Dünya genelinde bütün ülkelerde bulunan İslâm, bugün en fazla dikkat çeken dinlerin başında geliyor. Müslümanlığın eskiden beri yaygın olduğu ülkelerden birisi de Rusya. Ve bu ülke belgesellere konu olacak bir samimiyetle Müslümanlığı tanıyarak benimsemiş.

TRT Avaz’ın bir dizi halinde hazırladığı bu belgesel bir ülkenin tarihine ışık tutuyor. Rusya Müslümanları Dinî İdaresi Başkanı Ravil Gaynutdin’e göre; “İdil Bulgarları Büyük Hanı, Arap Halifelerini elçiliğe çağırdığı zaman, büyük İdil Bulgarları içerisinde İslâm devlet dini olarak resmen ilân edilmiştir. 10. yüzyılın başında gerçekleşen bu olaydan itibaren İslâm, Rusya Federasyonunun kuzey bölgelerinde de yayılmaya başlamıştır.”

Dünyanın en büyük basılı Kur’ân-ı Kerîm’i Rusya’da 

Rusya Müslümanları Dinî İdaresi Başkanı Ravil Gaynutdin’e göre; “Bu dönemde birçok camii yıkıldı. Ancak 150’ye yakın camide dini ibadetler gerçekleştirilebildi ve Müslümanlar inançlarını kaybetmediler ve imanlarını korudular.” Hıristiyanlarında zor zamanlar yaşadığı dönemlerdi. Ufa ve Sterlitamak Metropoliti Upon; “İnsanları yakalıyorlardı, hapse atıyorlardı, silâhla vuruyorlardı, diri diri gömüyorlardı. Vatandaşlarımız böyle işkenceye maruz kaldı. Hem Ortodoks dininin mensupları hem de Müslümanlar bu işkencelere maruz kaldı.”

Komünizm’in sona ermesi ile bütün din mensupları inançlarını rahatça yaşamaya başlar. Ve artık her din Rusya’da yer alır. Bugün Ak Mescid ve Dünyanın En büyük basılı Kur’ân-ı Kerîm’inin bulunduğu bu ülke Müslüman nüfusun gittikçe arttığı ülkelerden birisi oldu.

Namaz kılmak bile zordu

İslam ve Hıristiyanlığın Rusya’da benimsendiği dönemlerde ortaya çıkan Komünizm, bu iki dinin dışında bütün inanları derinden etkiler.

Ama Müslümanlar için daha zordur. “Bu dönemde sadece yaşlılar namaz kılardı. Onlar emekliydiler ve çalışmadıkları için işten çıkartılma riskleri yoktu. Çalışırken namaz kılanları tesbit ettikleri zaman hemen görevden alıyor ve işten çıkartıyorlardı. Çok zor zamanlardı.” diyerek yaşananları anlatan Rion Mulyukov Yunusovıch, Müslümanlar için namaz kılmanın bile ne kadar zor olduğunu dile getiriyor.

Hangi Rus’u kazısanız altından Tatar çıkar

Kimi tarihçiler ise İdil Bulgarlarını İslâm’ı ilk kabul eden Türk kavmi olarak görür. Bulgarlar sayısız İslâm mirasını Altınordu devletine bırakır onlar da Rus Çarlığı’na. “Hangi Rus’u kazısanız altından Tatar çıkar” sözünün geçmişi bu tarihsel olguya dayanır. Rusya İslâm Enstitüsü Rektörü Rafik Muhammetşin’e göre ise; “Peygamberimiz Hazreti Muhammed (asm) yanına üç sahabeyi çağırmış ve her üçünden de merkezi Bolga’da olan Türk Dünyası’na gitmelerini istemiş. Onlar bu bölgelere gelerek insanları İslâm’a dâvet etmişler ve İslâm’a teşvik eden çalışmalar yapmışlar.”

HABER: MERVE İRİYARI