Yabancı basında çıkan yazılarda Türkiye'nin içine sürükleneceği bir ekonomik çalkantının gelişen pazarlar açısından krizin ilk işaretçisi olabileceği vurgulanırken, Ankara'nın NATO müttefiki ABD'den uzaklaşarak Rusya ve Çin ile yakınlaşması ihtimali öne çıkarılıyor. İşte bazı gazetelerde öne çıkan yorumlar:

"Türk Lirası neden çöküyor?"

Fransa’nın önde gelen basın kuruluşlarından Le Monde, "Türk lirası neden çöküyor’ başlıklı haberle gelişmeleri değerlendirdi. Türk lirasının değer kaybının iki nedeni var diyen gazete, bunları Amerika Birleşik Devletleri ile yaşanan gerginlik ve ülkenin ekonomik kırılganlıkları” olarak tanımlıyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu durumun sorumlusu olarak yabancı ‘komploları’ gösterdiği belirtilen haberde Erdoğan’ın "dövizlerinizi bozdurun" çağrısını da yenilediği kaydediliyor.

Ekonomideki kırılganlığa dikkat çekilen yazıda “Türkiye ekonomisinde son dönemde önemli yapısal sorunlar çıktı. Bankaların durumu sağlıksız. Enflasyon yüzde 16’ya çıktı, hanehalkı satın alma gücü düştü, Türk şirketlerin borcu adeta patladı." ifadesi kullanılıyor.

Gazete ayrıca Türkiye’nin krizden çıkmak için Uluslararası Para Fonu’nun kapısını çalabileceğini kaydediyor.

"Türkiye'nin Rusya'yla yakınlaşmasının jeopolitik sonuçları olabilir"

İngiliz The Guardian Gazetesi, ABD'nin Türkiye'den ithal ettiği çeliğe uyguladığı ek vergileri arttırma kararının ve Trump'ın "Türkiye ile ilişkiler iyi gitmiyor" şeklindeki ifadesinin Türkiye'deki ekonomik krizi derinleştirdiğini belirten haberinde Türk Lirası'nın değer kaybıyla ilgili çeşitli uzmanlardan görüşler aktarıyor.

Haberde yer verilen bir yorumda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın söyleminin Türk Lirası'na duyulan ulusal güvene daha fazla zarar verdiği dile getirilirken, bir diğer yorumda Trump'ın açıklamalarının Türkiye tarafından "bir kere daha arkadan bıçaklanmak" olarak algılanacağının altı çiziliyor.

Türkiye Merkez Bankası'nın döviz rezervinin kısıtlı olmasının Türkiye'deki ekonomistler arasında ülkeden para çıkışının önüne geçmek için sermaye kontrolünün kullanılabileceğine dair tartışmaları alevlendirdiği belirtilen haberde, ileriki günlerde borçlanma maliyetinin yükseltilmesinin soruna çözüm sunabileceği kaydediliyor.

"Türkiye'nin karşısında IMF ve Hugo Chavez çözümü seçenekleri var"

İngiliz The Times Gazetesi'nde yer alan "Trump'ın ev vergileri yükseltmesi sonrası Türkiye tehlike alanında" başlıklı haberde ABD'den gelen açıklamalar üzerine Türk Lirası'nın değerinin neredeyse beşte birini kaybetmesinin son yıllarda mali piyasaların gördüğü en ciddi kriz olarak tanımlanıyor.

Gelişen pazarlar konusunda uzman görüşüne de yer verilen yazıda Türkiye'nin karşısındaki "Ya IMF ya da Hugo Chavez çözümü" seçeneklerinin bulunduğu ifade ediliyor. Değerlendirmede Türkiye'nin hali hazırdaki ekonomi politikalarıyla IMF seçeneğini reddettiğinin anlaşıldığı ve bu nedenle Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ikincisini tercih edebileceği belirtiliyor.

Erdoğan'ın, özellikle IMF ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşları reddedetmesi nedeniyle batı karşıtı cephede saygı uyandıran Venezuela'nın eski devlet başkanı Hugo Chavez'e benzediğini ileri süren yorumda Türkiye'nin faizleri düşük tutması, sermaye kontrolü getirmesi ve Rusya'dan borç arayışına girmesini halinde "Chavez yaklaşımı"nı benimseyeceği değerlendirmesinde bulunuyor.

Yorumlarda ayrıca lira krizinin bir sonraki mali krizi tetikleyebileceğine dikkat çekiliyor. Böyle bir krizden en kötü etkilenecek ülkelerin başında Arjantin, Brezilya ve Güney Afrika Cumhuriyeti'nin bulunduğu kaydediliyor.

Gazetede yer alan bir başka haberde ise Türkiye'nin önündeki seçeneklerden bir diğerinin Doğu'ya yönelmek olduğu belirtiliyor ve Türkiye'nin son dönemde Çin'le yürüttüğü ekonomik ve ticari bağlara dikkat çekiliyor.

"Hatalar komedisi"

ABD'nin önde gelen gazetelerinde The Washington Post'taki bir analiz yazıda Trump'ın Türkiye'ye yönelik son dönemdeki eylem ve söylemlerinin Türkiye'nin yabancı güçleri suçlayan yaklaşımını doğruladığına dikkat çekiliyor. "Hatalar komedisi" olarak tanımlanan bu durumun Türk halkını pek de güldürmediği belirtiliyor.

TL'nin değer kaybı nedeniyle Türkiye'nin öncelikle büyük çaplı borç arayışına gireceği; ikincisi Amerikan Merkez Bankası'nın faizleri düşük tutan politikasının doları ABD içinde cazip kılması sebebiyle Türkiye gibi yabancı sermaye arayan ülkelere yatırım ihtimalini azalttığı; üçüncü olarak da Türkiye'nin döviz açığının ekonomisinin yüzde 30'una kadar çıktığı tespitinde bulunulan yazıda bütün bunlar birarada değerlendirildiğinde gelişen pazarlarda kriz formülünün ortaya çıktığı vurgulanıyor.

"Seçim sürecinde de Türk Lirası değer kaybediyordu"

Amerikan The New York Times Gazetesi'nde yayımlanan "Trump'ın yeni yaptırımlarıyla Türkiye-ABD gerilimi tırmanıyor" başlıklı yazıda ise iki ülke arasında artan gerilimin tetiklediği lira krizinin aslında Türkiye'deki ekonomi yönetimine ilişkin bir süredir varolan endişelerin yansıması olduğu belirtiliyor. Ekonominin sendelediğine dair işaretlerin bulunduğu sırada erken seçimlerin yapıldığına ve seçim sürecinde de Türk Lirası'nın değer kaybettiğine dikkat çekilen yazıda Türkiye'deki sorunların Ortadoğu başta olmak üzere sınırlarının çok ötesinde etkileri olabileceği kaydediliyor.

Türk Lirası'nın değer kaybının dünya piyasalarına etkisinin de ele alındığı yazıda 2010'da Yunanistan'da yaşanan ekonomik krize atıfta bulunularak, orta büyüklükteki bir ekonominin dünyanın en güçlü ekonomilerindeki mali istikrarı zora soktuğu hatırlatılıyor.

Yazıda ayrıca Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın liranın değer kaybının tavan yaptığı Cuma günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesine dikkat çekiliyor.

Euronews Türkçe