Gecelerini ibadetle, gündüzleri genellikle oruçla geçirirlerdi. Hz. Peygamber (a.s.m)’in vaaz ve irşadını dinler, onunla birlikte savaşlara iştirak ederlerdi. Muharebelerde şehit düşenler de vardı, ilk İstanbul kuşatmasında hastalanıp vefat eden Ebû Eyyûb el-Ensârî de bunlardan biridir.

Zamanlarını İslam’a harcayan bu insanlara Peygamberimiz, (a.s.m) “Eğer Allah katında nelere sahip olduğunuzu bir bilmiş olsaydınız yoksulluğunuzun ve ihtiyacınızın daha da artmasını isterdiniz!” buyurur. (Tirmizi, Zühd, 39.) Peygamberimiz (a.s.m) “Ey Ashâb-ı Suffe! Size müjdeler olsun ki her kim şu sizin bulunduğunuz hâl ve sıfatta olup bulunduğu durumdan razı olarak bana mülâki olursa o benim refiklerimdendir” şeklinde ifade eder. Onların geçimleriyle bizzat Hz. Peygamber (a.s.m) ilgilenir ve ashabın zenginlerine de onlara yardımı önerirdi.

Çoğunun elbisesi tekti, iki çeşit yemek yiyemezlerdi. Ebû Hureyre (r.a) “Suffe ehlinden yetmiş kişi bilirim tek elbiseleri vardı. Namaz esnasında ayaktayken elbiselerinin boyları diz kapaklarına zor gelir, rükûa vardıklarında edep yerleri görünmesin diye eteklerini çekiştirirler” der. (Buhârî salât 58)

İslâm’ın gelişmesinde çok etkili olmuşlar, başta Ebû Hureyre (r.a) olmak üzere çok hadis rivayet eden sahabeler ehl-i Suffe’dendir. Kur’an’ın nüzulüne tanıklık ettiler, Hz. Peygamber (a.s.m) gelen ayetlerle ilgili sorular sorarak birçok konunun aydınlatılmasına vesile olmuşlar. Tefsir, hadis, fıkıh, kelam, tasavvuf gibi birçok konuda eserlere kaynaklık etmiştir Ashâb-ı Suffe.

İslam geleneğinde “Yaşayan Kur’an” diye tavsif edilen Peygamber (a.s.m) takip eden bu insanlar vahyin feyiz ve bereketinden alabildiğine yararlanmışlar. Peygamber’in (a.s.m) belirlediği öğretmenler aracılığıyla öğrendikleri Kur’an ve İslam’ı anlatmak üzere Müslüman beldelere gönderilirdiler. Medine’ye gelen heyetler, bir taraftan Peygamber (a.s.m) ile görüşürken diğer taraftan da Ashâb-ı Suffe’den, bilmedikleri hususları öğreniyorlardı.

Peygamber (a.s.m) ilgili çok malumat bunlarla gelmiştir, duyduklarını hafızalarına kaydeden Ehl-i Suffe İslam kültürünün zenginleşmesinde önemli rol oynadılar. Sahabelerle karşılaştıklarında selamlaşır, sonrasında da Resulüllah’tan (a.s.m) duyduklarını aktarırlardı.

Ebu Hureyre (r.a) fazla hadis rivayet etmesini “Benim, fazla hadis rivayet edişim garipsenmesin! Ensar kardeşlerim tarlalarında ziraatla; muhacirler de çarşıda ticaret ile meşgul olurdu. Ben ise karın tokluğuna sürekli Resulüllah’ın (a.s.m) yanı başında kalır, onların görmediklerine muttali olur, unuttuklarını da muhafaza ederdim” der. (Buhari İlim 42.)

Peygamber’in (a.s.m) davasını anlatmayı hayatlarının gayesi bilen bu şahsiyetler Müslümanlara, özellikle asrımızdaki Risale-i Nur’a hayatlarını vakfeden hizmet elemanları için hayatları örnektir.

Zübeyir Gündüzalp, Üstad Bediüzzaman’a, Dersim olayını anlatınca Üstad sinirlenir. “Seni buraya kim gönderdi, neden bunları bana anlattın.” der. Zübeyir ağabey çırpınmaya başlar. Daha sonra Üstad bir taşın üstüne oturur ve “İhtar var, hataen yapmışsın, anlaşıldı, affedildin, hadi” der. Buradan anlıyoruz ki Üstad ve kader Risale-i Nur’a hayatını vakfeden insanların Risale-i Nur dışında başka şeyle uğraşmasına müsaade etmiyor. (İ. Kaygusuz, Zübeyir Gündüzalp)

Ayrıca Bediüzzaman, Hamza Emek ile Mehmet Çalışkan’ı Demokrat Partiye kaydettirip Hamza Emek’in ilçe başkanı olmasına müsaade ederken, hayatını Nurlara vakfeden Zübeyir Gündüzalp gibi insanları bu tür işlerden uzak tutuyor.