"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Zengin lif kaynağı: Badem

Feyzullah ERGÜN
23 Ekim 2017, Pazartesi
Anayurdu Asya’nın güneybatısı olan, yüksekliği 8 metreye kadar ulaşabilen, beyaz ve pembe çiçeklerle süslenerek, araştıran nazarları Esma-i İlâhiye’ye ayinedârlığı cihetiyle de mest-ü hayran eden badem ağaçları, huri misali biçilmiş hülleleriyle hikmet ve kudretin şaheserleridir.

İbret alan insanların nazarlarına, kısa bir zaman içinde, tefekkür ibadetleriyle ziyafetler çektirildikten sonra, yapılan zikirlerin meyvelerini de, âlem-i gayb hazine ve arşivlerinde bakileştirdikten sonra, çiçeklerini dökerek meyve tomurcukları ve badem tanecikleri haline getirilmek üzere dallarında olgunlaşmaları için bekletilir. Hikmetle hazırlanan badem taneciklerinin şifa depolarını, lezzetli ikramlarla insanlık sofrasına, Rahman’ın (cc) cömertliği ihsan eder. Badem nimetinin insanlara gönderilmesiyle, ihtiva ettiği şifalı maddelerin sağladığı faydaları ve fizyolojik mekanizmalarını gözden geçirmeye çalışacağız. 

Badem tohumlarında az miktarda protein, demir, kalsiyum, fosfor, B ve E vitaminleri ile yüksek oranda yağ bulunur. Bademin ihtiva ettiği E vitamini ve yüksek lif (fiber) yapısıyla da bir antioksidan zenginidir. Diğer kuruyemişler gibi, bademin de üzerinde durulan en büyük faydası, kalp ve damar fonksiyonlarını destekleyici, özellikle de LDL (zararlı kolesterol) seviyesini düşürmesidir. “Yapılan klinik çalışmalar sonucunda 2010 yılında Amerikan Tarım Bakanlığı tarafından yayınlanan ‘Amerikalılar İçin Beslenme Rehberinde’ bademin, total ve LDL kolesterolü düşürmek amacıyla kullanılması önerilmektedir. Nitekim badem yağının da tek başına plazma lipit seviyeleri üzerinde benzer etkileri gözlenmiştir. Bir porsiyon (28 gram) badem yenilmesi ile alınan toplam yağ 15 gram civarındadır ve bu yağın büyük bir kısmı doymamışlık bakımından zengin (% 90-95) oleik asittir. Badem içerisinde bulunan ve kolesterol düşürücü etkiye katkı sağlayabilecek diğer bileşenler arasında, selüloz bakımından zengin lif ve E vitamini dikkati çekmektedir. Kuruyemişler arasında çözünmeyen lif muhtevası bakımından en zengin olanı bademdir. Bu suretle bağırsak muhtevasının artarak dolu kalması ve dolayısıyla uzun süre doygunluk hissedilmesinin yanı sıra besinlerdeki kolesterolün emilimini engellediği düşünülmektedir.” 1 Ayrıca kavrulmadan ince kahverengi kabuğuyla birlikte, çiğ olarak yenecek 15-20 badem, vücudumuzun günlük ihtiyacının yarısı kadar E vitaminini karşılar. “E vitamini kuvvetli antioksidan etkiye sahiptir ve LDL kolesterolün oksitlenerek çok düşük yoğunluklu kötü kolesterole dönüşümünü önlediği, bu suretle badem tüketmenin değeri daha iyi anlaşılmaktadır. Burada önemli bir nokta olarak bazılarımızın yaptığı gibi badem, ceviz, yer fıstığı gibi kuruyemiş tohumların etrafındaki koyu renkli zarı çıkarıp atmadan önce, birkaç defa düşünmek gerekir!” 2 

Badem nimetinin birçok faydalarından birisi de, vücudun şeker metabolizmasını dengeleyip, kontrol edebilme özelliğidir. Yapılan klinik araştırmalar sonucunda “tatlı badem, yüksek lif ve zengin doymamış yağ muhtevasının yanı sıra, düşük karbonhidrat bileşimi dolayısıyla, düşük glisemik indeksine sahip bir besindir. Bademin yemek sonrası (tokluk) kan şekerinde yükselmeyi önlediği, uzun süreli doygunluğu sağladığı ve oksidatif hasarı (hücrelerin serbest radikallerle tahribatı) azalttığı tesbit edilmiştir. Yürütülen saha çalışmalarında ise Tip 2 şeker hastalığı ve kalp- damar hastalıkları gelişimi riskini azalttığı sonucuna varılmıştır.” 3 

