Şirketlerin hedefleri 2018’in başında Türkiye’nin Otomobili’ni yapmak, peki hangi şirket ne yapacak?

Hürriyet'te yer alan izlenim haberin ilgili bölümü şöyle: 

6 yılda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yerli otomobil talebini yerine getirecek 1 babayiğit dahi bulunamazken, 5 ayda 5 babayiğit nasıl bulundu? İşte bu noktada ‘Kayserili tüccar zekâsı’ diye TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu işaret edilirken, 5 ayda 30 firmayla görüşüp, Bakan Faruk Özlü’yle birlikte 5’ini belirledikleri belirtiliyor. Aslında Hisarcıklıoğlu, projede riski 5’e bölünce babayiğitler de taşın altına elini sokmuş.

Beştepe’deki törende Zorlu Grubu’nun patronu Ahmet Nazif Zorlu ve Turkcell’in yöneticilerinin projede yer almanın verdiği gurur ve mutluluk yüzlerinden okunurken, Ethem Sancak ve Katarlı ortağında benzer gülümseme yoktu ama gururla tebrikleri kabul ediyorlardı. Projenin belki de kilit isimlerinden biri olan İnan Kıraç ise 50 yıllık tecrübesinin verdiği deneyimle, ciddiyetini korurken, yüzünden bu işi yapabileceği okunuyordu. Yüz ifadesinden kafasında en fazla soru işareti olan kişinin ise Tuncay Özilhan olduğu anlaşılıyordu. Pek gülümsemeyen Özilhan, bakışlarıyla projenin öneminin farkında olduğunu açık bir şekilde ifade ediyordu.

- Beştepe’deki kulislerde projenin ciddiyeti adına Tuncay Özilhan isminin yer almasının çok önemli olduğu konuşulurken, İnan Kıraç’ın ise projede başrole sahip olacağı söyleniyordu. Çünkü Kıraça Holding bünyesindeki Karsan, New York taksi ve ABD posta şirketinin açtığı ihalelere katılıp geliştirdiği araçlarla finale kalmış bir şirketti. Hexagon isimli tasarım şirketine sahip Karsan’ın V1 isimli geliştirdiği bir otomobil ve bu otomobilin üzerinde rahatlıkla oynanabileceği platformu olması ‘Türkiye’nin otomobili’ adına önemliydi.

- Akıllı şarj ünitesinden pil teknolojilerine kadar çok sayıda alanda 30’a yakın patent alan ve 2015 yılında Taşıt Araçları ve Yan Sanayicileri Derneği’ne  (TAYSAD) üye olan Vestel, yerli otomobilin elektronik aksamı ve pili konusunda iddiasını ortaya koyuyor. Ama şu ana kadar otomobil konusunda deneyiminin olmaması soru işaretlerini de   beraberinde getiriyor.

- Yazılım konusunda projenin içinde yer alan Turkcell’in asıl önemli gücü ise Derindere Motorlu Araçlar (DMA) ile yaptığı işbirliğinden geliyordu. Çünkü aracın en önemli parçası olan elektronik beyin üniteleri ve buna ait yazılımları konusunda Turkcell, DMA ile ortak projeler geliştirmişti. Açıkçası Turkcell’in DMA’dan yararlanacağı söyleniyordu. Zaten törende DMA yetkililerinin de bulunması bunu ortaya koyuyordu. Şu an DMA tarafından geliştirilen elektrikli araçlar, tek şarj ile yaklaşık 280 km yol yapabiliyor.

- Anadolu Grubu’nun ise projenin hangi aşamasında olacağı şu an için pek net değil. Bazı yetkililer motor üretimi konusunda tecrübesinden yararlanacağını söylerken bazıları ise grubun yurtiçi ve yurtdışı pazarlama ve satış altyapısı ile bilgi ve tecrübesinden yararlanabileceğini belirtiyordu. Anadolu Grubu tarafından Japon ortağı Isuzu’nun bu projede kesinlikle olmadığının açıklanması bu olasılığı daha da güçlendiriyor.

