Demokrat Eğitimciler Derneği tarafından Yeni Asya Vakfı’nda, Hatip Prof. Dr. Mahmut Kaplan’ın  katılımıyla “Risale-i Nur Penceresi’nden Tasavvuf ve Edebiyatı” adlı seminer düzenlendi. Yoğun katılımın olduğu seminerde, açılış konuşmasını yapan Dernek Genel Sekreteri M. Hanifi Örnek, “Kur’ân medeniyetini inşa sürecinde Osmanlı Devleti, önemli bir görev ifa etmiştir. Bunun birçok dinamiği vardır. En önemlilerinden birisi ise Edebiyattır. Divan şiirine ayrıca önem verilmiş ve Baki, Fuzuli gibi sayısız divan şairi yetiştirilmiştir. İmanı sanatla, zerafetle yoğurmuşlardır. Bediüzzaman ise yer yer eserlerinde bu değerli hazinelere atıfta bulunmuştur. Divan edebiyatı şairlerinden Fuzuli’den, Namık Kemal’den hatta Tevfik Fikret’ten örnek vermiştir” şeklinde konuştu. Programda, Risale-i Nur ve Tasavvuf, Osmanlı Edebiyatında Tasavvuf, Bediüzzaman Said Nursî ve İslâm Edebiyatı gibi konular işlendi. 

Risale-i Nur’daki kelimeler bana yetti

Risale-i Nur eserinin hiçbir konuda şüphe bırakmadığını izah eden Kaplan şunları söyledi: “Risale-i Nur Külliyatı İslâm Medeniyeti’nin, İslâm ilim ve irfanının bir sembolüdür. Yani asrın idrakine, adeta Kur’ân-ı Kerîm’in, sünnetin söylettirilmesidir. Nurlar’ı tanıdığımda ilk yaptığım şeylerden biri, 13. Söze kadar bütün kelimeleri çıkarmıştım ve bu bana doktoramın sonuna kadar yetti. Üstad iman meselesini ön plana çıkarırken, İslâm edebiyatını da ihmal etmemiş. En problemli mesele olan Vahdet-ül vücud konusunu izah ederken bile Üstad, kalbimizde hiçbir şüphe, zan bırakmadan anlaşılır şekilde ifade ediyor. Tasavvuf konusuna baktığımızda ise bu konu çok karışıktır. Üstadın tasavvuf tarifleri bütün karışıklıkları çözecek tariflerdir. Üstad, “tasavvuf, tarikat, velâyet, seyr ü sülûk namları altında şirin, nuranî, neş’eli, ruhanî bir hakikat-i kudsiyedir” diyor. Böylece Risale-i Nur’a yöneltilen tasavvufa, tarikata karşıdır iddialarını temelden çürütüyor. Bu coğrafyanın hamuru tasavvufla yoğrulmuş. Zaten Külliyatını okuduğumuzda Üstadın kullandığı üslûplardan birinin de tasavvuf üslûbu olduğu görülür. Yani Üstad, İslâm Medeniyeti’nin birikimlerini eserlerinde kullanmıştır.” 

Hanımlar da şiir vadisinde erkeklerden geri kalmıyor

Bizim edebiyatımızda Kur’ân, hadis, tasavvuf, Mevlânâ’nın Mesnevisi çok etkili olmuştur. Bu çerçeveden baktığımızda, Osmanlı Edebiyatında bir tasavvufi ve dini arka plan olduğunu görüyoruz. Tasavvufta esas nokta fenafillaha varan bekâbillaha eren kişi artık hiçbir şey olmadığını görür, sesi soluğu kesilir. Ve genelde sevgiliden bahsedilirken cinsiyet tayin edilmez. Anlattıkları hüsnü mutlaktır, Cenab-ı Hakk’ın güzelliğidir. Dolayısıyla, insan okurken kendine göre istifade edebilir. Hayalî’nin bir beyiti var, “Cihan-ârâ cihan içindedir ârâyı bilmezler, O mâhîler ki deryâ içredir deryâyı bilmezler” yani denizin içindeki balıklar, içinde olduğu denizi bilmedikleri gibi, cihanı süsleyen ve cihanın içindeki insanlar onu aramayı bilmezler. Kâinatta, dünyada Allah’ın tecelli eden esmasına bakan, O’na ulaşır. Yoksa maddede boğulur kalır. Bu edebiyatın öyle bir cazibesi var ki, Osmanlı coğrafyasında yaşayan gayrimüslimler de gazel, kaside ve naat yazıyor. 15. yy’a baktığımızda ise kadınların da şiir yazdığını görüyoruz. Zeynep Hatun, Ayşe Hatun, Fitnat Hanım, Leyla Hanım, Adile Sultan… Pek çok kadın şair var. Şiir vadisinde erkeklerden geri kalmıyorlar. 

Haber: Kübra Ünüvar

[email protected]