28 Şubat sürecinde RP AYM kararıyla kapatılıp bu karar AİHM’de de onaylandığında uzun yıllar bu mahkemede Türkiye’nin avukatlığını yapmış olan Prof. Dr. Aslan Gündüz, sonrasında AİHM’e götürülecek başörtüsü ve YAŞzede davalarının da zora girdiğini ifade etmişti. Dediği gibi oldu. Başörtüsü davalarında da AİHM’den olumlu bir karar çıkmadı.
Leyla Şahin kararı bunun en bilinen örneğiydi. Hattâ Abdullah Gül Dışişleri Bakanı iken eşinin AİHM’e açmış olduğu davayı geri çekmesi de kaybedeceğini görmesindendi.
AİHM’in bu tavrının sebebi, din eksenli siyasete Avrupa’nın da karşı olması ve o günün konjonktüründe Türkiye’de olduğu gibi Avrupa’da da başörtüsünün “siyasal İslamcılığın simgesi” olarak görülmesiydi.
Ama “din eksenli siyaset”in gündemden kalktığı bir ortamda AİHM’in konuyu temel hak ve özgürlükler açısından değerlendirebildiğini gösteren ilginç bir örneği, geçen gün Yeni Asya’da çıkan haberde gördük:
Belçika’da kardeşinin öldürülmesiyle ilgili davada başörtülü olduğu için heyetin salondan çıkardığı kadının açtığı davada AİHM, mahkemenin bu tasarrufunun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin düşünce, inanç ve din özgürlüğünü düzenleyen 9. maddesine aykırı olduğuna hükmetmiş.
Dahası mahkemenin bu davranışıyla “dinî aidiyetini özgürce gösterme hakkını” kısıtladığı tesbitini kayda geçirerek, Belçika’yı 1000 euro tazminata mahkûm etmiş.
AİHM’in “dinî aidiyetini özgürce gösterme hakkı”na yaptığı bu özel vurgu, başörtüsünü “din propagandası” gerekçesiyle yasaklamaya çalışan zihniyete kapıyı kapatması açısından da son derece önemli.
Mahkeme bu tarihî kararıyla, Avrupa’da Müslümanlar için de dinî hak ve özgürlüklerin güvencesi olduğunu göstermiş oldu.
Yeter ki, bu hassas konulara siyasetin gölgesi düşmesin.
AİHM’in başörtüsü açılımının, Rusya’daki Risale-i Nur yasağını mahkûm eden kararından sonra gelmesi de manidar bir tevafuk oldu ve Risale-i Nur’un Türkiye’de olduğu gibi dünyada da hukukun, hak ve özgürlüklerin önünü açan bir misyona sahip olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.
Ve Üstadın geçen asrın başındaki “Fazilet, hürriyet, adalet galebe çalacak” öngörüsünü tekrar teyid etti.
***
AİHM’in başörtüsü kararı