"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi seçimleri

Muhammet ÖRTLEK
11 Ekim 2018, Perşembe
Kuzey Irak Kürt Bölgesel Yönetimi kurulduğu günden beri, Bağdat’taki merkezi hükümetle çeşitli konularda görüş ayrılıkları yaşamaktadır.

2014 yılında Bağdat hükümetinin Bölgesel Yönetimin bütçesinde kesintiye gitmesi, iki aktör arasında yaşanan en ciddî sorunlardan biriydi. Bütçe kesintisinin ardından Bölgesel Yönetimin lideri Mesut Barzani’nin 25 Eylül 2017’de “bağımsızlık referandumu” düzenlemesi ise, hem Bağdat hükümetinin hem de bölge ülkelerinin tepkisine sebep oldu.

Yapılan oylamada Kürt seçmenlerin yüzde 93’ü Irak’tan ayrılmayı onaylamıştı. Bağdat’ın referandumu yasadışı ilân etmesi, bölgesel ve uluslar arası aktörlerin tepkisi karşısında referandum sonucu hayata geçirilememiştir. Bağdat hükümeti ordusu tarafından, Bölgesel Yönetim’in silâhlı güçleri Ninova, Selahaddin, Kerkük gibi ihtilâflı petrol sahalarındaki uzaklaştırdı. Bunun üzerine Mesut Barzani 1 Kasım 2017’de Bölgesel Yönetimin başkanlığından istifa ettiğini ilân ederek, yerine yeğeni Neçirvan Barzani getirildi.

Bağdat Merkezi hükümetinin bütçe kısıtlaması ve Bölgesel Yönetim’in siyasî ve coğrafi olarak belirli bir alanda sıkışması Kuzey Irak’ta ekonomik sorunların derinleşmesine sebep oldu. Bölgesel Yönetim’de kemer sıkma politikalarının da uygulanmasıyla birlikte, sosyo-ekonomik sorunlar 19 Aralık 2017’de Kuzey Irak halkının protestolarına yol açtı. Protestolarda Bölgesel Yönetim’in resmî kurumlarına silâhla ateş açıldı ve Barzani’nin Kürdistan Demokratik Partisi’nin (KDP) büroları taşlandı. KDP’nin koalisyon ortaklarından Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB)’nin de temsilcilikleri yakıldı. Diğer Kürt siyasî partilerinin binaları da protestolardan zarar gördü.

Bölgesel Yönetim 3 Eylül 2018’de seçimlere gitme kararı almıştı. 30 Eylül 2018’de yapılan seçimlerde Kuzey Irak Kürt Bölgesel Yönetimi toplumu içerisinde bulundukları olumsuz durumdan çıkış yolu arayışındadır.  Bölgesel Yönetim’in Parlamentosu 111 üyeden oluşuyor. Bunlardan 11’i Türkmen, Hıristiyan ve diğer azınlıklar için ayrılan kontenjandır.

Seçimlerin henüz resmileşmemiş sonuçlarına göre Barzani’nin KDP’si 738.698 oy alarak yüzde 43.2 oranı ile Bölgesel Yönetim’in Parlamentosu’nda 44 sandalye elde etti. Merhum Celal Talabani’nin kurucusu olduğu Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) seçimlerde 287.575 oy ve yüzde 20.8 oranla 21 temsilci kazandı.

Kuruculuğunu Noşirvan Mustafa’nın yaptığı ve liderliğini de Ömer Ali Said’in üstlendiği Gorran (Değişim) Hareketi 164.336 oy, yüzde 11.9’la 12 adayını Parlamentoya gönderiyor.

Shaswar Abdulvahid’in Yeni Kuşak (Jenerasyon) Hareketi, Barzani’nin bağımsızlık referandumuna “Şimdilik Hayır” sloganıyla karşı çıkmıştı. 2017 Yılında kurulan Hareket seçimlerde 113.297 oy alarak, yüzde 8.2 oranla toplamda 8 sandalye kazandı. 

Seçimlere katılan bir diğer siyasî unsur ise, Kürdistan İslami Grup (KİG)’tur. KİG 1979 yılında kuruldu. KİG hakkında Suudi Arabistan’dan destek aldığı ve Selefi İslam doktrinine dayandığı iddiaları ortaya atılmıştı. 2003 Yılının Temmuz ayında Partinin kurucusu ve lideri Ali Babir, ABD liderliğindeki koalisyon güçlerine saldırı planlamakla suçlandıktan sonra tutuklanarak cezaevine konulmuştu. Ancak aynı yılın Aralık ayında serbest bırakılmıştır. Seçimlerde 94.992 oy alarak, 6.9’luk yüzdelik dilimle Parlamento’da 6 sandalyeyi şimdiden garantiledi.

Kürdistan İslami Birlik (KİB) ve Kürdistan İslami Hareketi (KİH)’nin koalisyonu seçimlere “Baraw Islah” yani Reforma Doğru adı ile beraber girerek 69.477 oy aldılar. Yüzde 5 oranla 5 temsilci kazanan Reforma Doğru, iki partinin kurduğu koalisyon şeklinde seçimlere girmesi Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi siyasetinde birlik ve yeni arayışlar olduğu şeklinde değerlendiriliyor. KİB’in, Mısır merkezli Müslüman Kardeşler’le bağlantılı olduğu iddialar arasındadır.

1991 Yılında kurulan Komünist çizgideki Kürdistan Azadi (Özgürlük) Partisi hem İran hem Irak’ta faaliyet gösteren siyasî bir partidir. Azadi, 7.069 oy ve yüzde 0.5 oranla 1 sandalye kazandı.

Demokrasi ve Adalet Partisi, Eylül 2017’de Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi’nin eski Başbakanı Barham Salih tarafından kuruldu. Parti, Mayıs 2018’de gerçekleştirilen Irak genel seçimlerinde Parlamento’da 2 sandalye ile temsil edildi. Parti, Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi seçimlerinde katılarak 6.886 oy ve yüzde 0.5 oranıyla 1 sandalye elde etti.

Ayrıca merkezi Irak Parlamentosu’nda 2 Ekim 2018’de yapılan seçimlerde Kürdistan Yurtseverler Birliği’nin adayı Berham Salih ülkesinin dördüncü Cumhurbaşkanı oldu. Salih birinci turda 165, ikinci turda ise 219 oy alarak Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından, Adil Abdül Mehdi’yi yeni hükümeti kurması için görevlendireceği siyasî kulislerde konuşulmaktadır.

Irak’ta hem yeni Cumhurbaşkanı seçilmiş hem de Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi’nde seçimler yapılmıştır. Merkezi yönetimde dengeler korunmaya çalışılırken, Bölgesel Yönetim’de halk sosyal ve ekonomik sorunlara çözüm beklemektedir.

Okunma Sayısı: 2609
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı