İnsana sürekli her şeyden değerli ve önemli olduğunu telkin eden sesler çağımız insanını çok kolay etkisi altına alıyor. Enaniyet ve bencillik artıyor. Böylece insan sadece kendini düşünmeye başlıyor. Bir önceki gün aldığı sanki eskimiş gibi durmadan yeni kıyafetlerle toplum önüne çıkma gayreti içinde olanları “Şıklığınızla göz kamaştırın” gibi sloganlar daha da tetikliyor. Bunun israf olduğunu da bilmiyor ve kabul etmek istemiyor. “Müslüman her şeyin en iyisini almalı” sözünü israfına perde yaparak savunmaya geçiyor. Halbuki, topluma her gün yeni bir kıyafetle kuşanıp çıkmak marifet değildir. Marifet olan ve insanın toplumdaki saygınlığını arttıran ihlasla kuşanması, tevazu ile süslenmesidir. Ancak, maalesef insanın bilinç altına öyle mesajlar veriliyor ki, insan ancak durmadan kendine birşeyler alırsa ve durmadan hayat standartlarını yükseltirse mutlu ve değerli!
İnsanı dünyaya çağıran sesler öyle ileri gitmiş ki, kendini bilmeyenleri küfre götürebilir derecede. İçinde aranılan ne varsa bulunduğunu iddia eden bir “yaşam alanı” reklâmı, “Cenneti dünyada iken görmek istemez misiniz?” diyor konutları için.
Demek ki, kapitalist çarkın dişlisinden birinin vazifesi de insanın kendini bilmesine engel olmak. İnsanın daha fazla tüketmesini sağlamak için daima gaz vermek ve enaniyetini okşamak. İşte, içinde bulunduğumuz zaman, menfaatler uğruna insanın yapısına zarar veren tuzaklarla dolu olduğu için, bu zamanda uyanık olmak, tuzaklara aldanmamak gerekir.
Kendini bilmek, zamanın olumsuz şartlarından etkilenmeden yoluna devam etmektir.
Kendini bilmek, Allah’a kul olduğunu ve bu dünyada misafir olduğunu bilmektir. Misafir olduğunun bilincinde olan kişi beraberinde götüremeyeceği şeyler için uğraşıp durmaz.
Kendini bilmek, nerede duracağını bilmektir. Haddini aşmamaktır.
Kendini bilmek, daima ilmini artırma gayreti içinde olmaktır. Başkalarına sözünü dinletmek niyeti ile ilim öğrenmek ve toplum içinde ilmî üstünlük taslamak için ilmini kullanmak bahsimizden hariçtir. Yunus Emre’nin dizelerindeki mesaj bize bu ölçüyü özetliyor: “İlim ilim bilmektir / İlim kendin bilmektir / Sen kendini bilmezsin / Ya nice okumaktır?”