Tarihî bir seçim olacak. Bu yüzden de tarihî sorumluluğumuzu yerine getirmek için sandık başına gidecek, kararımızı iki seçenekten birine mührümüzü vurarak göstereceğiz.

Olağanüstü Hal şartlarında gittiğimiz seçim önümüzdeki yıllarda Türkiye’nin geleceği, demokrasi, hürriyetler için önemli. Bu yüzden kararımızı verirken bunu göz önüne almamız gerekiyor.

***

NELERİ OYLAYACAĞIZ?

Sandığa gidip oyumuzu kullanırken nelere oy vereceğimizi bilmekte fayda var.

Bir kere sistemin adına “Türk tipi cumhurbaşkanlığı hükümeti sistemi” denilse de aslında sistem, “partili cumhurbaşkanlığı” diye özetlenebilir.

Cumhurbaşkanı yarından itibaren partiye üye olup, kısa zamanda toplanacak kongrede genel başkan olabilecek.

Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nın “yüksek” kelimesi çıkacak ve bir ay içinde 13 üyeden 4’ünü cumhurbaşkanı seçecek, Adalet Bakanı ve müsteşarı da “doğal üye” olduğu için bu sayı 6’ya çıkacak, 7 üyeyi de Meclis seçecek.

Partili cumhurbaşkanı Anayasa Mahkemesi’nin 15 üyesinden 13’ünü seçecek…

Askerî yargı kaldırılacak.

Seçilme yaşı 18’e inecek, milletvekili sayısı 550’den 600’e çıkacak.

Birlikte yapılacak olan cumhurbaşkanı ve genel seçimler için Cumhurbaşkanı tek başına, Meclis ise 360 milletvekilinin oyuyla seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek.

Başbakanlık makamı kalkacak. Yürütmenin başı cumhurbaşkanı olacak.

Seçilmemiş olan yardımcılarını ve bakanları atayacak. Milletvekilleri bakan olamayacak, olursa vekilliği düşecek. Hem yardımcılar hem de bakanlar cumhurbaşkanına karşı sorumlu olacak. Bakanlar kurulu için Meclis’ten daha önce yapılan güven oylaması yapılmayacak, hükümet programı okunmayacak...

Milletvekilleri tarafından bakanlara sözlü soru sorulamayacak sadece yazılı soru sorulabilecek. Önceden “yürütmenin başı” olan başbakana soru sorulabilirken, 2019’dan sonra “yürütmenin başı” olacak cumhurbaşkanına soru sorulamayacak.

Cumhurbaşkanı, yardımcıları ve bakanlar hakkında soruşturma açılması için 360, yüce divana göndermek için 400 oy şartı getirdiği için soruşturma açılması zorlaşacak…

Daha önce bakanlar kurulu tarafından hazırlanan Meclis’te önce komisyonda sonra genel kurulda görüşülen ve oylaması yapılan ülkenin bütçesini cumhurbaşkanı hazırlayacak.

Önceden Cumhurbaşkanına Meclis başkanı vekâlet ederken, seçime katılmayan ve cumhurbaşkanı tarafından atanan yardımcıları vekâlet edecek.  

Cumhurbaşkanı tek başına OHAL ilân edebilecek ve OHAL KHK’ları çıkartabilecek…

***

MADDELER YERİNE KİŞİLER KONUŞULDU

Referandum kampanyaları çok sert geçti. Paketin maddelerinden çok “kişiler” konuşuldu. Son yıllarda olduğu gibi üslûpsuz, kutuplaştırıcı ve ayrıştırıcı konuşmalar yapıldı. “Sandıktan nasıl bir sonuç çıkarsa çıksın saygıya değerdir” sözü vurgulanması gerekirken, maalesef vurgulanmadı/vurgulanamadı.

Ama bunlar artık geride kaldı. Siyasetçiler konuştu, söz sırası millette. Unutmayalım ki, sandığa gitmek bir “vatandaşlık borcu”dur.

“Benim oyumdan ne olur” demeden sandığa gidip oyumuzu kullanalım. Unutmayalım ki, bir oy çok şey değiştirebilir.