İki ülke arasında 1991-1993'te, Ermenilerin Yukarı Karabağ ve çevresindeki yedi ili işgal etmesiyle sonuçlanan savaşın ardından 1994'te ateşkes imzalanmasına rağmen, temas hattında gerginlik hiç bitmedi.

Daha önce küçük çaplı silahların kullanıldığı çatışmalarda, son aylarda büyük çaplı silahlar, havan topları, toplar ve bazı iddialara göre füzeler kullanılmaya başlandı. 

Çatışmalarla ilgili günlük bilgi veren Azerbaycan Savunma Bakanlığı, "karşı taraf cevap ateşiyle susturuldu" şeklindeki rutin açıklamalarını, "karşı tarafa darbe indirildi" şeklinde değiştirdi.

Bakanlık son 10 günde en az 10 Ermeni askerinin öldürüldüğünü bildirdi. Savunma Bakanı Korgeneral Zakir Hasanov, bu yılın haziran ayına kadar öldürülen Ermeni askeri sayısının 60 olduğunu belirtti. 

Azerbaycan Savunma Bakanlığının resmi açıklamalarına göre, 2015'te cephe hattında 12 Azerbaycan askeri şehit oldu. Bunlardan 10'u Ermenilerin açtığı ateş sonucu, 2'si ise mayın patlamasıyla hayatını kaybetti. Azerbaycan'ın yetkili kurumları, Ermenistan'ın sadece ağustos ayında 836 kez ateşkes ihlali yaptığını duyurdu.

Azerbaycan tarafı, özellikle sivillerin öldürülmesini önlemek amacıyla cephe hattına yakın köylerin çevresine duvar örmeye başladı. Tovuz ilinin Alibeyli köyünde 800, Hacallı köyünde ise 500 metrelik duvar örüldü. 

Ermenistan yönetimin ise sivillerin güvenliği için bazı sınır köylerini boşaltıldığı iddia edildi.

Yukarı Karabağ işgalinin çözümü uluslararası kurumlar tarafından adeta sürüncemeye bırakılınca Azerbaycan da Ermenistan da ciddi anlamda silahlanma yarışına girdi. Gerginlik her iki ülkenin devlet başkanları, üst rütbeli askeri yetkililerinin açıklamalarına da yansıdı.

Azerbaycan Savunma Bakanı Hasanov, geçtiğimiz günlerde cephe hattındaki askerlere yönelik konuşmasında, "Artık zamanı geldi. Sabrı tükenen halkımız, kendi yurtlarından kovulan insanlarımız, bizden harekete geçmemizi ve işgalcileri topraklarımızdan çıkarmamızı talep ediyor" dedi.

Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le son görüşmesinde, Azerbaycan'ı suçlayarak Ermeni mevzilerine büyük kalibreli silahlardan ateş açıldığını, kendilerinin de yanıt verdiğini öne sürdü. Moskova temaslarında Rusya ile 200 milyon dolarlık kredi anlaşması imzalayan Sarkisyan, bu paranın silahlı kuvvetler envanterini yenilemek için kullanılacaklarını açıkladı.

Uluslararası kurumlar çözüm getiremedi

Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki sorunu aşmak için oluşturulan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Minsk Grubu'nun girişimlerinden bugüne kadar sonuç alınamadı.

Belli aralıklarla her iki ülkeyi ziyaret eden ve yetkililerle görüşen Minsk Grubu Eşbaşkanları taraflara ateşkes ihlali yapmama uyarısında bulunmakla yetindi.

Çözüm süreci müzakerelerinde Azerbaycan tarafı sürece başlanması için Ermeni askerlerinin işgal altındaki bölgelerden çekilme şartını öne sürüyor. Azerbaycan, Yukarı Karabağ'a yüksek statülü özerklik vadederken, Ermenistan bu bölgenin Azerbaycan'dan ayrılarak bağımsız olmasını istiyor.

AA