat Parti’nin 10 yıllık iktidarı boyunca Türkiye’nin sosyal ve iktisadî yapısını değiştirmiştir. Bu dönem halk ile hükümet arasında buzların eridiği bir dönem olmuştur. 

Bu dönemde:

• İstihsal, mal ve kıymetlerin tedavülünde müthiş gelişmeler olmuştur. 

• Tarımda verim artmış, kara sabandan makineli tarıma geçilmiştir. 

• En küçük köylere kadar yollar yapılmış, binlerce köy içme suyuna kavuşturulmuştur. 

• Limanlar yapılmış son olarak 27 Nisan 1960 tarihinde Mersin Limanı hizmete girmiştir. 

• Dev barajlar inşa edilmiştir. 3 Haziran 1955 Elmalılı Barajı, 8 Nisan 1956 Seyhan Barajı ve Hidroelektrik Santralı, 2 Aralık 1956 Sarıyer Barajı, 31 Aralık 1958 Demirköprü Barajı ve Hidroelektrik Santralı ve 8 Ocak 1960 tarihinde açılan Hirfanlı Barajı ve Hidroelektrik Santralı bunlardan bazılarıdır. Ayrıca 6 Nisan 1956 Tunçbilek Elektrik Santralı açılmıştır.

• 11 Ekim 1953 Adapazarı, 19 Eylül 1953 Konya, 24 Kasım 1953 Kütahya, 31 Temmuz 1955 Adapazarı, 23 Eylül 1955 Burdur, 28 Eylül 1955 Susurluk, 6 Kasım 1955 Kayseri Şeker Fabrikaları açılmış ve faaliyete geçmiştir. 30 Eylül 1956 tarihinde Erzincan ve Erzurum’da, 1 Ekim 1956 tarihinde ise Malatya ve Elazığ Şeker Fabrikaları hizmete girmiştir. Yine 29 Ekim 1962 tarihinde Menderes’in temelini attığı Ankara Şeker Fabrikası açılmıştır.

• 21 Nisan 1953 yılında İzmit’te 3 Kâğıt Fabrikası faaliyete geçmiştir. 20 Eylül 1953 tarihinde ise Ereğli Bez Fabrikası açılmıştır.

• 5 Nisan 1956 Ankara, 4 Nisan 1957 Eskişehir, 26 Mayıs 1957 Adana, 11 Ekim 1957 Tarsus, 26 Temmuz 1958 Balıkesir, 27 Kasım 1958 Pınarhisar Çimento Fabrikaları kurulmuştur. 

• 25 Nisan 1956 tarihinde İstanbul Tuzla Jeep Montaj Fabrikası hizmete açılmış, özel teşebbüs teşvik edilmiş, büyük şehirler çamurdan kurtarılmıştır. 

• İzmir’de bir üniversite ve 17 Kasım 1958 tarihinde Erzurum Üniversitesi açılmıştır. 

• 31 Temmuz 1959 tarihinde Türkiye Avrupa Birliği’ne (AET) girmek için teşebbüse geçilmiştir ve üyelik başvurusu yapılmıştır. 

• 23 Nisan 1953 tarihinde Batman Petrol Rafinerisi faaliyete geçmiştir. Menderes’in yaptırdığı İzmir Ataş Rafinerisi 24 Eylül 1961 tarihinde, Mersin Ataş Rafinerisi ise 3 Aralık 1961 tarihinde ihtilâlciler tarafından açılmıştır. 

• 27 Ağustos 1956 tarihinde “Atom Enerji Komisyonu” kurularak bu nevi çalışmaların temeli atılır.

Demokrat Parti’nin Dine Hizmeti

Demokratlar Bediüzzaman Hazretleri’nin duâsını almışlar ve dine pek büyük hizmetlerde bulunmuşlardır. 

