"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Risale-i Nur’da besmele, hamdele, salvele

Mehmet ÇETİN
03 Mart 2018, Cumartesi 00:10
Risale-i Nur Külliyatı’nda en çok geçen âyet olan, İsra Sûresi’nin 44. Âyeti’nin “Ve in min şey’in illâ yusebbihu bi hamdihî”1 kısmının, niçin çok zikredildiği sualine, Üstad Bediüzzaman verdiği cevapta iki sebepten bahseder.

İsra Sûresi’nin 44. Âyeti’nin Külliyatta çok sık kullanılmasının ikinci hikmeti şudur ki: “İtimad ettiğim mühim üstadlarımın mektuplarının başlarında istimal etmeleridir.”

Mazinin üstadları; eserlerine, besmele ile başlar, hamd ederek takdim eder ve salâvatı, anlatılanın tesirinin hâlkına vesile ederler. İki makbul duânın ortasındaki duâ makbul olur zaviyesinden hareketle besmele, hamdele ve salvelenin aralarındaki duâların kabule yakın olması kuvvetle ümid edilir.

Üstad, hem Allah’a hamd için, hem de bu güzel İslâmî geleneği, vefasının gereği sürekli kullanmıştır. İnsanın yaratılışının en büyük maksadı Allah’ı tanımak, inanmak ve tesbih ederek hamdetmesidir. İman ve ibadet için yaratılışın iki önemli esası da tesbih ve tahmiddir, yani hamd etmektir. Allah’ı; eksik ve noksanlardan tenzih etmek manasındaki tesbih ve vermiş olduğu sayısız ihsan ve nimetlere karşı şükretmek manasındaki hamd, bunları bilmesinin yegâne elçisi olan Peygamberini (asm) anma ve duâ manasındaki salâvat, iman ve ibadetin temelidir. Bu sebeple, bütün İslâm âlimleri, eserlerine tesbih ve tahmid ihtiva eden âyetlerle başlarlar.

“Yedi gökle yer ve onların içindekiler, O’nu tesbih eder. Hiçbir şey yoktur ki O’nu övüp O’nu tesbih etmesin; lâkin siz onların tesbihini anlamazsınız. Şüphesiz ki O Halîmdir (cezâ vermekte acele etmez); Gafûrdur (günahları çokça bağışlar).”

Mealini verdiğimiz İsra Sûresi’nin 44. Âyetinin tefsiri babındaki ifadeler, Külliyatın hemen her yerinde besmele, hamdele ve salvele (salâvat) olarak da saklıdır.

Barla Lâhikası’nın 35. Mektubunda, Barla’lı ilk talebelerinden rahmetli Sabri Ağabey, sözünü ettiğimiz meseleyi ne de güzel anlatır: “Hele Birinci Söz’de besmelenin derece-i ehemmiyeti ve suret-i temsiliyesi şâyân-ı takdir ve hayrettir. Öteden beri her kitabın iptidasında Besmele, Hamdele, Salvelenin zikrinin vücubu, hoca efendilerimiz tarafından beyan edilmişse de, bu gibi nefsi iskât edecek bir temsil işitilmediğinden, bu derece zihinde takarrur ve temerküz etmemişti. Şu temsil, Besmele Sözü olan Birinci Söz’de ne kadar musîb ve mânidar olduğunu insan olan takdir eder.”

Besmele’nin sırları başta Birinci Söz olmak üzere Külliyatın bütün satırlarına sirâyet ederek inceden inceye anlatılır. Bir inci söz olan bu Risaledeki konular çok sırları temsilen altı sır halinde On Dördüncü Lem’anın İkinci Makamı’nda bahsedilmiş olup, akıldan ziyade kalbe, delilden ziyade zevke bakarak imanî dantela işlenir.

Hamd konusu, Fatiha’nın ikinci âyetinin tefsirinde yapılır. Ancak bu mana, umum Risalelerin hedefi olan Hâlık-ı Rahman’ın kullarından istediği yegâne isteği olan şükrün anlaşılması ve yapılmasına sevk eder.

Umumiyetle Risalelerin sonlarında getirilen salâvatlar, duâ olarak zikredilir. Bunlar, İslâmî gelenekte devam ettirilen en yaygın ve kapsamlı salâvatlardır. Bununla beraber Üstadın duâ ve zikirlerin toplandığı Hizb-ü Envari’l-Hakaikı’n Nuriye isimli eserinde ise Cevşenü’l-Kebir, Evrad-ı Kudsiye, Delâli’n-Nur, Sekîne, Münâcat-ı Veysel Karanî, İsm-i Azam duâları, Tahmidiye, Hülâsatü’l-Hülâsa gibi evrad ve ezkarlarla, salâvatların envaî çeşidi yapılmaktadır.

Dipnot:

1- Hiçbir şey yoktur ki O’nu övüp O‘nu tesnih etmesin. (İsra 44).

 

Okunma Sayısı: 5813
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı