2018 yılının son çeyreğinde yüzde 3 küçülen Türkiye ekonomisinin 2019’un ilk yarısında da küçülme eğilimini sürdüreceği öngörülüyor. Ekonomideki olumsuz tablodan olabildiğince az hasarla kurtulmak isteyen Türk şirketler ise çareyi yurtdışına yatırım yapmakta buluyor. Resmi verilere göre, yalnızca şirketler değil, bireysel yatırımcılar da son dönemde birikimlerini yurtdışında tutma eğilimi içerisinde. Son dönemde parasını yurtdışında değerlendirmek isteyenlerin en büyük gerekçesi Türkiye ekonomisindeki risk algısının artmış olması. Küresel ticaretin değişen kuralları da Türk yatırımcıları dünyaya açılmaya iten bir diğer sebep olarak öne çıkıyor.

Yurtdışı yatırımlar artıyor

Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, Türkiye’de yerleşik kişiler 2018 yılının tamamında yurt dışına 3 milyar 997 milyon dolarlık doğrudan yatırım yaptı. Böylelikle Türk şirketler tarafından yurt dışına yapılan toplam doğrudan yatırımlar bir önceki yıla göre yüzde 26 artmış oldu. Türk şirketler, son 1 yılda dünya çağında yaklaşık 40 şirket satın aldı. Bunlar içerisinde Global Yatırım Holding’in Almanya’da Dreamlines şirketini satın alması, Vestel’in ABD’de Haystack TV’yi alması, Trakya Cam’ın İtalya’da Sangalli Vetro’yu satın alması ve Alarko’nun Rusya’da Mosalarko şirketini satın alması gibi örnekler vermek mümkün. Türk şirketlerinin şirket satın almada tercih ettiği bölgeler ise AB, ABD ve Rusya ağırlıklı oldu. Yurtdışından şirket satın alma eğiliminin önümüzdeki yıllarda da devam edeceği öngörülüyor.

***

Ekonomik küçülme 2019’da devam edecek

Türk sanayi sektörü üretiminde Ağustos ayında başlayan ve beş ay devam eden süreç, Ocak ayında sona ermiş gözüküyor.

TÜİK’e göre, Ocak ayında sanayi üretimi Aralık ayına göre % 1 artış gösterdi. Üretimdeki alt segmentlere bakıldığında % 1’lik artışta en büyük pay % 2,2 ile ara malı üretiminden, % 2,1 ile orta düşük teknoloji üretiminden ve % 1,7 ile taş ocakçılığı imalatı sektöründen geldiği anlaşılıyor. Ancak yine TÜİK rakamlarına göre, sanayi üretimi 2018 Ocak’ından 2019 Ocak’ına kadar geçen bir yılda % 7,3 azalmış. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Yalçın Karatepe, sanayi üretimindeki %1’lik artışın Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın geçtiğimiz günlerde yapmış olduğu “en kötüyü geride bıraktık” açıklamasını desteklemediği görüşünde. VOA Türkçe’ye konuşan Prof. Karatepe, “Sanayi üretiminde geçtiğimiz ay dibi görmüştük. Ara malı üretiminde düşüş % 14,9, imalat sanayi üretimindeki gerileme ise % 10,8 idi. Tam bir çöküştü. Bir önceki aya göre % 1’lik artış, bu resmin değiştiğini göstermiyor. Hatta Türk ekonomisinde yılın son çeyreğindeki küçülmenin devam ettiğinin işareti. Ara malı üretimi % 10,9, sermaye malı üretimi % 8,1 düşmüş. Bu yılın geri kalanında daha fazla üretim yapılacağına dair beklentinin de oluşmadığını gösteriyor. Bakan Albayrak, ‘en kötüyü geride bıraktık’ demişti. Ancak ekonomiyi daha zor günlerin beklediği TÜİK’in rakamlarından anlaşılıyor” dedi.