Ancak Türkiye hâlâ o noktada değil.

Gerçi nihayet yavaş yavaş bir farkındalığın gelişmeye başladığını düşündüren işaretler belirir gibi oldu; ancak bunların arkası gelmediği için, tıkanan siyasete yeni ve sağlıklı bir mecra açılması da mümkün olmadı.

Bu durumu aşmak ve demokrasi hareketini yeniden canlandırmak için, öncelikle demokrasi ve hukukun evrensel kriterleri çerçevesinde bir toplumsal bilinçlenmenin fikrî altyapısını güçlendirmek gerekiyor.

Mevcut tabloda sadece parti siyasetiyle yapılabilecek birşey değil bu. Akademik zeminlerde ve sivil toplum platformlarında ortaya konulacak ciddî çalışmalara ihtiyaç var.

Hedef, demokratlığın fikrî temellerinin yeniden inşa ve takviye edilmesi olmalı.

Buna yönelik araştırmalar, fikir jimnastikleri, çalıştaylar, toplumsal etkinlikler organize edilmeli ve yayınlar yapılmalı.

Bu çalışmalarda geçmişin birikimleriyle bugünün güncel bilgi ve teknikleri harmanlanarak yeni sentezlere ulaşılmalı.

Bunun için fikrî altyapının inanç referanslarımızla irtibatını kuran Bediüzzaman gibi pusula bir şahsiyetin, gerçek ve doğru bir demokratlığın temel parametrelerini ortaya koyan fikirleri rehber olmalı.

Onun meşrutiyet, cumhuriyet, demokrasi, adalet, hukukun üstünlüğü, kanun hakimiyeti, hürriyet, istibdat ve tahakküm, meşveret, Meclis, millet iradesi, kamuoyu, hizmet devleti, muhalefet gibi  başlıklarla ilgili olarak dile getirdiği tesbitler ve yaptığı tarifler, Müslüman bir toplumda demokratik bir hukuk devletinin tesisi için son derece önem taşıyan çıkış noktaları.

Bunları AB kriterlerinde ifadesini bulan çağdaş demokrasi ve hukuk standartlarıyla buluşturarak yorumlayacak fikrî çalışmalar, malûm sebeplerle giderek daralan demokrasimize nefes aldırır; tıkanan siyasete yeni ufuk ve pencereler açar.

Türkiye’nin adalet ve hürriyeti boğan tek adam rejiminden kurtulup normalleşmesi için de bu çalışmalar şart.