- Kulislerde BMC hakkında konuşulan ise Türkiye’nin otomobili projesinde üretimi üstleneceği yönündeydi. TMSF tarafından satışa sunulan ve Ethem Sancak’ın aldığı BMC’nin Katarlı ortağı ile birlikte Sakarya’da bu projeyi üretebileceği kulislerde ağır basıyordu. Her ne kadar otomobil üretme tecrübesi olmasa da hükümete yakınlığı ile bilinen Ethem Sancak’a projede bu görevin verilebileceği belirtiliyor.

BMC neden Bİ-EM-Sİ oldu?

- Törene katılan 400’ye yakın otomotiv sektörü temsilcisi ve işadamının görüşü bu kez projenin doğru temeller üzerine kurulduğu yönündeydi.

- Konuştuğum bir çok yetkili ‘Türkiye’nin otomobili’ projesinin sadece 2019 seçimleri için geliştirilmemesi yani seçim kampanyası olmamasını, ciddiyetle en kısa zamanda hayata geçmesi gerektiğini belirtiyordu.

- Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın BMC’yi İngilizce olarak, ‘Bi-Em-Si’ olarak telaffuz etmesi şaşırttı. Sonra Erdoğan’ın bunu BMC’nin Katarlı ortağının da törende olduğu için İngilizce telaffuz ettiği anlaşıldı.

- 5 babayiğidin TOBB tarafından bulunmasına ve ortak girişim grubuna dahil edilmesine rağmen TÜSİAD üyeleri olması dikkat çekti. Tüm gruplar aynı zamanda TOBB üyesi de olmasına rağmen bu ironi de çok konuşuldu.

- İmzalar atılırken kalemlerin bazılarının yazmaması ortaklar arasında gülüşmelere sebep oldu. Özellikle İnan Kıraç’ın imzasında bu anlaşılıyordu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da imzayı kendi kalemiyle atması bunu daha net ortaya koydu.

- Yerli otomobil projesinin mimarlarından Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü’nün yüz ifadesi  tam konuşma sırası kendine geldiğinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın salondan çıkmasıyla değişti. Önemli bir telefon geldiği için salondan çıkan Erdoğan’a hitaben konuşma yapmaya hazırlanan Özlü’nün moralinin bozulduğu ve konuşmasına ‘Sayın Başbakanım’ diye başlaması dikkat çekti.

Proje nasıl başarılı olur?

- ‘Türkiye’nin Otomobili’ eğer yüzde 100 elektrikli olacaksa hem Türkiye’de hem de dünyada başarı şansı olur. Yeter ki batarya maliyetlerini düşürüp, yüksek menzile ulaşılabilsin. Bu konuda dünya devleri gibi yazılımı biz yazsak da Çinli üreticilerden destek almak gerekiyor. Çünkü Çin’de elektrikli motor ve batarya daha çok sayıda üretildiği için fiyatlar ortalamanın altına düşebiliyor.

- Elektrikli otomobil konusunda menzili arttırmak ve hızlı şarj için yeni teknolojileri takip etmek gerekiyor. Grafen gibi daha hızlı şarj olabilen, daha fazla elektrik depolayıp menzili arttıran teknolojiler ortaya çıkıyor. Bunlar yakından takip edilmeli.

- Eğer ‘hibrit’ otomobil de planlanıyorsa bu kez benzinli bir konvansiyonel motor da geliştirmek gerekecek. Bu hem daha fazla yatırım hem de yüzde 100 elektrik otomobile olan konsantrasyonu etkileyecektir.

- Hükümetin ciddi teşvikler ama en önemlisi ‘Türkiye’nin otomobili’ için alım garantisi vermesi şart. Yani en az 20 bin adetlik bir otomobili kamuya alımı garanti edilirse, babayiğitlerin eli çok güçlenir projeye daha sıkı sarılırlar.

- Tasarım ve sahip olduğu teknolojilerin bugünü değil yarını yakalaması gerekiyor.

- Aracın tasarımı ve tanıtımı için uluslararası şirketlerle anlaşma yapmamız, danışmanlık ve destek almamız gerekiyor. Hükümetin bu konuda ciddi maddi destek vermesi büyük önem arz ediyor.