Bunları maddeler halinde sıralayacak olursak:

1. Müslümanların üzerinden baskının kaldırılması ve Ezan-ı Muhammedi’nin (asm) aslına uygun okunması. 

Atatürk, Cumhuriyeti kurarken üç temel müessese oluşturdu: Meclis-Ordu-Diyanet. Diyanet İşleri Başkanlığı 3 Mart 1924’de çıkarılan 429 No’lu kanunla birlikte kurulmuştur. 18 Temmuz 1932’de Diyanet İşleri Başkanlığı’nın yayınladığı bir tamimle ezan ve kametin Arapça ibadet dili ile okunması yerine Türkçe olarak okunması tavsiye edilmişti. Arapça ibadet dili ile ezan okuyup kamet getirenler yakalanarak tutuklanıp mahkemelere çıkarılıyordu. Gerçi mahkeme beraat kararı veriyordu, ama bu halk üzerinde büyük bir baskı unsuru oluşturuyordu. Ancak 2 Haziran 1941 tarihinde CHP’nin çıkardığı 4055 sayılı kanunla Arapça ezan ve kamet tamamen yasaklandı.  DP iktidarı 15 gününü doldurmadan bu kanunu değiştirme çalışmalarına başladı. 13 Haziran 1950’de konu DP gurubunda görüşüldü. Ramazan ayının arefesine rastlayan 16 Haziran 1950 Cuma günü tekrar ibadet dili ile okunmaya başladı. 8 Temmuz 1950 tarihinde ilk olarak Türkiye radyolarından ilk kez Kur’ân-ı Kerîm okunmaya başladı. Bu da DP’nin dine yaptığı hizmetlerinden birisidir. 

Bediüzzaman Hazretleri “Menderes’in Konya Nutkuna Dair Açıklaması”na yazdığı bir mektubunda şöyle der: “İslâmiyet’in bir kanun-u esasisi olan ‘Memuriyet, emirlik ise, reislik değil; millete hizmetkârlıktır.’ Demokratlık ve Hürriyet-i Vicdan İslâmiyet’in bu kanun-u esasisine dayanabilir. Çünkü kuvvet kanunda olmazsa şahsa geçer, istibdat mutlak keyfî olur.”  Bediüzzaman Demokratlardan şunu ister: “Nasıl Ezan-ı Muhammedî’nin (asm) neşri ile on derece kuvvet buldukları gibi, öyle de Ayasofya’yı da 500 sene devam eden vaziyet-i kudsiyesine çevirmeleri ve Âlem-i İslâmda hüsn-ü tesir yapan ve bu vatan ahalisine âlem-i İslâm’ın hüsn-ü teveccühünü kazandıran Risale-i Nur’un resmen serbestiyetini dindar demokratlar ilân etmelidirler. Ta bu yaraya merhem vurmalı. O vakit âlem-i İslâm’ın teveccühünü kazandıkları gibi, başkalarının zalimane kabahati onlara yüklenmez fikrindeyim.” 

Ancak, DP Bediüzzaman’ın bu tavsiyelerini uygulama fırsatı bulamaz. Bediüzzaman’ın 23 Mart 1960 tarihinde vefatından sonra manevî desteğinden mahrum kaldığı için iki ay gibi kısa bir süre içinde 27 Mayıs 1960 ihtilâline maruz kalarak yıkılır. 

2. İmam- Hatip Liselerinin Açılması

DP’yi iktidara getiren halk ondan en fazla dinî konularda icraat bekliyordu. 

DP Kastamonu milletvekili Muzaffer Ali Mülka mecliste şöyle sesleniyordu: “Bizler DP’den milleti refaha kavuşturmasını değil, bizleri dinî ve manevî sahada hürriyet ve refaha kavuştursun bu kâfidir” diyor, halkın bu beklentisini dile getiriyordu. 8 Eylül 1951 tarihinde İmam-Hatip Okullarının açılması konusunda bir komisyon kurulmasına karar verilir. Diyanet İşleri Başkanı Eyüp Sabri HAYIRLIOĞLU başkanlığındaki komisyonda Yusuf Ziya Yörükhan, H. Fikri Kanat, Hasan Hüsnü Erdem, Kâmil Su, (Talim Terbiye Üyesi) Faik Binal (Özel Okullar Müdürü) bulunmaktadır. Bu komisyon ilk devresi 4, ikinci devresi 3 yıl olan ve İlkokullara dayalı olarak açılacak olan İmam-Hatip Okulları’na karar vermişlerdir.  

