"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

İstanbul'un Tarihi Çeşmeleri: Başkadın Meydan Çeşmesi

Kübra ÜNÜVAR
20 Nisan 2021, Salı 01:55
İSTANBUL’UN TARİHÎ ÇEŞMELERİ - Hazırlayan: Kübra Ünüvar

Osmanlı topraklarında suyun önemli olması sebebiyle, İstanbul’un her köşe başına bir çeşme yapılmış ve Osmanlı toplum hayatında vakıf çeşmeler hayır eserleri olarak yer almışlardır. Peki bu çeşmeler hangi özellik ve nitelikte yapılmıştır? Çeşme yapılarının bölümlerini incelediğimizde, su haznesi, ayna taşı, kitabe, su teknesi, saçak kısımları bulunmaktadır. Su haznesi, suyun depolandığı bölümdür, bazı yapılarda haznenin üstü namazgâh olarak tasarlanmıştır. Ayna taşı ise, üzerinde musluk bulunan kemerli bir niş içinde yer alan bölümdür. Musluklar devamlı akan veya açılıp kapanabilen şekilde yapılmıştır. 

Osmanlı döneminde çeşme yaptırma kültürü sadece erkeklere mahsus kalmamış, çok sayıda kadın da çeşme yaptırmıştır. Üsküdar özellikle bu tarz çeşmelerin bulunduğu semtlerden biridir. Bu noktada ilk inceleyeceğimiz çeşme, Başkadın Çeşmesi. En eski eserlerde olan İmrahor Camii’nin önündeki meydanda bulunan çeşme Sultan III. Ahmed’in Başkadını tarafından yaptırılmıştır. Çeşmenin üzerinde Nedim’e ait 9 beyitlik bir kitabe bulunmaktadır. 

Son bölümünde şunlar yazmaktadır:

“Söyledi tarih-i itmamın anın kilk-i Nedim”

Başkadın bu çeşme-i vâlâyi icra eyledi”

Çeşmenin aslı hazneli olmasına rağmen şimdiki hali beş musluklu bir bölümden oluşmakta ve caminin abdest alınan yeri olarak kullanılmaktadır. Bir kadın tarafından yapıldığı da çeşmede bulunan motiflerden anlaşılmaktadır. 

Kaynak:

1- Alin Talasoğlu, İstanbul’un Meydan Çeşmeleri, İstanbul, 1994, s. 3.

Okunma Sayısı: 1717
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı