Siyasetçiler başta olmak üzere hemen herkes, “Değişmeyen tek şey değişimdir” der ve dünyanın yeni gelişmelere hazır olması gerektiğini söylerdi. 

Değişmek iyidir, ama değişim yönü de önemlidir. Daha fazla hak, daha fazla hukuk, daha fazla adalet yönündeki her değişim, her yenilik takdir edilmeli. Ama sadece değişim olsun diye ‘geri adım’ atılmasına itiraz etmek gerekir. Maalesef ülkemizde bazı işlerin ‘geriye doğru’ gittiğini görmek lâzım. Esasında bu Türkiye’yi idare edenlerin de bildiği, yeri geldiğinde kıyısından kenarından olsa da itiraf ettikleri bir gerçektir.

“İstanbul Ekonomi Araştırma” tarafından, “Son 10 senede neler değişti?” konulu bir araştırma yapılmış. Türkiye çapında 12 ilde 1537 kişi ile yapılan anket çalışmasının neticelerine göre bir şey değil, çok şey değişmiş, ama bu değişimin yönü maalesef iyi yönde olmamış. 

“Türkiye Raporu” başlıklı bilgi notunun bir bölümü şöyle: “2020 yılı tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de ilk gününden itibaren zorlu bir yıl olacağı sinyallerini verdi. Sağlık, ekonomi, dış politika, istihdam ve adalet/yargı gibi alanlarda sık sık sorunlar ile karşılaştığımız bugünlerde bu konular her gün gündemde yer almakta. 10 yıl öncesine yani 2010 yılına baktığımızda ise yine benzer sorunların olduğu ve dünya genelinde yaşanan finansal krizden yavaş yavaş çıkmaya başladığımız bir dönem söz konusuydu. Geçtiğimiz bu 10 yıl içerisinde neler değişti? Hangi alanlarda 10 yıl öncesine göre daha iyi veya daha kötü durumdayız? Bu konuları merak ettik ve Temmuz ayının ikinci anketinde kamuoyunun fikrini sorduk. (...) Katılımcıların yaklaşık % 49’u ekonomi ve geçim rahatlığı konularında 10 yıl öncesine göre çok daha kötü, daha kötü durumda olduğumuzu düşünüyor. Son olarak katılımcıların % 42’ye yakınının adalet/yargı ve eğitim alanlarında 10 yıl öncesine göre çok daha kötü/kötü durumda olduğumuzu düşünmeleri araştırmamızın önemli sonuçlarından birisi oldu.” (turkiyeraporu.com/, erişim: 17 Temmuz 2020)

Ekonomi ve geçim rahatlığı konusunda 10 yıl öncesine göre daha kötü durumda olmak önemli olmakla birlikte, kanaatimizce ankete katılanların yüzde 42’ye yakınının adalet/yargı ve eğitim alanlarında 10 yıl öncesine göre çok daha kötü durumda olduğumuzu düşünmesi çok daha önemlidir.

Adalet, yargı ve eğitim alanlarında sıkıntıların katlanarak arttığını kim inkâr edebilir? Hele hele eğitim meselesi şu an için unutulmuş görünse de, onlarca defa “Eğitim konusunda hedeflerimize ulaşamadık” diyen idarecilerin varlığı unutulabilir mi? Peki, eğitim gibi çok çok önemli bir konuda hedefine ulaşamayan bir idare, bir sistem, bir ‘yetki’ başka konularda hedeflerine ulaşabilir mi?

Ve tabiî ki adalet ve yargı meselesi de göz ardı edilebilecek bir mesele değildir. Mülkün temeli olan adalet tecelli etmiyor ya da adaletsizlik hükmediyorsa başka sahalarda iyileşmeler mümkün müdür? 

Elbette anketler ve rakamlar farklı şekillerde yorumlanabilir, ama ortada anket olmasa da inkâr edilemez gerçekler var: Türkiye’nin değişim karnesi maalesef iyi değil. Son 10 yılda yaşananlar buna delil. Velev ki ‘ders’lerden biri iyi olsa, karnenin ortalaması geçer not alamaz vesselâm.