Çocuk… Evet büyüyünce adam olacak çocuk… Büyüyünce adam olmayacak çocuk!.. Ama ikisi de, her çeşidiyle her birisi de çocuk…
Çocuğu insanlık nev’inin çekirdeğinin büyük ağacının filizi ve geleceğin büyük meyvesi gibi görürüz ve haklıyızdır da…
Esasen çocuk bütün yapılacak ve yapılmış işlerin, fiillerin, eylemlerin, tecrübeleri ve bütün yapılması lâzım gelen her fikir ve düşüncenin neticesi, sonu, faydalı veya zararlı bir gerçeğidir. Hem de yaşandıkça ve yaşlandıkça çok net anlaşılabilecek gerçeklerin tâ kendisidir.
Çocuk için düşünmek, fikir üretmek, eğitim ve terbiye metodları geliştirmek, tecrübeleri ve yaşanmış her hali ona uydurmaya çalışmak ve gerçekten de eğitimin bütün faktörleri ve terbiyenin bütün çalışanları için zor değildir. Zor olan çocuk için düşündüklerimizi yaşamak, yaşatabilmek ve her zaman olmasa da başarılı sonuçlar almak, iyi neticeler verdirmek, faydalı hallere, tavır ve hareketlere girebilmek ve muvaffak olabilmektir.
Zaten çocuk kolay, fakat zorluğu kendisiyle her zaman aşılmayı bekleyen bir anlayışın ve düşüncenin, fikrini bekleyen bir muammadır.
Eğer çocuk için hep başarıyı, iyiyi, güzeli, faydayı ve adamlığı düşünürken, birazcık geçici başarısızlıklarına izin verdiğimizde çocuğu gerçek anlamda anlayabileceğiz ve çocuk nedir fikrini kavrayabileceğiz. Bu konuda ki anlayış belirgin hale geldiği andan itibaren çocuğun terbiyesine hâkim olabilmek için sadece başarısızlıklarını yenmesi için ona yardım etmeyi düşünebilmeliyiz.
Yoksa onu cezalandırmak ve diğer çocuklarla rekabet ortamına sokarak ezmek ve bu yolla başarılı bir eğitim verebileceğimizi zannetmekle değil.
Evvelemir de, öncelikli olarak şunu da çok iyi bilmeliyiz; eğer çocuk hakkında yapabileceğimiz her şeyi yapabilseydik, yapmış olsaydık terbiye-eğitim noktasında yılların değil bütün zamanların en iyi elemanları seçilirdik ve biz bile buna şaşardık. Çocuk bu her ânı, her hali devamlı değişme ve gelişme içerisinde başka başka hallerde.
Netice itibariyle çocuk terbiyesinde yazılan, yazılacak olan ve okunan bütün kitabî bilgilerin, malûmatların hepsinden daha önemlisi çocuk-aile-çevre-okul dörtlüsündeki yaşanan deneyimler, tecrübeler ve neticelerdir.
Bizler ebeveyn ve öğretmenler olarak bu tecrübe ve deneyimleri muhakkak ve her zaman göz önünde bulundurabilmeliyiz ve bunlardan hakkıyla faydalanabilmeliyiz.