Uluslararası ilişkiler alanında geliştirdiği projeler sebebiyle Üsküdar Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanına lâyık görülen Oxford Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Lord John Alderdice, komşumuz Suriye’deki çatışmalar uzun yıllar daha devam edeceği tahmininde bulunmuş.
Elbette en kısa sürede barışın sağlanmasını arzu ederiz, ama uzmanların tahmini bu yönde.
“Küresel güçler Suriye’yi bir savaş alanı olarak görüyor” diyen Prof. Dr. Alderdice’nin tahmini şöyle: “Sahadaki çatışan gruplar aslında küresel aktörlerin temsilcileri. Güç gösterisi devam ettiği sürece barışın sağlanması çok zor. Şayet, ABD, Rusya, İsrail, İngiltere, Fransa ve diğer küresel oyuncular birlikte çalışmaya, ortak barışa yönelmezse Suriye ve bölgede savaş bitmez. Türkiye bu çatışmalar devam ettiği sürece ekonomik ve siyasal anlamda sıkıntı yaşamaya devam eder.” (Konuşan: Mert İnan, Milliyet, 8 Mayıs 2019)
Suriye’de devam eden çatışmalar sadece Suriye’nin meselesi değil. Bu çatışmalar devam ettiği müddetçe Türkiye’nin ekonomik ve siyasî anlamda sıkıntılar yaşayacak olması milletimizi doğrudan ilgilendiren bir mesele. Suriye’de sağlanacak bir barışın, Türkiye’nin ve bölgenin menfaatine olduğu her halde tartışılmaz.
Türkiye’nin en büyük dertlerinden biri olan terör saldırılarının sona ermesinin ancak ‘komşu ülkeler’le yapılacak işbirliğiyle mümkün olacağını hatırlatan Prof. Dr. Alderdice’nin bu husustaki tesbiti de şöyle:
“İran, Irak, Suriye gibi sınırdaş ülkeler ile yapıcı bir ilişki kurmadan mevcut terör tehditlerini savuşturmanız çok güç. Türkiye’ye yönelik tehditler sınır ötesinden geliyor. Bütün bölge giderek daha kaotik ve şiddetli bir yer haline geliyor. Ayrıca, İsrail - Filistin meselesi çok önemli. İsrail kaynaklı çatışmalar sona ermiyor. Korkarım ki iki devletli çözüm ölmüş durumda. (...) Tek çare diyalog ve empati. Eğer terörizm ve siyasî güdümlü şiddete karşı ülkeler arası birliktelik sağlanırsa barışın kapısı aralanır.”
Prof. Dr. Alderdice, mutlak bir dünya barışı noktasında umutsuz konuşmakla birlikte esasında barışın şartını da ortaya koymuş: “Terörizm ve siyasî güdümlü şiddete karşı ülkeler arası birliktelik sağlanırsa barışın kapısı aralanır.”
Peki, barışın kapısını aralayacak olan ‘ülkeler arası birlik’ler niçin kurulmaz ya da kurulamaz? Muhtemelen dünya siyasetinde söz sahibi olan ülkelerin ‘barış yerine savaş devam etsin’ arzusu ve bunu destekleyen politikaları etkili oluyor. Savaş ve çatışmaların devam ettiği ülkelere tesirli olmak, onları yönlendirmek her halde daha kolaydır.
Esasında savaştan geçinen ülkeleri de savaşın çıkar yol olmadığı noktasında ikna etmek gerekir. Bunu da her halde en iyi sivil toplum kuruluşları ve sözüne itibar edilen ‘aydın’la yapabilir. Dünyadaki ‘iyi’ler bu noktada seslerini ve gayretlerini bir araya getirse bu sesi duymayacak, dikkate almayacak hiçbir ülke ve yönetici olamaz. “Birleşmiş Milletler”in yapamadığını “bir araya gelmiş siviller” yapabilir.
Unutmamak lâzım ki günümüzde en etkili ‘silâh’lardan biri de kamuoyudur. Kamuoyunu, insanları, toplulukları ikna eden meselesini kabul ettirebilir. Bugün için ‘barış’ çağrılarını duymayan büyük devletlerin idarecileri iş belli bir noktaya geldiğinde bu çağrıları duymak ve görmek durumunda kalırlar.
İşte bunun için; hür, adil ve demokrat bir ‘Büyük Türkiye’ye ihtiyaç var. Keşke ülkemiz, önündeki adaletsizlik engelini aşıp bütün dünyaya güzel şekilde örnek olabilse... İnşallah o günleri de görürüz...