Bangladeş hükümetinin okullara gönderdiği emir kapsamında onlarca Arakanlı mülteci çocuk okuldan atıldı. Bangladeş hükümeti yıllardır Arakanlı mülteci çocukları okullara kabul ediyordu. Ancak 2017’de Myanmar ordu güçlerinin ve Budist çetelerin başlattığı katliâmın ardından bu ülkeden kaçarak Bangladeş’e sığınan mülteci sayısı 1 milyonu aştı. Bu durum, Dakka yönetiminin misafirperverliğini de test niteliğinde olarak görüldü. Özellikle son mülteci akımının ardından Bangladeş hükümeti, Arakanlılara yönelik çok daha sıkı kontroller uygulamaya başladı. Son olarak Arakanlı öğrencilerin okullarından çıkarmaları, dünyanın en büyük mülteci yerleşkesinde okuma arzusundaki yüz binlerce çocuğun eğitim mücadelesini de yarıda kesti. Birleşmiş Milletler’in soykırım olarak tanımladığı 2017’de başlayan saldırıların ardından Bangladeş’e sığınan Rohingyaların sayısı 730 bini aştı.

Mülteci çocuklara müfredat yasak

Bazı ülkeler mülteci çocukların kendi okullarında eğitim almasına izin veriyor. Ancak Dakka hükümeti, Rohingyaların büyük çoğunluğunu mülteci olarak tanımıyor ve mülteci kamplarında doğanlara doğum belgesi dahi vermeyerek bu çocukların yasal statülerini daha da belirsiz bir hale getiriyor. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu’na (UNICEF) göre, Bangladeş hükümeti, kamplardaki mülteci çocuklara Bangladeş müfredatının uygulanmasını da yasakladı. Adının açıklanmasını istemeyen 21 yaşındaki Arakanlı bir genç, “Birçok öğrenci depresyonda ve hayal kırıklığına uğramış durumda” dedi. Eğitime susadıklarını vurgulayan aynı genç, Rohingya olduğunu gizlediğini ve üniversiteye gidebilmek için kendini Bangladeşli olarak tanıttığını ifade etti: “Evet, bir şekilde Bangladeşli öğrencilermiş gibi davranıyoruz. Bir süre eğitim aldık, ama şimdi ne yapacağız, nereye gideceğiz? Eğer ders çalışıp eğitim alamazsak geleceğimiz mahvolacak. Dünya bunu düşünmeli. Bizler eğitime susamış kişileriz.”

‘Kaybedilen nesiller görme riskimiz var’

Bangladeş hükümetinin Ocak ayında aldığı tavsiye niteliğindeki kararın ardından hiçbir Arakanlı çocuğun Bangladeş okullarında eğitim görmesine izin verilmiyor. Euronews’in Reuters’tan aktardığı söz konusu karara göre, “Hiçbir Rohingya çocuğun kamp dışında veya Bangladeş’te başka bir yerde eğitim alamaması için kesinlikle izlenmesi tavsiye edilir” ifadeleri yer aldı. Bu bağlamda çok sıkı kontroller uygulanıyor. Mülteci kamplarında da ne okul ne de normal eğitim alınacak bir yer var. İlâveten herhangi bir müfredatın olmadığı ve eski kitaplardan bir kısmının da Myanmar’dan kaçak bir şekilde getirildiği gözlerden kaçmıyor. Bu kitapların da fotokopileri çekilerek el altından satıldığı dile getiriliyor. Kamplardaki eğitim programlarını yönlendiren UNICEF iletişim görevlisi Karen Reidy ise diğer ülkelerin eğitim müfredatlarını mülteci çocuklar için uyarlamaya çalıştıklarını belirtti. Ayrıca Reidy, “Kamplarda, hayatlarının bu kritik noktasında eğer beceri, eğitim ve öğretimle bu çocuklara ulaşmayı başaramazsak kaybedilen nesiller görme riskimiz var” diyor.