Birinci Dünya Savaşı'na katılan ülkelerin liderlerinin 11 Kasım 1918'de dört yılı aşkın bir süre devam eden ve dünyanın her yerinden yaklaşık 40 milyon insanın ölümüne sebep olan çatışmalara son verme kararı aldığını anımsatan Erdoğan, bu hafta sonu Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un ev sahipliğinde düzenlenen bir dizi etkinlik vesilesiyle bu büyük olaydan çıkarılması gereken derslerin hatırlanacağını, savaşın günümüz dünyasına etkilerinin masaya yatırılacağını ve gelecekte benzer olayların yaşanmaması için insanlığın atması gereken adımlar hakkında fikir alışverişinde bulunulacağını kaydetti.

"Hatalar İkinci Dünya Savaşı'nın koşullarını oluşturdu"

Birinci Dünya Savaşı'nın gerek Avrupa'ya gerek dünyanın diğer bölgelerine getirdiği acıları, sıkıntıları ve yıkımı hatırlamak ve tarihten gereken dersleri almanın bir zorunluluk olduğunu belirten Erdoğan, "100 yıl önce sona eren kanlı savaş, insanlığa sömürgeciliğin, yayılmacılığın ve saldırganlığın sonuçlarını en açık biçimde göstermiştir. Aynı zamanda bu olayın sonrasında düzen kurma noktasında yapılan hatalar, maalesef İkinci Dünya Savaşı'nın koşullarını oluşturarak tarihte eşi benzeri görülmemiş acıların yaşanmasına sebep olmuştur." açıklamasında bulundu. 

Erdoğan, Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinin 100'üncü yıl dönümünde yaşanan çatışmaların tamamen tarihe karıştığını söylemenin mümkün olmadığına işaret ederek, sözlerini şu şekilde sürdürdü:

"Son yıllarda Türkiye'nin güney komşuları Irak ve Suriye'de yaşanan iç karışıklıklar, artan terör tehdidi ve derinleşen istikrarsızlık ile Filistin'de on yıllardır şahit olduğumuz sistematik mülksüzleştirme ve yurtsuzlaştırma çabaları, bu durumun en somut göstergeleri arasındadır. Birinci Dünya Savaşı, dönemin büyük güçleri tarafından masa başında cetvelle çizilen sınırlar uyarınca birtakım sorunlu siyasi yapıların oluşumunu beraberinde getirmiştir. Dahası bu siyasi yapıların hükmettikleri toplumlarla güçlü bağlar kuramaması Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgelerinin 20'nci yüzyıl boyunca otoriter rejimler, askeri darbeler ve azınlık yönetimleriyle anılması sonucunu doğurmuştur."

Söz konusu dışlayıcı yapıları yıllarca destekleyenlerin Arap Baharı olarak adlandırılan demokratik halk hareketlerinin engellenmesi için seferber olduklarının altını çizen Erdoğan, "Amaçlarına ulaşmak için askeri darbeler dahil her türlü anti-demokratik yönteme başvurmuşlardır. Bu aktörler, karşı devrimci faaliyetlerini bugün de kararlılıkla sürdürmekte; küresel barış ve istikrarı kendi çıkarları uğruna tehlikeye atmaktadırlar." değerlendirmesinde bulundu.

Erdoğan, Türkiye'de ve eski Osmanlı topraklarında bulunan şehitlikler gezildiğinde Saraybosnalı, Afrikalı, Bağdatlı, İstanbullu ve Filistinli gençlerin yan yana yattıklarına şahit olunduğunu belirterek, Birinci Dünya Savaşı'nın hatıralarının, Türk, Kürt, Arap, Ermeni ve Yahudi toplumlarının evlatlarının çağdaş Türkiye toplumuna bıraktıkları ortak bir miras olduğunu kaydetti. 

"Yeni Sykes-Picot paylaşımlarının yapılmasına itiraz ediyoruz"

Türkiye Cumhuriyeti'nin tarihinin her döneminde komşularının toprak bütünlüğüne saygı gösterdiğini ve onların barış ve istikrarını destekleyici adımlar attığını ifaden eden Erdoğan, "Bölgemizde yeni Sykes-Picot paylaşımlarının yapılmasına itiraz etmek veya DEAŞ, PKK ve FETÖ gibi terör örgütleriyle mücadele etmek, tam olarak komşularımıza gösterdiğimiz bu saygının ve aralarında bulunduğumuz Avrupa milletlerinin güvenliğinin gereğidir." vurgusunda bulundu.

"Birinci Dünya Savaşı'ndan çıkarılması gereken en önemli ders, kalıcı barışı tesis etmenin ne kadar zor olduğudur" diyen Erdoğan, "Bu itibarla Türkiye olarak Avrupa tarihinin en önemli barış projesi olan Avrupa Birliği'ne tam üyelik hedefimize yönelik çalışmalarımızı sürdürecek; aynı zamanda Ortadoğu coğrafyasında kitleleri temsil eden, demokratik ve özgürlükçü yönetimleri desteklemek suretiyle barış ve istikrara katkı sunmaya devam edeceğiz." ifadelerini kullandı.

AA