"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Türkiye-Çin ilişkileri

Doç. Dr. Çoşkun Topal
12 Nisan 2012, Perşembe
Çin, 9 milyon 570 bin kilometre yüzölçümü ile Rusya, Kanada ve ABD’den sonra dünyanın en geniş dördüncü ülkesi olmanın yanında, aynı zamanda 1 miyar 300 milyonun üzerinde nüfusu ile en kalabalık ülkesidir.

ABD’den sonra dünyanın ikinci büyük ekonomisine sahip Çin, satın alma gücü bakımından 11 trilyon doların üzerinde bir GSMH (Gayrı Safi Millî Hasılaya)ya sahiptir. Türkiye, Çin Halk Cumhuriyeti’ni 5 Ağustos 1971’de tanımıştır. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler, 40 yılı geride bırakırken, özellikle 2000’li yıllardan itibaren Türkiye ve Çin ilişkileri başta ekonomi olmak üzere birçok alanda hızlı bir gelişme kaydetmiştir. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün 2009 Haziran’ındaki Çin ziyareti sonrasında, Çin Başbakanı Wen 2010 yılında Türkiye’ye gelmişti. Yine Çin Cumhurbaşkanı yardımcısı Xi Jinping’in bu yılın başında yaptığı Türkiye ziyareti ardından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın 8-11 Nisan 2012 tarihlerini kapsayan Çin resmî ziyareti, iki ülke ilişkilerinde yeni bir dönemin başlangıcı olarak değerlendirilmektedir.
«««
Çin, iki ülke arasında 2012 yılı sonunda 30 milyar dolara ulaşması beklenen ticaret hacmi ile Türkiye’nin Almanya ve Rusya’dan sonra en önemli üçüncü ticaret ortağıdır. Ancak iki ülke arasındaki ticarî ilişkilerde, Çin’den yapılan ithalatın ağırlığı devam etmektedir. Sadece 2011 yılında Çin’den yapılan ithalat sonrasında oluşan dış ticaret açığı 22 milyar doları bulmaktadır. Dolayısıyla iki ülke arasındaki ilişkilerde, Türkiye aleyhine devam eden dış ticaret açığı ve bu açığı telâfi edecek mekanizmalar önemli bir yer tutmaktadır.
Başbakan Erdoğan’ın ziyaretinde, Türkiye’de yapılacak ikinci nükleer santral konusu ele alınmaktadır. Nitekim Pekin’de, Türkiye ve Çin arasında Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlarla Kullanımına İlişkin İşbirliği Anlaşması ile nükleer enerji alanında işbirliğini içeren niyet mektubu da imzalamıştır.
«««
Türkiye ve Çin ilişkileri açısından önemli diğer bir konu “Doğu Türkistan” sorunudur. Bölgenin, tabiî zenginlikler bakımından ve özellikle petrol ve doğal gaz rezervleri açısından stratejik önemi büyüktür. Bugün 20 milyonu aşkın Çin Müslümanlarının yanı sıra 8 milyon Uygur Türkü’nün durumu iki ülke ilişkilerinde önemli bir yer tutmaktadır. Uygur Türklerinin yoğun olarak yaşadığı Urumçi’de, bölgeye sonradan yerleştirilen Han Çinlileri ile Uygur Türkleri arasındaki çatışmalar yıllardan beri devam etmektedir. Nitekim 2009 yılında meydana gelen kanlı olaylarda çoğu Han Çinlisi 200 kişi ölmüştü. Başbakan Erdoğan, Uygur Özerk Bölgesi’ndeki olayları adeta soykırım olarak nitelendirmiş ve Türkiye’nin Uygur halkının yanında olduğunu ifade etmişti.
«««
Başbakan Erdoğan’ın Çin ziyaretinde en önemli dış politika gündemi kuşkusuz “Suriye Sorunu”dur. Nitekim Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da konunun önemi dolayısıyla ziyarette yer almaktadır. Suriye’den Türkiye’ye yönelik kaçış ve göç her geçen gün artarak devam etmekte, mülteci sayısı 25 bine yaklaşmaktadır. Dolayısıyla Beşşar Esad yönetimine karşı uluslar arası aktörler bağlamında BM Güvenlik Konseyi’nin daimî üyesi olması bakımından Çin’in tutumu önem kazanmaktadır. Çin, Suriye bunalımında baştan itibaren “iç işlerine müdahale etmeme”yi savunmaktadır. Bu nedenle BM Güvenlik Konseyi’nde 4 Şubat 2012 akşamı oylanan Suriye karar tasarısını Rusya ile birlikte veto etmiştir. Çin’in Ortadoğu politikasının temelinde bölgeden petrol arzının kesintiye uğramaması yer almaktadır. Bundan dolayı Çin, Suriye yönetiminin bir dış müdahale ile sonlandırılarak, bölgede İran merkezli yeni bir gerilimin ortaya çıkmasını istememektedir.

Okunma Sayısı: 1668
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı