Uzun bir hayat yolculuğuna gönderilen insanın, bu yolculuk esnasında sağlıklı ve güvenli yol alabilmesi için, yaradılış kataloğuna uygun olarak Sani-i Hâkim’inin (cc) emir ve tavsiyeleriyle, vücut makinemize yıllık bakım gerçekleştirmek hikmetiyle, senede bir maddî ve manevî arınmamız için Ramazan ayında oruç takdir edilmiştir.
Ramazan orucu, murad-ı İlâhî’nin emriyle farz kılınması dışında, sayılamayacak kadar hikmetleri ihtiva eder. Biz sadece orucun hikmetlerini, en güzel ve vücut direncimizi destekleyen enva-ı nimetlerden seçtiğimiz bazı gıdalardan bahsedeceğiz.
Risale-i Nur penceresinden baktığımızda, orucun hikmetleri şöyle sıralanabilir: “Cenâb-ı Hak zemin yüzünü bir sofra-i nimet suretinde halk ettiği ve bütün enva-ı nimeti o sofrada dizdiği cihetle, kemal-i Rububiyetini ve Rahmaniyet ve Rahimiyetini o vaziyetle ifade ediyor. İnsanlar gaflet perdesi altında ve esbap dairesinde, o vaziyetin ifade ettiği hakikati tam göremiyor, bazen unutuyor”1 İnsanların nankörlükle Rabbini unutması oruçtaki acz ve fakr haliyle hatırlatılıyor. Aynı zamanda “Oruç, çok cihetlerle hakiki vazife-i insaniye olan şükrün anahtarı hükmüne geçer.”
Orucun insan hayatına sağladığı menfaati bizzat hissedilen bir hikmettir. İnsana maddî ve manevî bir perhizdir. ”Hem o mide fabrikasının çok hademeleri var. Hem onunla alâkadar çok cihazat-ı insaniye var. Nefis, eğer muvakkat gündüz zamanında tatil-i eşgal etmezse, o fabrikanın hademelerini ve o cihazatın hususî ibadetlerini onlara unutturur, kendiyle meşgul eder, tahakkümü altında bırakır. O sair cihazat-ı insaniyeyi de, o manevî fabrika çarklarının gürültüsü ve dumanlarıyla müşevveş eder.”2 Onun için hadis-i şerifte oruç bedenin sıhhatidir. “Oruç tutun sıhhat bulun” buyrulmaktadır.
Oruç, vücudumuzun maddî, manevî ve sosyal hayatımızı arındıran bir detoks vazifesini görür. “Mide ve karaciğerimizi dinlendirir, irademizi güçlendirir. Beden hareketlerini düzenler, güzellik ve zindelik verir. Sevgi ve şefkat duygularını geliştirir. Birlik ve beraberlik hissini kuvvetlendirir. Kibir ve gururdan uzaklaştırır. Kötülüklerden alıkoyar. Bencilliği giderir. İnsanı sosyalleştirir. Yoksulları koruyacak duygu ve alışkanlıkları geliştirir. Adalet, merhamet, nimetlerin değerini hissettirir. Sabır ve tahammül derecesini geliştirir. Hayatımıza ferahlık ve ömrümüze genişlik sağlar.”3
Huzurlu, sağlıklı ve bereketli bir Ramazan orucunun, sağlıklı bir beslenme, canlı ve diri bir vücutla mümkün olabileceği tartışılmaz bir gerçektir. Bunu sağlamak için iftar ve sahur sofralarımıza çok dikkat etmeliyiz. Oruç tutmak belli zaman diliminde aç kalarak iftar ve sahurda mideyi rastgele gıdalarla tıka basa doldurma özensizliği değildir. Dikkat ve hassasiyet ister. Bu şekilde davranmakla vücudumuza eziyetli bir yük yükleyerek, orucun bazı hikmetlerinin sağlayacağı faydalardan kendimizi mahrum bırakırız.
Ramazanınız mübarek olsun.
SAĞLICAKLA KALIN…
Dipnotlar:
1) Mektubat, Bediüzzaman Said Nursî, s: 676.
2) Age: s. 685.
3) İslâmiyette Ruh Sağlığı, Burhanettin Canatan, s: 112.