Komisyonun raporunun, “Gazze'ye deniz ablukası uygulayarak ve Gazze'ye giden filonun bayrak gemisi Mavi Marmara'yı ele geçirerek uluslararası hukuku çiğneyen İsrail'i tamamen temize çıkardığı” belirtilen başyazıda, “Turkel raporunun zayıf tarafının sadece iyi olması değil, çok iyi olması”olduğunun altı çizildi.

 

 

Türkİye, İsrail’in Mavi Marmara saldırısıyla ilgili olarak BM’ye sunduğu Ara Raporda, saldırıyı ayrıntılı şekilde anlatarak, “Uluslararası hukukun en temel ilkelerinden biri, uluslararası yükümlülüklerini ihlâl eden devletlerin hatalarını telafi ve yol açtıkları zararları tazmin etmelerini emretmektedir” sözleriyle saldırının tazminini istedi.  Türkiye’nin, İsrail’in Mavi Marmara saldırısının ardından BM Güvenlik Konseyinin kabul ettiği Başkanlık Açıklaması uyarınca, BM Genel Sekreterinin talebiyle oluşturulan Soruşturma Paneline 1 Eylül 2010 tarihinde Ara Raporunu sunmuştu. Ara Raporun Özet bölümünde ilk olarak saldırı hakkında bilgi veriliyor. İsrail Silâhlı Kuvvetlerinin 37 ülkeden sivil toplum kuruluşlarının organizasyonuyla Gazze Şeridi’ne tescil edilmiş yardım malzemesi taşıyan altı gemilik çok uluslu ve çok dinli bir konvoya 31 Mayıs 2010 tarihinde sabahın erken saatlerinde uluslararası sularda saldırdığı belirtilen özet bölümünde,  saldırının İsrail kıyılarından 72 deniz mili açıkta gerçekleştiği, 600 sivil yolcu taşıyan Mavi Marmara gemisine yapılan saldırıda sekizi Türk, biri ise Türk asıllı Amerikan vatandaşı, toplam dokuz sivilin öldürüldüğü, kırkı aşkın sivilin de yaralandığı hatırlatılıyor.  Raporun yine Özet bölümünde gemilerin Uluslararası Denizcilik Örgütünün kurallarına uygun olarak yola çıktığı vurgulandı. Geminin kontrolünü ele geçirdikten sonra da İsrail askerleri, temkin ve teenni göstermek yerine, fiziki ve psikolojik şiddete başvurmak suretiyle, yolculara zulmetmeyi sürdürdüğü vurgulandı. Raporda İsrail’in Aşdod Limanı’na on saat süren yolculuktan sonra dahi, yolcuların çoğunluğunun kelepçeli kaldığı belirtildi. Ara Raporun Özet bölümünde saldırıya ilişkin detayların anlatılmasının ardından da bazı hususlara dikkat çekildi. İsrail’in, gazeteciler de dahil olmak üzere, bütün yolcuların kişisel eşyalarına el koyduğu hatırlatılarak, “İsrailliler, kişisel eşyalara gayri meşru şekilde el koymanın ötesinde, 31 Mayıs 2010 olaylarına ışık tutacak önemli delilleri de bilinçli olarak ya tahrip ya da tahrif etmişlerdir” denildi.

 

 

 Mavi Marmara aktivistleri arasında yer alan İsrail parlamentosunun (Knesset) Balad partili üyelerinden, İsrailli Arap milletvekili Hanen Zuabi ise yaptığı açıklamada, raporu eleştirerek, Komisyonun bulgularını “saldırıp öldürme emrini veren siyasi ve askeri yetkililerin ifadelerine dayandırdığını” vurguladı ve Turkel Komisyonunun gemide öldürülen 9 siyasi aktivisti tümüyle göz ardı ettiğinin altını çizdi.  Zuabi, raporun uluslararası hukuka sürekli saldırıda bulunan İsrail’in bu imajını silemeyeceğini de kaydetti. Hamas ise raporla ilgili yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun gemi baskınının meşru gösterilmesini kınadı. Hamas sözcülerinden Fevzi Barhum,  açıklamasında raporun bulgularının, “işgal rejiminin suçlarını meşrulaştırmaya yönelik nafile bir teşebbüs” olduğunu kaydetti, Hamas hareketinin siyonist varlığın hiçbir soruşturma komisyonunu kabul etmediğini belirtti. Barhum, “siyonist düşmana karşı Türk hükümetinin tutumunu desteklediklerini” belirtip, uluslararası camiaya da İsrail’in işlediği suçların uluslararası mahkemelere götürülmesi çağrısında bulundu. Hamas Hareketi de ayrıca bir açıklama yapıp, raporun bulgularını hem siyasi, hem de etik açıdan “skandal” olarak nitelendirdi.