Badem nimetinin ölçülü yenmesi halinde (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), sağlığın korunması için, günde 42.5 gram civarında badem, ceviz ya da fındık gibi yemişlerin yenmesini tavsiye etmektedir.) Muhtevasında bulunan vitamin, mineral, lif ve antioksidanların sağladığı enerji ile vücudun direncini arttırıp, beyin fonksiyonlarını güçlendirir. Kan yapıcı özelliği de bulunmaktadır.“ Kuru üzümle yenirse öksürüğü keser, akciğerleri balgamdan temizler, sinirleri kuvvetlendirir, sinir ağrılarını, kalp çarpıntısını giderir, kabızlıkta, sürmenajda (beyin, fikir yorgunluğu) çok faydalıdır. Beyni güçlendirmek için, tonik olarak, günde 10 adet badem, 2 tatlı kaşığı balla yemek fayda sağlar. Badem yağı mide ekşimesine çok iyi gelir, hazım sistemini güçlendirir. Haftada bir kere vücudun badem yağı ile ovulması, cilt sağlığını koruyup, güçlendirir. Badem, cevizle beraber yenirse akciğere, beyin ve mideye kuvvet verir, karında su toplanmasını (assit) önler.” 4 

Badem nimeti, tokluk hissini arttırma özelliğine sahip olduğundan, kilo problemi olan obezite hastalarının kilo vermelerine destek sağlar. LDL kolesterol seviyesini düşürdüğünden, KALP DOSTU YİYECEKLERDEN kabul edilmiştir. “Toronto Üniversitesinden Dr. David JENKİNS bademi de ihtiva eden sağlıklı bir diyetin, kalp hastalıklarıyla savaşmada popüler bir kolesterol ilâcı olan Lovastatin alımına yakın oranda iltihapları azalttığını keşfetti. Badem, kolon kanseri ve Alzheimer hastalığında koruyucu destek sağlamaktadır.” 5 

Bademin üretim ve tüketim konusuna gelince, söylenecek gerçekler üzüntü verecek haldedir. Anavatanı Asya kıt’ası ve Anadolu toprakları olmasına rağmen üretip, tüketmede gereken yerlerde olmadığımız bir gerçektir. Yakın zamanlarda badem üretim teknolojisinde büyük ilerleme gösteren ABD, dünya badem üretiminin % 80 civarındaki rekoltesi ile ilk sırayı almakta, arkasından İspanya, İran, Fas ve Türkiye gelmektedir. Üzülerek söyleyelim ki, iç piyasamızda yerli bademimizden çok Amerikan ve İspanyol bademleri hakim vaziyettedir. Zaten ekonomik yapı yetersizliği ve bilgi eksikliğinden dolayı, fazla da bir ihtiyaç duymadığımızdan, lüks bir çerez düşüncesiyle, hatırımızdan bile geçmemektedir. Arabasının kaliteli yakıtını ve bakımını düşünen insan, kendi sağlığı için gerekli olan GIDA YAKITINA özen göstermediğinden, Şafi-i Hakiki’nin (cc) ikram ettiği badem nimetinden istifade edememektedir. Oysa insanlarımız, bal ile badem yemeğe ve şükretmeye lâyıktır. Üretim faaliyetlerinde gayret gösterilirse, gerçekleşeceğine de ümitvârız. 

SAĞLICAKLA KALIN.

Dipnotlar:

1. Prof. Dr. Erdem YEŞİLADA, İyileştiren Bitkiler, s. 124 Hayykitap 2015.

2. Age. s. 125. 

3. Age. s. 137. 

4. Tahsin PALAZ, Şifa Reçeteleri, s. 73 Hikmet Neşriyat 2001. 

5. Dr. David GROTTO, Hayat Kurtaran 101 Yiyecek, s. 59 Martı Yayıncılık. 

Okunma Sayısı: 2318
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı