Yakın tarihimizde aynı günde kutlanan birbirine zıt mahiyette iki farklı bayram var ki, biri ne kadar gerçek ve sevindirici ise, diğeri o derece sahte ve üzücü.
Gerçek bayram: Ş.Urfa’nın 1920’de düşman işgalinden kurtuluş günü olan 11 Nisan’dır.
Sahte bayram ise: Kanlı ve kinli 27 Mayıs Darbesinin, 1963’te Meclis’te "Hürriyet ve Anayasa Bayramı" olarak kabul edildiği 11 Nisan’dır.
Şimdi, bu iki zıt hadise hakkındaki gelişmelerin seyir defterine bir bakalım...
Urfa’da sevinç var
11 Nisan, aslında Şanlıurfa için tek değil, çifte bayram sevincinin yaşandığı bir gün sayılır.
Urfalılar, 1) 1920 yılı 11 Nisan'ında düşman işgalinden kurtuldukları için; 2) 1995'in 11 Nisan'ında ise Harran Ovasının Fırat'ın suyuna kavuşma bahtiyarlığına şahit oldukları için, bugün itibariyle çifte bayram sevinci yaşadılar, yaşıyorlar.
* * *
Osmanlı'nın I. Dünya Savaşındaki mağlûbiyetini tescilleyen Mondros Mütarekesinden hemen sonra Anadolu'da başlayan işgal ve istilâ dalgasından, peygamberler diyârı Urfa da nasibini aldı.
Bu mübarek beldeyi önce İngilizler, ardından da Fransızlar işgal etti. İşgalcilere karşı kurdukları gönüllü milis kuvvetleriyle mücadeleye girişen Urfalılar, nihayet 11 Nisan 1920'de kesin bir muzafferiyete imza attılar.
* * *
11 Nisan 1995 tarihi ise, meşhûr Harran Ovasının asırlardır hasret kalmış olduğu Fırat'ın bereketli suyuna kavuştuğu gündür. GAP projesi çerçevesinden yıllardır yapımı devam eden 26 km. uzunluğundaki sulama tünellerinin inşası tamamlandı ve yapılan açılış merasiminin ardından Fırat suyunun vanaları açıldı.
Bölge tarımının hayat damarını teşkil eden T–1 ve T–2 tüneli, dünyanın sulama amaçlı en uzun tünelleri olarak biliniyor.
Ülkede hüzün var
Kanlı darbenin yapıldığı 27 Mayıs gününün “Hürriyet ve Anayasa Bayramı” olarak şenliklerle kutlanması, ne yazık ki 11 Nisan 1963’te Meclis çatısı altında kanunlaştırıldı.
Evet, binler teessüf olsun ki, Demokrat Parti iktidarını kanlı bir darbe planı ile devirenler, ayrıca o günü resmen "Hürriyet ve Anayasa Bayramı" diye ilân ettiler.
Bu tarihte (1963) Başbakanlık yapan kişi, İsmet Paşadır. Üstelik, bu iş tamamiyle onun isteği dahilinde yapıldı.
Hani bazıları diyorlar ya "Kendisi idamlara karşıydı; ancak buna engel olamadı” falan filan... Bunlar tamamıyla düzmece beyanlar.
Haydi, farzımuhal olarak, idamlara mani olamadı. Peki, kendisi başbakan iken, idam edilenlerin acısı üzerinde tepinilmesine ve o kanlı günün bayram diye ilân edilmesine de mi mani olamadı?
Kaldı ki, 27 Mayıs gününü bayram diye ilân edenler, bu maksatla 221 sayılı kànun maddesini hazırlayanlar, onun partili arkadaşlarıydı. O tarihte Meclis'in çoğunluğunu teşkil eden CHP'liler, bu kànun teklifini Meclis’in reyine sundular ve sonunda kabul ettirdiler.
* * *
27 Mayıs gününü bayram olmaktan çıkaranlar ise, 12 Eylül Cuntacıları oldu. 1963'ten 1982'ye kadar, 17 yıl süreyle resmî törenlerle kutlanan bu kanlı-kinli bayram, 26 Mayıs öğleden sonra başlamak ve 27 Mayıs günü devam etmek üzere, toplam bir buçuk güne yayılmış durumdaydı. Dolayısıyla, resmî daireler de tatile girerdi.
Halkın pek katılmadığı ve hiç itibar etmediği 27 Mayıs'taki resmî törenler, özellikle Anayasa Mahkemesinde kutlanırdı. 1982 Anayasası döneminde yürürlükten kaldırılan bu iğrenç bayramda, bilumum devlet erkânı, Anayasa Mahkemesi başkanının makam odası önünde sıraya dizilerek başkanına tebriklerini sunarlardı.
1982'ye kadarki hemen her yıldönümünde, radyo, televizyon ve resmî ajansların haber metninde, aşağı yukarı şu meş'um cümle yer alırdı: "27 Mayıs Hürriyet ve Anayasa Bayramı, bugün saat 12.00’den itibaren bütün yurtta, dış temsilciliklerimizde ve Kıbrıs Türk Federe Devletinde kutlanmaya başlandı."
27 Mayıs'ı bayram olmaktan çıkaran bir başka cunta, aslında seleflerinin şerefini de bir cihette kurtarmış oldular.
@salihoglulatif: REFERANDUM
16 Nisan'da halkoyuna gidecek olan 18 maddelik Anayasa Paketinde bakın ne(ler) var?
1-R
2-E
3-C
4-E
5-P
6-T
7-A
8-Y
9-Y
10-İ
11-P
12-E
13-R
14-D
15-O
16-Ğ
17-A
18-N