Bu karar üzerine Millî Eğitim Bakanlığı Müdürler Komisyonu 13.10.1951’de toplanmış ve müfredatını hazırlayarak 17.10.1951 tarihinde 601 sayılı kararı ile Ankara, Adana, İstanbul, Isparta, Kahramanmaraş, Konya ve Kayseri’de 7 yıllık İmam-Hatip Liseleri’nin açılmasına karar vermişlerdir. Karar aynı gün Millî Eğitim Bakanı Tevfik İleri’nin imzasından çıkarak uygulamaya konulmuştur. 6 Mart 1957 tarihinde İmam-Hatip Okulları resmî okul sınıfına sokulmuştur. DP, 1960 yılına kadar 22 İmam-Hatip Okulu açmıştır. 12 Mart 1971 muhtırasına kadar AP İmam-Hatip Okullarının sayısını 72’ye çıkararak her vilayette bir İHL açılmasını sağlamıştır. 12 Mart 1971 muhtırasından sonra bu okulların orta kısmı kapatılmış ve İmam-Hatip Lisesi haline getirilmiştir. Daha sonra DP – AP ve DYP hükümetleri İmam-Hatip Liseleri’nin orta kısmını da açarak sayısını 605’e kadar çıkarmıştır. Ancak 28 Şubat 1997 tarihinden sonra bu okulların orta kısmı tekrar kapatılarak gerileme sürecine sokulmuştur.

3. Yüksek İslam Enstitülerinin Açılması

İmam Hatip Mektepleri’nin açılmasından sonra bu okulda okuyarak mezun olan öğrencilerin yüksek seviyede eğitimlerini tamamlayabilecekleri Yüksek İhtisas Mekteplerinin açılmasına ihtiyaç doğmuştur. Bunun için DP, 7344 sayılı kadro Kanunu ile 1959 yılından itibaren Yüksek İslâm Enstitüleri’nin açılmasına karar vermiştir. İlk olarak 19.11.1959 tarihinde İstanbul İslâm Enstitüsü açılmıştır. Daha sonra AP 1976 yılına kadar Konya, Kayseri, İzmir, Erzurum, Bursa ve Samsun’da 6 İslâm Enstitüsü daha açarak DP misyonunu devam ettirmiştir.

4. Okullara “Din Dersleri”nin Konulması:

1924 yılında çıkan “Tevhid-i Tedrisat Kanunu” sonucu medreseler kapatıldı. Yeni açılan okullarda ise “Din Dersi” yoktu. Medreselerde okuyan öğrenciler “İmam-Hatip Mektebine” alınmışlardı. Bunların geleceğinin olmamasından dolayı 1930 yılına kadara kademeli olarak, öğrenci yetersizliğinden kapatıldı. Mevcut mekteplerdeki “Din Dersleri” de 1927’de Ortaokulların 1931’de ise İlköğretmen (Muallim) mekteplerinden kaldırılmıştı. Böylece 20 yıl bu milletin evlâdı “Din Dersleri”nden mahrum kaldı. 1950’de DP’nin iktidarı ve demokrasiye geçişle beraber 13 Eylül 1956 tarihinde İlk ve Ortaokullara “Din Bilgisi” dersi konuldu. Daha sonra DP’nin devamı olan AP 1967 yılında Liselere seçmeli Din Dersleri koydu. Tabiî ki bu dersler uzun tartışmalar ve mücadeleler sonucu okullara konulabilmiştir.

5. Mukaddes Emanetlerin Depolardan Çıkarılarak LÂyık Olduğu MevkiYe Konması: 

Mukaddes Emanetleri depodan çıkararak bu günkü yerine koyan, sırtında taşıyarak getiren, bizzat Başbakan Adnan MENDERES’tir. Muş Milletvekili Gıyasettin Emre’nin anlattığına göre, Başbakan Adnan MENDERES bir gece Topkapı Müzesi Müdürü’nü yanına alarak müzeye gider. Saat gecenin 22–23 sularındadır. Abdestini alır ve müzenin deposundan çıkarır. Bu günkü yerine koydurur. 15 Haziran 1960’da Eyüp Sultan Camii yanına nakletmek için hazırlıklar yaptırır. Ancak 27 Mayıs 1960 darbesi ile bu teşebbüsü akim kalır. Daha sonra DP’nin mirasına sahip çıkan AP, 1980 yılında Ramazan ayında Ayasofya’nın Hünkâr Mahfilini ibadete açar ve Ayasofya’nın minarelerinden ezan okutmaya başlar. “Mukaddes Emanetler” bölümünde de devamlı Kur’ân okuma geleneğini yeniden başlatır; ancak 12 Eylül 1980 ihtilâli ile bu teşebbüsü de akim kalır. Bütün bu manevî hizmetleri yapmalarından dolayı Bediüzzaman Hazretleri kendi fikrine sahip çıkan ve uygulamaya çalışarak samimiyetini gösteren Demokratlara desteğini vermiş ve “İnşallah o Ahrarlar istibdâd-ı mutlakı kaldırarak tam bir hürriyet-i Şer’iyeye vesile olacaklar” demiştir.   

