Okunduğunda insanı hayretler içinde bırakan “Tezkire-i Davûd” şaheserinden ibretli hikmetleri, takatimiz ölçülerinde, bu hazineden inciler çıkarıp, etraflarına bir iki mum yakmak ve bunları duyurup, göstermek manevî bir haz tattıracağı gibi, rahmetli hekimimizin ruhunu da, haberdâr edecektir.

Davûd el Antakî, eski Yunan ve Roma hekimlerinden Hipokrat, Galen (Calinos) ve Discorides’in fikirlerini doğru şekilde anlayıp yorumlayarak, Çin ve Hindistan tıbbını, İbn-i Sina, İbn-i Baytar, Ebubekir Razi gibi İslâm hekimlerinin fikir ve tesbitleriyle sentezleyerek, kendine has bir sistem tesis etmiştir. Bu gerçeklerin, yakın gelecekte araştırılıp, aydınlatılacağını da heyecanla beklemekteyiz. Bu arada Tezkire-i Davûd eserinden faydalanacağımız, sağlık tavsiyelerinin bir kısmını takdim etmeye çalışacağız.

1- Bir yemek sindirilmeden, üzerine başka bir taam idhal etmek, uygun olmadığı gibi, çeşitli hastalıklara sebep olur. Midenin açlık hissi giderildikten sonra, yemeğe olan aşırı iştahı kontrol altına almak gereklidir. İyice acıkmadıkça yemek yememeli, daha yemeğe iştahı varken, yemeği bırakıp, sofradan kalkılmalıdır. Bu prensiplerin asıl kaynağı Resûl-i Kerim’dir (asm). Nefisleri terbiye eden sözleriyle, buyuruyor ki: “Biz öyle bir cemaatiz ki, acıkmadıkça yemek yemeyiz ve yediğimizde de doymadan yemek yemeyi bırakırız.” Bütün bu güzelliklerin aslı, Kur’ân-ı Kerîm’den kaynaklanmaktadır. “KÛLÛ VEŞRABÛ VE LA TÛSRİFU” ‘Yiyin, için ve sakın israf etmeyin.’ (A’raf Sûresi, Âyet: 31)

2- Calinus’tan (Galen) naklen şu öğüdü aktarır: “Akşam yemeğinden uzak duran, bayatlamış yemekleri yemeyen kişi, hastalıklardan emin olur.” Hekimlerden birisi şu tavsiyede bulunmuştur: “Aşırı yemekten ve fazla su içmekten, sık sık gusletmekten, sindirimi sıkıntı veren yemeklerden uzak durursan, hastalıkların verdiği eziyetten uzak yaşarsın.” 

 Bu konuda Rasulûllah’ın (asm) yüksek buyruğunu unutmamamız gerekir. “Mide hastalıklar evidir, yemeği ölçülü ve dikkatli yemek ise, devanın ve sağlığı korumanın esasıdır.” Bir başka yerde “Ademoğlu, dikkatsizliği ile, midesinden daha şerli bir kab doldurmamıştır. Açlıkla (oruç ile), sıhhat bulursunuz.”

3- Hastalığı bir ilâç ile tedavi etmek, karışık terkiplerle yapılan ilâç tedavisinden daha hayırlı, iki ilâçla tedavi etmek, üç ilâçla yapmaktan daha hayırlıdır. Tedavide esas maksat, imkânlar ölçüsünde, en az miktarda ilâç kullanılmasıdır. İlâç ise, Şeyh-ül Reis İbn-i Sina’nın dediği gibi “İlâç, vücuda girip ilgili hastalıkla karşılaşmadığında, vücudun sağlıklı organlarına saldırır.” Bu prensip, tıp ve tabiblik san’atının en açık bir gerçeğidir. Bunu bilemeyen zamanımızdaki hekimleri, şiddetle kınıyorum.

4- Burun deliklerine tatlı badem yağı damlatmak, rahat bir uyku sağlar, böylece yaşlılar, uykusuzlukla yıpranmamış olur. Badem yemek veya yemeklere karıştırmakla da bu fayda sağlanır.

5- Zencefil, çok soğuk havalarda su ile içilirse, vücudu soğuk havanın zararlarından korumuş olur.

6- Stres ve üzüntüler devam edecek olursa, vücudun iç salgılarını ifsad ederek, adaleleri zayıflatır. Hastalıklara müsait zemin hazırlar. Devamlı huzursuzlukla kanın terkibini tahrip eder.

7- Mal sevgisi ve mevki makam hırsı, kanın yapısını ve sindirim sistemi faaliyetlerini tahrip ederek, sayılamayacak zararlara kaynaklık ederler.

8- Ses kısıklığı olanların karnabahar ve turp yemeye devam etmeleri fayda sağlar.

9- Gülün renkli yapraklarıyla, gözlerini kapatarak dinlendiren, gözlerini çok zararlardan korumuş olur.

10- Limon kabuğunu veya yapraklarını yiyen, vücudunu zehirli maddelerin vereceği zararlardan korumuş olur. (İlâçlarla özelliği bozulmamış olan limon.)

11- Sarımsak yemeye devam etmek, nefes darlığı ve astım hastalıklarına fayda sağlar. Çemen tüketmek de aynı tesiri gösterir.

12- Günün sonundaki ayak yorgunluklarında, geniş bir kaba 2 litre yakmayacak derecede sıcak su doldurularak, içine 2-3 tutam papatya kurusu konur. Ayaklar bu suda 20-30 dakika bekletilir. Ayaklara büyük bir rahatlama sağlayarak, yorgunluğu giderir ve çok dinlendirici bir uykuya vesile olur. Ayrıca papatya, iyi bir bağırsak temizleyici olup, vücuttaki iltihaplardan meydana gelen ağrıların şiddetini hafifletir. Vücutta salgılanan sıvıların dengesini de, mükemmel şekilde sağlamaktadır.

13- Hurma, karaciğeri güçlendirir, sindirim sistemi fonksiyonlarını düzenler. Adaleleri ve sinir sistemini güçlendirir. Yaşlılık belirtilerini hafifleştirerek, destek verir. Sütle birlikte yendiğinde, en güzel gıda olur. Hastalıklara ve özellikle kansızlığı tedavi etmede faydalıdır. Gözün görme kabiliyetini güçlendirir. Cildi güzelleştirir, sıkıntı ve stresi gidererek, dinlendirici bir huzur verir. Vücuttaki kırgınlık ve yorgunluğu destekler, güçlendirir.

Hekim Davûd el Antakî’nin derya gibi geniş hikmetlerinden, şimdilik bu kadarıyla yetiniyoruz. Ara sıra faydalanmaya devam edeceğiz. İnşaallah.

SAĞLICAKLA KALIN