Şeair-i İslâmiyeyi tağyire teşebbüs edenlerin senedleri ve hüccetleri, yine her fena şeylerde olduğu gibi, ecnebîleri körü körüne taklitçilik yüzünden geliyor.
Yedinci Kısım
İşârât-ı Seb’a
Üç sualin cevabı olarak yedi işarettir.
Birinci sual dört işarettir.
Birinci İşaret
Şeair-i İslâmiyeyi tağyire teşebbüs edenlerin senedleri ve hüccetleri, yine her fena şeylerde olduğu gibi, ecnebîleri körü körüne taklitçilik yüzünden geliyor. Diyorlar ki:
“Londra’da ihtida edenler ve ecnebîlerden imana gelenler, memleketlerinde ezan ve kamet gibi çok şeyleri kendi lisanlarına tercüme ediyorlar, yapıyorlar. Âlem-i İslâm onlara karşı sükût ediyor, itiraz etmiyor. Demek bir cevaz-ı şer’î var ki sükût ediliyor?”
Elcevap: Bu kıyasın o kadar zâhir bir farkı var ki hiçbir cihette onlara kıyas etmek ve onları taklit etmek zîşuurun kârı değildir. Çünkü ecnebî diyarına, lisan-ı Şeriatta “dâr-ı harp” denilir. Dâr-ı harpte çok şeylere cevaz olabilir ki diyar-ı İslâmda mesağ olamaz.
Hem Frengistan diyarı, Hıristiyan şevketi dairesidir. Istılahat-ı şer’iyenin maânîsini ve kelimat-ı mukaddesenin mefahimini lisan-ı hal ile telkin edecek ve ihsas edecek bir muhit olmadığından, bilmecburiye, kudsî maânî, mukaddes elfaza tercih edilmiş; maânî için elfaz terk edilmiş, ehven-i şer ihtiyar edilmiş. Diyar-ı İslâmda ise muhit, o kelimat-ı mukaddesenin meal-i icmâlîsini ehl-i İslâma lisan-ı hal ile ders veriyor.
An’ane-i İslâmiye ve İslâmî tarih ve umum şeair-i İslâmiye ve umum erkân-ı İslâmiyete ait muhaverat-ı ehl-i İslâm, o kelimat-ı mukaddesenin mücmel meallerini, mütemadiyen ehl-i imana telkin ediyorlar. Hatta şu memleketin maâbid ve medaris-i diniyesinden başka makberistanın mezar taşları dahi birer telkin edici, birer muallim hükmündedir ki o maânî-i mukaddeseyi ehl-i imana ihtar ediyorlar. Acaba kendine Müslüman diyen bir adam, dünyanın bir menfaati için bir günde elli kelime Frengî lügatinden taallüm ettiği halde elli senede ve her günde elli defa tekrar ettiği “Sübhanallah, Elhamdülillâh ve Lâ ilâhe illallah ve Allahü ekber” gibi mukaddes kelimeleri öğrenmezse elli defa hayvandan daha aşağı düşmez mi? Böyle hayvanlar için bu kelimat-ı mukaddese tercüme ve tahrif edilmez ve tehcir edilmezler. Onları tehcir ve tağyir etmek, bütün mezar taşlarını hâkketmektir; bu tahkire karşı titreyen mezaristandaki ehl-i kuburu aleyhlerine döndürmektir.
(Devamı var)
Mektubat, Yirmi Dokuzuncu Mektub, Yedinci Kısım, s. 510
Lûgatçe
an’ane-i İslâmiye: İslâmî gelenek.
dâr-ı harp: İslâm hukukunun yürürlükte olmadığı yabancı ülkeler.
ecnebî: yabancı.
ehven-i şerri ihtiyar etmek: iki şerden daha az zararlı olanı tercih etmek.
elfaz: lafızlar, kelimeler, sözler.
erkân-ı İslâmiyet: İslâmın rükünleri, temel esasları.
Frengistan: Avrupa.
hâkketmek: kazımak, oymak, tahrip etmek.
hüccet: delil.
ıstılahat-ı şer’iye: şer’î terimler, dinî terimler.
ihtida etmek: hidayete ermek.
işârât-ı seb’a: yedi işaret.
kelimat-ı mukaddese: mukaddes kelimeler, kutsal sözcükler.
lisan-ı hal: hal dili.
maâbid: mabedler, ibadet edilen yerler.
maânî: manalar.
meal-i icmâlî: özet anlam.
medaris-i diniye: dinî medreseler, eğitim kurumları.
mefahim: mefhumlar, anlaşılan manalar.
mesağ: izin, müsaade.
muhaverat-ı ehl-i İslâm: Müslümanların karşılıklı konuşmaları, fikir alış-verişleri.
şeair-i İslâmiye: İslâma sembol olmuş iş ve ibadetler.
şevket: büyüklük, heybet, görkem.
tağyir: değiştirme, bozma.
tehcir etmek: yerinden sürmek, yerinden çıkarmak.
zîşuur: şuur sahibi.