Cennet’te bir adama 500 senelik yer verilecek deniyor.
Bu ‘beş yüz sene genişlik’ tabirini yürüyüşle ulaşılacak mesafe olarak düşünebiliriz. İslâm kültüründe mesafeler tarif edilirken, zamanla kıyaslanarak ifade ediliyor.
Meselâ dünyanın güneş etrafında 25 bin senelik bir mesafede gezdiği söylenir ki, yaya yürüyüşüyle 25 bin sene sürecek bir yol demektir. Bu mesafenin de yaklaşık dünya büyüklüğü olduğu söylenmiştir. Dünya kadar olduğuna işaret eden hadisler hakkında 28. Söz’de şu ifade vardır: “Ehadîs-i şerifede denilmiştir ki: Bazı ehl-i Cennet’e, dünya kadar bir yer veriliyor”1
Aslında bu gayet hikmetli bir büyüklüktür. İnsanda bütün dünya kendisine verilse doymayacak duygular vardır, ancak ahiret âlemiyle doyuma ulaşır. Mahiyeti itibariyle de insan, dünyayı kuşatan bir değere sahiptir. Allah’ın rızasını kazandığında, bu müjdeye vasıl olacaktır.
Bediüzzaman bu hikmeti şöyle anlatmıştır: “Madem dünyanın; her hatanın başı olan mezmum (kınanmış) muhabbeti (sevgisi) değil, belki esmaya (Allah’ın isimlerine) ve âhirete bakan (dünyanın) iki yüzünü, esma ve âhiret için sevmiş ve ibadet fikriyle o yüzleri ma’mur etmiş, güya bütün dünyasıyla ibadet etmiş. Elbette dünya kadar bir mükâfat alması, muktezayı rahmet ve hikmettir (gereğidir). Hem madem âhiretin muhabbetiyle onun mezrasını (ahiret tarlası olan dünyayı) sevmiş ve Cenâb-ı Hakk’ın muhabbetiyle âyine-i esmasını sevmiş. Elbette dünya gibi bir mahbub (sevgili) ister. O da, dünya kadar bir Cennet’tir.”2
“O kadar büyük ve hâlî bir Cennet neye yarar?” diye sorulduğunda ise cevap vermiştir, “Nasıl ki, eğer mümkün olsa idi, hayal sür’atiyle zeminin aktarını (her tarafını) ve yıldızların ekserisini gezsen, bütün âlem benimdir, diyebilirsin. Melaike ve insan ve hayvanların iştirakleri (ortaklıkları), senin o hükmünü bozmaz. Öyle de: O Cennet dahi dolu olsa, o Cennet benimdir, diyebilirsin. Hadîste bazı ehl-i Cennet’e verilen beşyüz senelik bir Cennet sırrı, Yirmisekizinci Söz’de beyan edilmiştir.”
Velhasıl, beş yüz seneden maksad aklımızın alacağından daha fazlası belki hayallerimizin ulaştığı kadar genişlikte hususî bir Cennettir. Dünya büyüklüğünde bir mekân demektir.3
Dipnotlar:
1) Sözler, 28. Söz.
2) Sözler, 32. Söz.
3)Sözler, 32.söz 3.mevkıf