Suudi Arabistan önderliğindeki koalisyon güçlerinin Yemen'deki Şii Husi Ensarullah Hareketi'ne yönelik hava operasyonları üç ayı doldururken, operasyonlar ülkedeki tarihi dokuyu da tahrip ediyor.
Sana'daki 2 bin 500 yıllık tarihe sahip ve dünyanın ilk gökdelenleri olarak bilinen eski Sana evlerinin de yer aldığı Bab'ül Yemen şehri, operasyonlarda tek tek tahrip oluyor.
UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunan binlerce yıllık binalardan dördü son operasyonlarda bombalanması sonucunda tamamen yıkıldı. Tarihi şehrte Husi militanlarının siyasi yapılanmalarının yer aldığını belirten koalisyon ülkeleri, şehrin operasyonlardan nasibini almasını ''kaçınılmaz'' olarak nitelendiriyor.
Tarihi şehrin sakinleri endişeli
İçerisinde yaklaşık 10 bin kişilik bir nüfusun yaşadığı tarihi evlerin sakinleri operasyonlardan dolayı endişeli. Husilerin bu şehri hareketin karargahı gibi kullanmasına karşı çıkan mahalleliler operasyonlarda hedef olmaktan korkuyor.
Suud jetlerinin bombaladığı şehirdeki dört binanın yıkılıp bir çoğunun da tahrip olması endişeleri daha da arttırıyor.
"Kararlılık Fırtınası" adı ile başlayan, daha sonra ikinci merhalesine geçilen ve Umuda Dönüş ismi ile anılan operasyonlarda daha önce Marib bölgesindeki bir sit alanı da isabet almıştı.
Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun 26 Mart'ta başlattığı "Kararlılık Fırtınası" adı verilen hava harekatında ise tarihi Marib bölgesindeki eserler büyük oranda zarar görmüştü.
Bu saldırılarda, Marib Barajı'nın duvarları üzerindeki el yazma eserleri zarara uğradı. Zomar Milli Müzesi ise silahlı saldırılarda tamamen yok oldu.
Dünyanın ilk gökdelenleri
Hazreti Nuh’un oğlu Sam tarafından kurulan Sana şehri, şu an surlar içindeki Bab’ül Yemen (Yemen kapısı) adı verilen bölgeden oluşuyor.
Tarihi şehir bir "site şehri" görünümü andırırken, şehri çevreleyen surlar Sultan 2. Abdülhamid tarafından restore edildiği şekli ile varlığını koruyor. Surlar içindeki "Zamanın gökdelenleri" görünümündeki 8-9 katlı binalar, tamamen kerpiçten yapılmış olmalarıyla dikkati çekiyor.
Klasik Yemen mimarisinin temelini oluşturan "kerpiç gökdelenler", 400 yıllık Osmanlı hakimiyeti sırasında, üzerindeki Osmanlı eklemeleri ile orjinal bir görünüme sahip.
Yemen mimarisinin olmazsa olmazı "kameriyelerle" süslü küçük pencereli eserler, Osmanlı mimarisindeki cumba ve ahşap pencere pervazları ile modern mimarinin içinde adeta zamanın durduğu izlenimini veriyor.
AA