 

 

İsraİl Başbakanı Binyamin Netanyahu, Mavi Marmara baskını ile ilgili İsrail raporunun ilk bölümünün yayınlanmasının ardından, operasyon sırasında İsrail askerlerinin hem kendilerini hem de vatanlarını savunduklarını iddia etti.
Öte yandan Haaretz gazetesi, başyazısında “Rapor iyi de durum kötü”  ifadesini kullandı. Haaretz, 7 aylık bir çalışmanın ardından raporunun ilk bölümünü yayınlayan, emekli yargıç Yaakov Turkel başkanlığındaki komisyonun, “kendisini atayan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun rüyasını gerçekleştirdiğini” belirtti ve “Komisyon, ‘Netanyahu komisyonu’ olarak adlandırılsaydı, bundan daha iyi bir rapor hazırlayamazdı” ifadesini kullandı.
Komisyonun raporunun, “Gazze’ye deniz ablukası uygulayarak, Gazze’ye giden filonun bayrak gemisi Mavi Marmara’yı ele geçirerek uluslararası hukuku çiğneyen İsrail’i tamamen temize çıkardığı” belirtilen başyazıda, “Turkel raporunun zayıf tarafının sadece iyi olması değil, çok iyi olması” olduğunun altı çizildi.
Başyazıda, kendilerini oraya gönderenler adına hayatlarını riske atan deniz komandolarının hatalı istihbarat ve zayıf operasyonel planlamaların cezasını çektikleri belirtildi.
Emekli yargıç Turkel ve arkadaşlarının bu olayda “yargıç değil ama avukatlar” olduklarının altı çizilen başyazıda, komisyonda görev alan ve atamaları İsrail hükümeti tarafından yapılan iki yabancı gözlemcinin komisyonda bulunmalarının da bu nedenle, “öneminin çok fazla olmadığına” işaret edildi.
Dolayasıyla diplomasi ve halkla ilişkiler açısından muhtemelen rapordan beklenen yararın sağlanamayacağı kaydedilen başyazıda, raporun “bir soruşturma komisyonunu değil, daha çok filo olayından sorumlu İsrail hükümetini temsil ettiği” de ifade edilerek, “Çünkü Netanyahu ve bakanları, her şeyden önce, Yüksek Mahkeme tarafından karar verilecek bir devlet soruşturma komisyonunun atanmasından korkmuşlardı” ifadesi kullanıldı.
 “İsrail’in iç sorunu, liderliğinin kalitesinden kaynaklanıyor, bu konudaki tartışmalar raporun ikinci yarısına kadar ertelenmiş bulunuyor” denilen başyazıda, şöyle devam edildi: “İsrail’in dış ilişkilerdeki sorunu, bir uluslararası hukuk sorunu değil. ncak yine de akıllı bir hükümet, uluslararası hukukça aklanışını, masumiyetinin kanıtı olarak, Türkiye ile arasını düzeltmeye çalışmak için kullanırdı. Adalet elbette gerekli, ama yeterli değil. İsrail’in gereksinim duyduğu şeyler, ileri görüş, akıl ve kararlılık. Turkel Komisyonu’ysa bu alanlarda fazla bir katkı yapabilmiş değil.”

 

TURKEL: RAPORUN 100 SAYFALIK BÖLÜMÜ GİZLİ
        
İsraİl donanmasının 31 Mayıs’ta Mavi Marmara gemisine düzenlediği baskınla ilgili İsrail hükümetince oluşturulan komisyonun başkanı eski yargıç Yaakov Turkel, raporun 100 sayfalık bölümünün gizli tutulduğunu söyledi. Turkel, Kudüs’te raporla ilgili düzenlediği basın toplantısında, 350 sayfalık raporun yaklaşık 100 sayfalık bölümünün İsrail’in güvenlik gerekçeleri sebebiyle kamuoyuna açıklanmadığını belirtti. Komisyon başkanı, soruşturmaları sırasında 26 tanık dinlediklerini ve bunların 11’inin ifadelerinin gizli olduğunu ifade etti. İnsan Hak ve Hürriyetleri Yardım Vakfının (İHH) Başkanı Bülent Yıldırım ile gemi kaptanı ve gemideki görgü tanıklarının da ifadelerine başvurmak istediklerini belirten Turkel, bu konuda İsrail’deki Türk Büyükelçiliğinden de yardım talep ettiklerini, ancak bu taleplerine herhangi bir karşılık alamadıklarını söyledi. Turkel, İsrail’in Gazze Şeridi’ne 3 Ocak 2009 tarihinde uyguladığı deniz ablukasının insani yardımları önleme amaçlı değil, hiçbir deniz  aracının girmemesini sağlamaya yönelik olduğunu  kaydetti.  Komisyon Başkanı, Gazze’de İsrail hükümetinin uyguladığı deniz ablukasının meşru olduğunu savunurken, ablukaya karşı da olsa kimsenin ablukayı yok sayamayacağını savundu. Komisyon Başkanı, baskından sonra gemidekilerin malzeme ve araçlarıyla ilgili hırsızlık olayları sebebiyle 16 İsrail askeri hakkında daâvâ açıldığını, bunlardan 3’ü hakkında iddianame hazırlandığını da bildirdi.