Hayber’in fethi sonrası ganimetler arasında altın ve boncuk dizili bir gerdanlık, o günün altın parası olan Dinar ile satın alınması hadisesi Hz. Peygambere (asm) iletilir. Resul-i Ekrem (asm), altın altına karşılık tartı ile değişimin eşitleyerek yapılmasını ve boncuk ve benzeri süslerin ayrıca değer konularak hesaplanmasını söyler.

Taşlı ürünlerin imalatından satışına kadar olan merhaleleri hem düşündürücü ve hem de vicdanen rahatsız edicidir. Bu cümleden hareketle Elazığ Kuyumcular Odası Başkanı Fikret Çakmakçı kardeşimizi tebrik ediyoruz.1

Peygamberimizin (asm) çok hassas davrandığı gerdanlık takasında altının altına karşılık değerlendirilmesini istemesi altın mübadelesindeki esası belirler iken, taşın, takıdaki değerinin de zayi olmaması için ona ayrıca değer biçilmesine işareti hem taşın maliyetine ve hemde emeğe veya işçiliğe işaret eder.

Taşlı takıda olması gereken bellidir ki Fik-ret Başkanın da ifade ettiği gibi imalat merhalesinde kullanılan taşın gram maliyeti milyem olarak tesbit edilip, işçiliğe dâhil edilmelidir. Böylece Altı Eşya Hadisi denilen Hadis-i Şerife uygun işlem yapılmış olur.

Emval-i Sitte (Altı Eşya) Hadisinde altının altın ile, gümüşün gümüş ile diye sıralanan altı eşyanın kendi cinsi ile değişiminin eşit ve peşin yapılması vurgulanır, cins değişimi olduğunda ise peşin olmak şartıyla istenildiği miktarda değişiminin olacağı ifade edilir.

Taşlı takıda taş, altının ağırlığına dâhil edilmeden sadece işçilik milyemine ilâve edilerek hesaplama, değişme ve alım satım yapılırsa Hadis-i Şerifte belirtildiği gibi olur.

Bu uygulama doğrudan takının maliyetinde ücret düşmesine sebep olacağından sirkülasyonun artmasına da vesile olacaktır. Sektör içerisinde ciddî ve cazip organize ile vatandaşı ikna edici tanıtımlar ile satışların artmasına, güvenin çoğalmasına vesile olacaktır, inşaallah.

Bu uygulama Elazığ’dan başlayarak yaygınlaşması arzu edilen bir gelişme olur. Bunun için oda ve dernek yetkilileri bu güzel ve olumlu harekete katkıda bulunmaya dâvet ediyoruz. Taşlı takı imalatı yapan esnafımızı da memnun edecek, rahatlacak bu uygulamayı sonraki güzel gelişmelerden olmak üzere meselâ eski yeni mamul değişimlerinde hurda milyemin de orijinal milyem üzerinden hesaplanmasının da hayırlı ve sağlıklı bir çözüme kavuşturulmasını temenni ediyoruz.

Vicdanî ve ahlâkî sorumluluk isteyen taşlı takı imalatında taşların durumu, “İslâm’da Kuyumculuk” isimli alanında ilk olan kitabımızın hazırlık çalışmalarında görüştüğümüz kıymetli hocalarımızla dile getirilen ancak mahcubiyetle onlara anlattığımız bir husus idi.

Helâl ve bereketli kazançlar diliyoruz.

Dipnot: 1- http://www.milliyet.com.tr/takilardaki-taslar-artik-altin-ekonomi-2591332.