Derinden derine feryâd û figân ediyorlar. Özellikle “Çadır Tiyatrosu”nu andıran şu uyduruk “Tanzim Satış” noktalarına yakın mesafede olanlara şöyle bir dokunduğunuzda, onlardan bin âh işitiyorsunuz. 

Manavcı ve pazarcı esnafı ile birlikte, aslında çok geniş bir vatandaş kitlesi de aynı şeyi sorup duruyor: İyi, hoş, güzel de, peki nereye kadar sürüp gidecek bu iş?

Halk tabakasından kimseler, haklı olarak bu türden endişelerini dile getiriyorlar. Ama, bu konuda en çarpıcı benzetmeyi yapanların başında sanırım Prof. Özgür Demirtaş geliyor. Finans uzmanı da olan sayın Demirtaş’ın, zabıta takibiyle giderayak devreye sokulan Tanzim Satışlarla ilgili kısacık değerlendirmesi şöyle: Polisiye tedbirlerle enflasyona çözüm aramak, kırık bacağı alçısız ağrı kesici ile iyileştirmeye çalışmaya benziyor. Bu kadar basit bir şey nasıl görülmüyor, anlamıyorum?

***

* * *

Pazarcı esnafı bir yandan feryâd ederken, diğer yandan “zincir market” yetkilileri de yaşadıkları sıkıntıyı dile getirmeye başladı. 

Onlar da endişelerini şu sözlerle seslendiriyor: Hükûmetin baskısıyla zararına satışlar yapıyoruz; böyle devam ederse, çaresiz biz de iflâsa doğru gideriz.

Benzer mahiyetteki şikâyetler, muhtemelen başka sektörler, başka iktisadî kuruluşlar tarafından da seslendirilmeye başlanacak.

Zira, yukarıda da ifade edildiği gibi, Tanzim Satış adı altında yapılan ucûbe uygulama, gerçek, kalıcı ve inandırıcı bir çözüm getirmiyor. Geçici bir uyuma, yahut uyuşturmadan öte bir değer de taşımıyor. Tıpkı, durumu komalık derece ağırlaşan bir hastaya verilen ağrı kesicinin kalıcı değer taşımadığı gibi...

* * *

Özellikle manavcılık ve pazarcılık yapan esnafın feryâdına kulak verdiğimizde, yana-yakıla şunları anlattıklarına şahit olduk:

- Tanzim Satış uygulamasından sonra, satışlarımız yarı yarıya düştü. Oysa, sâbit masraflarımız yine aynı. Hatta artış eğiliminde.

- Biz malı aracıdan alıyoruz, kira veriyoruz, vergi ödüyoruz, vesâire... Tanzim Satış işi yapan belediyeler ise, doğrudan üreticiden alıyor, kira vermiyor, vergi ödemiyor. Bu durumda tabiî ki bizden ucuza satacak.

- Madem öyle, o halde bize de belediye eliyle toptan fiyatına satış yapılsın; kiramız, vergimiz ödensin... O durumda biz de tutup aynı fiyata satış yapalım. Olmayacak şey değil.

- Şartlar aynı değil. Eşitlikten, rekabet imkânından eser yok. Peki, bizim geçimimiz nasıl olacak? Satışlar yarıya düştüğü halde, evin masrafı, evdeki nüfus sayısı yine aynı. Bir de çocuk okutuyor ve zaten sınırda yaşıyoruz. 

- Bu gidişle, bizim halimiz ne olacak? Biz de vatandaş değil miyiz? Niçin tek taraflı düşünülüyor? Niçin mağdur ediliyoruz.

- ......................................

Evet, geniş bir kitlenin yükselen feryadı, ne yazık ki bu minvâl üzere devam edip gidiyor. Buna çare bulma makamında olan hükümet ise, kendi başının derdine düşmüş durumda.

Siyasî iktidar, öyle anlaşılıyor ki, maddî sıkıntı içinde kıvranan bir kısım vatandaşların oy desteğini kaybetmemek için, âcil ve fakat geçici bir çözüm bulmaya koyuldu. Dolayısıyla, vatandaşları kuyruklara sokmak sûretiyle, 2’şer-3’er kilogramlık domatesle, patlıcanla, patates-soğanla nasıl avutabileceğinin, ekonomik ağrı kesicilerle—hiç olmazsa seçime kadar—nasıl oyalayacağının hesabını-kitabını yapmakla meşgul.

Bakalım sonuç ne olacak... Bakalım, bu uygulama 31 Mart akşamı açılacak olan sandıklara nasıl yansıyacak...