İlk tur Salı günü yapılacak. Üçüncü turda 276 milletvekilinin oyuna ihtiyaç var. Her parti kendi adayına oy verirse ancak dördüncü turda en yüksek oyu alan iki aday yarışacağı için bu isimlerden birisi seçilebilecek.

İşte burada mesele düğümleniyor. Çünkü, koalisyon formülü Meclis Başkanlığı seçiminde ortaya çıkacak. Bir bakıma, koalisyon denkleminin nasıl kurulacağına dair ipuçları burada ortaya çıkacak.

Tabiî şunu da not edelim, üçüncü turda 276’yı hiçbir partinin bulmasının mümkün olmadığını söylesek de partiler arasındaki bir “pazarlıkla” Meclis başkanı seçilebilir.

Siyasî parti grupları Meclis başkanı adayı gösteremiyor. AKP İsmet Yılmaz, CHP Deniz Baykal’ı, MHP Ekmeleddin İhsanoğlu’nu, HDP’de Dengir Mir Mehmet Fırat’ı aday olarak destekleyeceklerini açıkladı. Açıklanan üç aday, partileri için güçlü isimler. Diğer partilerden oy alabilecek isimlerden seçilmesi de dikkat çekici. Ancak AKP’nin adayı Yılmaz’ın bu adaylara rağmen daha düşük profilli olduğu söyleniyor, bunun sebebi de Meclis Başkanlığı’nı koalisyon ortağına vereceği şeklinde değerlendiriliyor. Davutoğlu’nun “Sayın Baykal çok tecrübeli bir siyasetçidir. Ancak partimizin adayı Yılmaz’dır” sözü de bu kulisleri doğrular nitelikte.

«««

Meclis Başkanı seçiminin ardından da sıra hükümet kurma çalışmalarına gelecek. Kanunî sürede hükümet kurulamazsa Erdoğan, ülkeyi erken bir genel seçime götürebilecek.

Kulis bilgilerine göre de Erdoğan’ın kafasında erken bir genel seçim var. Davutoğlu ise erken bir seçim istemiyor. Bunun için “Erdoğan’ın anayasal konumuna çekilmesi” haricinde “Erdoğan’a dokundurtmayız”ın dışında bir ön şart öne sürmüş değil. 

Partiler koalisyon için ilkelerini açıklarken bir bakıma da aslında “olmazlarını” söylüyor.

Şu aşamada birçok koalisyon formülleri var gibi gözükse de aslında çok formül de yok. Hele partilerin koalisyon görüşmeleri için açıkladıkları “olmaz” ve “olur”lara bakıldığında da bu net şekilde görülüyor.

Türkiye’nin önünde üç seçenek var. Azınlık hükümeti, koalisyon ya da erken seçim. 

Koalisyon seçeneklerine bakıldığında adeta Ankara’nın havası gibi. Sabah güneşli, öğleden sonra yağmurlu. (Ankara’nın bu havası neredeyse 15 gündür böyle.) İşte koalisyon da tıpkı bunun gibi. Sabah AKP-MHP, öğleden sonra ya da akşam AKP-CHP…

«««

Tabiî bu görüşmeler ülkenin ekonomik göstergelerini de ciddî etkiliyor. Bir koalisyon formülü ortaya çıktığında piyasalar hemen dalgalanıyor. Meselâ, geçen hafta Kemal Kılıçdaroğlu, MHP lideri Bahçeli’ye “gel başbakan sen ol” diye çağrı yaptığında HDP destekli bir CHP-MHP koalisyonu akıllara gelmişti ve dolar başta olmak üzere altın fiyatları hemen yukarı tırmanmıştı. Bahçeli, Kılıçdaroğlu’na “koltuk tedarikçisi” diye cevap vermesiyle de dalgalanma durdu.

Hükümet kurma çalışmalarının Ağustos ayına kadar süreceğini düşünürsek piyasaları alt üst edecek açıklamalardan kaçınılmasının ne kadar önemli olduğu da ortaya çıkar.

Ancak görülen şu ki, Ramazan ayı ve bayramı bu tartışmalarla geçireceğiz. 

Milletin mesajı açık, partilere “uzlaşın” dedi. Kavgadan bıktığını, kutuplaştırıcı sözlerin artık terk edilmesini gösterdi. Partiler bu mesajı anlayıp ona göre uzlaşmanın yollarını bulmak zorundalar. Yoksa Kasım ayı içinde yapılacak yeni bir seçim ülkeye büyük külfetler getireceği gibi, fazla bir değişikliğinin olmayacağı görülüyor.