Çünkü çok hafif gibi görünen bu hareket ileride telâfisi mümkün olmayacak bir harekete dönüşe bilir. Böyle bir durumda şu âyet-i kerimeyi düşünmemiz doğru olur.

 “İçimizdeki beyinsizlerin işledikleri yüzünden bizi helâk eder misin, Allahım?” 1 

Bu âyetin manasını şiir halinde M. Âkif şöyle ifade etmiştir:

“Ya Rab, bu uğursuz gecenin yok mu sabahı?

Mahşerde mi? bîçarelerin, yoksa felâhı!

Eyvah! Beş on kâfirin imanına kandık;

Bir uykuya daldık ki: Cehennemde uyandık!

Mâdâma ki, ey adl-i İlâhî yakacaktın…

Yaksaydın a mel’unları… Tuttun bizi yaktın! 2 

Toplumun her katmanındakiler, üzerlerine düşen görevleri yerine getirmek için gayret göstermek mecburiyetindedirler. Herkes kendisinin, ailesinin,  çocuklarının ıslâhı ve onların ahlâklı yetişmeleri için gayret göstermelidir. 

Bu konuda Hz. Peygamberimizin (asm) şu hadisinin gereğini yapmalıdır:

Abdullah ibni Abbas (ra):

Ey Allah’ın Resûlü! Allah bir belde ahalisini içinde salih insanlar olduğu halde helâk eder mi?

Hz. Peygamber (asm):

”Evet”

Nasıl olur?

Hz. Peygamber (asm):

Kays İbnu Ebî Hâzım anlatıyor: “Hz. Ebu Bekir (ra) Cenâb-ı Hakk’a hamd ve senadan sonra buyurdu ki: “Ey insanlar! 

Sizler şu âyeti okuyor ve fakat yanlış anlıyorsunuz:

“Ey iman edenler, siz kendinize bakın. Doğru yolda iseniz sapıtan kimse size zarar veremez” (Maide, 105). Biz Hz. Peygamber’in (asm): “İnsanlar, zâlimi görüp elinden tutmazlarsa, Allah’n, hepsine ulaşacak umumî bir belâ göndermesi yakındır” dediğini işittik. 

Keza ben, Resûlullah’ın (asm):

 “İçlerinde kötülükler işlenen bir cemiyet, bu kötülükleri bertaraf edecek güçte olduğu halde, seyirci kalır, müdâhale etmezse, Allah’ın hepsini saran umumî bir belâ göndermesi yakındır” dediğini işittim. 3      

Geçmiş kavimlerin helâkına sebep olan en büyük amil, o millet fertlerinin birbirlerine yardımcı olmamaları, yapılan kötülüklere seyirci kalmaları ve insanların ıslâhları için gayret göstermemeleridir. Bir takım insanlar apaçık herkesin önünde haramları işlerken diğer insanların buna seyirci kalmaları onlarında gelecek musîbetten nasiplenmelerini sağlar.

Hz. Allah, Yûşa b. Nuh’a (as) şöyle vahyetmiştir:

“Senin kavminden kırk bin hayırlı insanı ve altmış bin şerli insanı helâk edeceğim.”

Yûşa (as):

“Ya Rabbi! Şerlileri helâk edeceksin, fakat hayırlıların suçu nedir?”

Cenâb-ı Hak:

“Şerli insanlara nasihat edip önlemeleri gerekirken onların yaptıkları kötülüğe karşı seyirci kaldıkları içindir.” 4 

 Hz. Peygamber (asm) da bu hususta şöyle buyurmuştur:

Huzeyfe (ra) anlatıyor: Resûlullah (as) buyurdular ki:

“Nefsimi kudret elinde tutan Zat’a kasem olsun, ya ma’rufu emreder ve münkerden de yasaklarsınız veya Allah’ın katından umumî bir belâ göndermesi yakındır. O zaman yalvar yakar olursunuz da duanız kabul edilmez.” 5

Dipnotlar:

1- A’raf Sûresi, 7/155. 2- Ersoy, Mehmed Âkif; Safahat, İnkılâp ve Aka Kitabevleri, İstanbul-1960, s. 213. 3- Ebu Dâvud, a.g.e. c. 4, s. 515. Melâhim 17, (4338); Tirmizî, Tefsir, Mâide (3059), Fiten 8 (2169); İbnu Mâce, Fiten 20 (4005). 4- Şa’ranî, Abdü’l-Vehhab; Tenbihü’l-Muğterrîn, Tercümesi, Sönmez Yayınevi, İstanbul-1971, s. 337. 5- Tirmizî,  Çağrı Yayınları, İstanbul-1981, c.5, s. 34, Fiten 9, (2170).