Demokrat Parti Döneminin Değerlendirilmesi

DP II. Dünya Savaşı sonrasının çok partili siyasetinin gündeme girmesi ile Türkiye’de yaşanan siyasî oluşumun sonucu kurulmuştur. Esasen Osmanlı Meşrûtiyet idaresinde birden fazla parti vardı. Cumhuriyette devletle halk arasında köprü olacak partilere ihtiyaç vardı. Tek partiyle Cumhuriyet olurdu, ama “Demokratik Cumhuriyet” olmazdı. Cumhuriyetin hedefi “Demokratik Cumhuriyet” idi. Bunu Demokrat Parti başarmıştır. Cumhuriyet döneminde Kâzım Karabekir Paşa, Ali Fuat Paşa, Cafer Tayyar Paşa gibi değerli askerler TCF (Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası)nı kurmuşlardı. Ancak “İrticaya taviz veriyor” bahaneleriyle Şeyh Said olayı sonunda kapatıldı. Sonraları bizzat Atatürk tarafından kurdurulan “Serbest Fırka” da sonuçta M. Kemal Paşa’yı devirme hareketi olarak görülmüş ve o da kapatılmıştır. 

1945 sonrası Komünist idareler dışındaki bütün ülkelerde çok partili hayata geçilmesi sonucu DP kurulmuştur. Kuranlar da Celal Bayar, Adnan Menderes, Tevfik Koraltan ve Fuat Köprülü gibi siyasetçiler olmuştur. Nedense asker kökenlilerin kurduğu siyasî partiler yaşamazken sivillerin kurduğu partiler siyasî hayatta meyve vermiş ve devam etmişlerdir. 

1946 seçimlerinde DP “Açık oy gizli tasnif” sisteminden dolayı 66 milletvekili ile kendini koruyabilmiş ve varlığını ispat etmiştir. İki sene sonra iktidar olan CHP’nin bir oyunu ile başında yine Mareşal Fevzi Çakmak gibi bir paşanın kurduğu MP (Millet Partisi) ile ikiye bölünmüştür. Fevzi Paşa başta DP’ye destek verir konumda gözükmüş ve DP İstanbul Milletvekili olarak meclise girmiştir; ama iki sene sonra MP’yi kurarak DP’yi ikiye bölmüştür. Böylece DP ile ipleri koparmıştır. 

Menderes bütün bunlara rağmen 1950 seçimlerine kadar direnmiştir. Yüreklidir, cesurdur, yiğittir, bilgili ve gayretlidir. Partisini 1950 yılında iktidara taşımış ve 27 Mayıs 1960’a kadar partisini iktidarda tutmasını bilmiş ve her girdiği seçimde oyunu arttırarak çıkmıştır. Muhalefet askerler, üniversite, bürokrat ve basınla işbirliği yaparak ihtilâl yapmaktan başka çare bulamamıştır. 

İhtilâlden sonra DP ve Menderes’i seçen halk AP’yi kurmuş ve genel başkanlığına Süleyman Demirel’i getirerek tekrar iktidar olmuştur. Böylece Menderes’in halkın üstün iradesini ülkeye hâkim kılma, hâkimiyeti kayıtsız şartsız halka verme idealini devam ettirmiştir. Her iki parti de bir taraftan idarede halkı hâkim kılma, diğer taraftan refahı sağlama mücadelesini yapmışlardır. Çünkü bunların her ikisi de birbirinden ayrılamayan siyasî unsurlardır. Ne zaman halk idareye hâkim olursa ülkeye de refah hâkim olmaktadır. Ne zaman halk idareden uzaklaşırsa ülkeye kara bulutlar çökmektedir. İşte Demokrat Partilerin ideali ve misyonu budur.

-DEVAM EDECEK-

Okunma Sayısı: 2288
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı