Bu sene okullar bir dizi değişiklikle açılacak. Meselâ, ilk hafta, tüm okullarda, ‘15 Temmuz Demokrasi Zaferi ve Şehitleri Anma’ temasıyla etkinlikler yapılacak. Videolar izletilecek, şiirler okunacak…

Okullar açılırken, yine birçok sorunla açılıyor. OECD her yıl 35 üye ülkenin eğitim performanslarını inceleyerek ‘Eğitime Bir Bakış’ raporu hazırlıyor. Bu rapora göre, 2008-2013 arasında ilkokuldan yükseköğretime öğrenci başına yıllık kamu harcamalarını arttıran Türkiye’nin OECD ortalamasının hâlâ gerisinde kaldığı görülüyor. Türkiye 35 ülke arasında sondan ikinci. Öğretmen maaşları 35 ülke ortalamasının alt sıralarında…

*** 

Önceki yıllarda müfredattan velilerin okul maliyetine, ezberci eğitimden öğretmen atamalarına kadar birçok konu eğitim sorunları olarak sıralanırdı. Bu sene bu sorunlara bir de (zaten var olan) açığa alınan, atılan öğretmen dolayısıyla büyüyen öğretmen açığı eklendi.

15 Temmuz darbe teşebbüsünün ardından OHAL kapsamında çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) en çok eğitimcileri etkiledi. Okullar kapalı olduğu için bu öğrencilere pek yansımasa da okulların açılmasıyla birlikte bu durum, eğitim ve öğretim, eğitimciler ve öğrencilere de yansıyacak.

Memuriyetten atılan ya da açığa alınanlarda en büyük oran eğitimcilerde. KHK ile kapanan özel okullardaki 27 bin kişinin öğretmenlik belgesi iptal edildi. Devletten 28 bin 163 kişi ihraç edildi. Devlet okullarından 10 bin 320 kişi açığa alındı. Son olarak da “PKK’yı destekleyici faaliyetlerde bulunduğu” gerekçesiyle 11 bin 320 öğretmen görevden uzaklaştırıldı. (Hürriyet, 16.9.2016)

MEB yetkilileri bunun karşılığında Türkiye genelindeki 40 bini aşkın norm kadro fazlası öğretmenin değerlendirileceği açıkladı. Şubat’ta alınan 30 bin öğretmen de, göreve başlayacağı duyurulurdu. Ayrıca 10 Ekim’de 15 bin sözleşmeli öğretmen atanacak. 15 bin öğretmenin daha alınması için çalışmalar devam ediyor. Buna ek olarak dershane ve öğrenci etüt eğitim merkezlerinde çalışanlar arasından da KPSS şartı aranmaksınız 5 bin sözleşmeli öğretmen ataması yapılacak. Sözleşmeli öğretmen alımlarında KPSS’nin yanında mülakat yapılacak olması eğitim sendikaları tarafından tenkit ediliyor.

Bütün bu alımlara rağmen (daha önce kimilerine göre 160 bin kimilerine göre de 200 bin öğretmen açığı olduğu söyleniyordu) açığının kapatılması mümkün görünmüyor.

Yine KHK ile şimdiye kadar bin 29 özel okul kapatıldı. Bunlardan liseye dönüşenler nakil süreçlerinde tercih listelerine girdi. Bu okullarda okuyan yaklaşık 138 bin öğrenci başka okullara nakledildi, ediliyor. İlkokul ve ortaokul düzeyindeki öğrenciler adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre kontenjan kısıtlaması olmadan yerleştiriliyor ve 30 Eylül’e kadar nakil olabilecekler.

Bugün okula başlayacak öğrenciler hangi öğretmeninin açığa alındığı ya da meslekten atıldığını bilmediği için sürprizlerle(!) karşılaşacaklar. 

MEB Müsteşarı Tekin, darbe girişiminin ardından yürütülen soruşturmalar kapsamında, bütün ders kitaplarını incelediklerini, sorun tesbit edilen ve yeniden basılan 58 kitabın okullar açıldıktan sonra öğrencilere dağıtılacağını söylüyor. Bakalım geçtiğimiz yıllarda şikâyet edilen müfredatlardaki yanlışlıklar bu sene giderilecek mi?

***

Okullar açılırken şu sorularda cevap bekliyor: Açığa alınan ve meslekten atılan öğretmenler arasında mağdur olanlar yok mu? Mağdur olanlarla ilgili karar ne zaman verilebilecek? Okullar açılmadan öncelikle bunların yapılması gerekemez mi? 

Mağduriyetleri gidermek için kurulacağı söylenen “kriz merkezleri”nin bir an önce çalışmalarını bitirmeleri, eğitimin aksamaması için çok önemli.

Türkiye Kamu-Sen ve Türk Eğitim-Sen Genel Başkanı İsmail Koncuk’un şu ifaleri dikkat çekici:

“Biz en başından beri hep sükûnet ve sağduyulu hareket edilmesini istedik. Her zaman ‘At izi it izine karışmasın’ dedik. Kurunun yanında yaşın da yanmaması gerektiğini ifade ettik. Ama maalesef karıştı. Hukuku temel aldığımızda TCK’da yer almadığı halde, birçok suçtan dolayı çalışanlar açığa alındı… Valiliklerde kriz merkezleri oluşturmaları ve 50 binin üzerinde yapılan açığa alınmaların yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir. Başından beri yaptığımız, hukuka bağlı kalınarak, adil bir sorgulama çerçevesinde hareket edilmesi konusundaki açıklamalarımız da ortadadır. Bu gayretler neticesinde akl-ı selime dayalı uygulamaların harekete geçeceğini ümit ediyoruz… OHAL kimseye suçsuz insanları meslekten atma yetkisi veremez.”

Tunceli’de, görevden uzaklaştırılan 504 öğretmenden 419’unun “eğitim ve öğretimin aksamaması için göreve iade edilmesi” mağduriyetlerin olduğunun bir delili ve bir örneği oldu. Açığa aldıktan sonra titiz bir çalışma gerekiyor. Bunun için öncelikle de savunmanın alınması lâzım.

Ders zili böyle bir karışıklıkla açılırken, eğitim camiasının kısa zamanda bu ortamdan çıkmasını ve eğitim öğretim yılının eğitimciler ve öğrenciler için hayırlar getirmesini diliyoruz.